Ухссавнил Ккавкказуллал чIяруми республикарттай кунна, Дагъусттаннайгу Кьурбан-байрандалул кьини (6-мур июнь) баян бунни бигьалагай кьинину. Кьурбандалул кьини (аьрабрай «Эд аль-АлхIа) исламраву ца яла агьаммур байран хъанахъиссар.
Ва цурдагу бусурманнан ххирами зурдардивасса Зул-ХIижжа зурул 10-мур кьинир. Хъиривсса 3 гьанттагу байран кьинирдур, миннуйн «ташрикьрал» гьантри учай. Зул-ХIижжа зуруйри бувайсса бусурманнал диндалул ца аслуну хъанахъисса хIажгу. Ва зурул 9-мур кьини Аьрафатрал кьини хъанахъиссар, хIажитал «Аьрафа» тIисса даралуву бикIайссар. Ва даралувун къаивманал хIажгу бувссаннун ккалли къашайссар, цукунчIавсса аьчIа дуллуну щаллу бангу къашайссар.
Ва кьини 1000 сура «Аль-Ихляс» (Кьулгьу) бувккуну хъинссар. Идавсил (с.аь.в.) хIадисраву бур, ва кьини 1000 Кьулгьу бувккуманал циняв бунагьру шюшайшиву. Цамур хIадисравугу МухIаммад Идавсил (с.аь.в.) увкуну бур: «Аллагьнан яла ххирами гьантри Зул-ХIижжа зурул хьхьичIсса 10 гьанттар». Ва зурул хьхьичIсса 9 кьини, хаснува Аьрафатрал кьини, зума дугьаву суннатссар, хIаж буллалиминнал личIаннин, миннал къадугьайссар. Тирмизия бивсса хIадис бур укунсса: «Яла ххуймур дуаь – Аьрафа кьини дурмурди». Кьурбандалул кьини ва хъиривсса ташрикьрал 3 гьантлий хIайван биххаву суннатри, биххайссар балугъравун увхсса бусурманчунаха. МухIаммад Идавсил (с.аь.в.) увкуссар: «Байрандалул чIумал дуван бюхъайсса яла хъинмур тIул – хIайван бивххун оь экьи бутIавури» (Абу Давуд, Тирмизи, ХIаким). Аьлимталгу ва зуруй мискинсса, ахIвал кIюласса, кумаграх мюхтажсса инсантуран бувсса цадакьа циняв идавстуран бувссакссаннун бацIайссар тIий бур.
Дагъусттаннал муфти, щайх АхIмад-Апаннинал республикалул агьалий барча бунни Кьурбан-байран дучIаврищал.
«Кьурбан-байрандалул жунма дакIнин бутлатиссар цадакьа баврил даража лахъшиву ва дакIнийхтуну Аллагьнал рязишиву тIалав даврил агьамшиву. Ва кьини жува ххари бувару каши чанми, гъанминначIан, дустурачIан хъамалу лагару, кумаг аьркинминнал чIарав бацIару, бувсса хъинбалартту кьамул хьуннав тIий, дуаь дувару», – тIий ур муфти барча бавриву.
Барча тIий буру Кьурбан-байран! ХIажлив лавгцири лакгу, Дагъусттаннал агьлугу дакIру хъиншиврул чаннал дурцIуну, ххарину зана хьуннав шаппа-шаппай! Миннал хIажлил барачат щалвагу Дагъусттаннайн бияннав!
ПатIимат Рамазанова