Цашиврул бияла

Мунинсса мисалнугу бувцунни фронтрай хьусса иш. Президентнал оьвкуну увкIун ивкIсса СВО-лийсса бригадалул командирнал, тиччава, Путиннул кабинетрава, цала дуснайн, яни цува кунасса командирнайн – дагъусттанлув Ярамир Темирхановлуйн телефондалувух оьвкуну, «Привет, брат» увкусса хавар.

Президентнал кIицI бувсса куццуй, жула яла хъунмур зат – аьмсса ххазинардур. СВО-лий ва санкциярттал кьюч бигьаврил тагьарданий, душмантурал жула агьали кIибищун бан хIарачат буллалисса чIумал, личIинува дакIний битан аьркинну бур Аьра­сатнал гуж, цIакь цашивруву бушиву.

Аьмну В. Путиннул жавабру дуллунни 77 суалданухьхьун. ТIайланнасса эфир лахъи ларгунни мукьра ва дачIи ссятрал мутталий. ПаччахIлугърал бакIчиначIан агьалинаяту сотсетирдайхчил, мессенжердайхчил ва телефоннавух бувкIсса суаллу ккалай бия тIайланнасса линия дачин дурминнал.
Бия кьатIаллил билаятирттал журналистъталгу. Путиннухьхьун суаллу булун бювхъунни Белоруссиянавасса, Сербиянавасса, Китайнавасса, США-навасса, Великобританиянавасса ва Франциянавасса журналистътураща.
Владимир Путиннул бувсунни 2025-мур шинал билаятрал экономикалуву хьусса хIасиллая. АьФ-лул бакIчинал тIимунийну, 2025 шинал ВВП лахъ хьуну дур 1%. Махъсса шанна шинал мутталий Аьрасатнал экономика лядурккуну дур 9,7%. Европаналнияр тамансса лахъ хьуну дур.
«Экономика 1% лахъ шаву дархIуну дур ХIукуматралгу, Центральный Банкиралгу, билаятрал каялувчиналгу инфляция лахъ шаврил хьхьичIалу кьукьинсса хIарачатирттацIун. Аьмну ласурча, му дузал буван бюхълай бур, цанчирча мурад бивкIссар инфляция яларай дутан чанна-чанну 6%, амма, чIалачIиссаксса, шинал ахирданийнин га дикIантIий дур 5,7-5,8%.
Ванал бувсунни мукунма промышленностьрал производство лахъ хьуну душиву 1%, зана-кьала даврил промышленность – 3,1%, шяраваллил хозяйствалул бакIлахъру ласаву – 3,3%.
«Жуща мукунма бюхълай бур хIакьсса харжру лахъ баврил бущи ябан, шинал мутталий харжру ххи хьуну бур 4,5%.
Давуртту дакъашиврул даража гьашину бур 2,2%.
Лахъ хьуну дур Аьрасатнал банкирал мусил валюталул луртанну –цIана ми дур 741,5 млрд доллардал.
Гьашину федерал бюджетрал чаншиву дур 2,6 %. Му ттигу чан хъанантIиссар 1,5 хьуннин, му ххуйсса ккаккияр, паччахIлугърал чIивисса буржгу хIисаврайн лавсун Аьрасатнал хIукуматрал бюджетрал баланс цIана бур 2021 шинал даражалийссар. Му экономикалул ва билаятрал финансирттал системалул цIакьшиврул хъинсса ккаккияр. Мунил бусласиссар агьалинал хьхьичIсса социал буржру щаллуну бартбигьлантIишиву», – увкунни паччахIлугърал каялувчинал.
В. Путиннул тIайланнасса эфирданул дайдихьулий бувсунни СВО-лул зоналийсса тагьардания. Ванал бусаврийну, щала фронтрай жула аьралуннал гьужум буллай бусса бур, муттаэтал махъунмай лихълай бусса бур.
Уттигъанну президентнахь бувсун бур жула аьралуннал Северск канихьхьун ласаврил хIакъираву, утти бюхълай ­бусса бур Славянскрайнгу гьужум буван. В. Путиннул бувсунни Красный ЛимандалучIагу ­Аьрасатнал аьрал хьхьичIунмай хъит увкуну най бушиву, чIал бакъа шагьру тархъан бувантIий бур. Хъинну агьамсса ишну хьуссар Красноармейск канихьхьун ласаву, – увкунни Путиннул. Ганил чIарав бур Дмитров, ганилгу лагма рургьуну дусса дур. ЦIанасса ппурттуву 50% шагьрулул бусса бур АьФ-лул Аьралуннал канийн бувкIун. Путиннул бувсунни ЗапорожьелучIансса ххуллий «Восток» группировкалул хьхьичIуннайшивурттал хIакъиравугу.
Аьрасатнал аьралуннал канихьхьун лавсун бур Волчанск ва Купянск.
«Вихну ура шинал ахирданийнин жула аьралуннал цаймигу хьхьичIуннайшивуртту хьун дуваншиврий», – увкунни В. Путиннул.
Тамансса суаллу бур налогирттал хIакъираву. Миннухьхьун жаваб дуллай, ­Путиннул бувсунни, налогру лахъ ­дуллан бивкIукун, хIарачат буллан бикIайшиву ми дулаврия лихъан, ххассал хьун.
Путиннухьхьун суал буллунни Сербиянал журналистнал. Суал бия Украиннащалсса къалмакъалданул, НАТО-лущал хIала- гьурттушиврул ва санкциярттал хIакъиравусса. Президентнал бувсмунийну, альянс Аьрасатнал дазурдачIан дияврил буруккин бутлай бивкIун бур танийгу, буруккин бутлай бур уттигу. СССР пасат хьуннин Европанаву бивкIссар политикалул иширттаву шавхьсса каялувчитал, минннал пикри бивкIссар НАТО гьарта къадуллай, мюхчаншиврул цIусса система дузал даву, Аьрасатгу хIала-гьурттуну. Президентнахьхьун буллунни цаппара суаллу ниттихъан кумаг баврил хIакъираву. В.Путиннул жавабран бувсмунийну, 2026 шиная махъ кулпатирттансса цIусса выплаталийну миннун хъунмасса кумаг хьунтIий бушиву.
«ОьрчIру бусса кулпатирттан хасну тIурча, кулпатирттацIун кабакьулунсса чаранну зунтIиссар хъиривмур шинал январьданул 1-нния махъ», – увкунни паччахIлугърал бакIчинал.
Путиннул личIисса къулагъас дунни оьрчIал багъру зузаврил чIумух. Ванал тIимунийну, ми зун аьркинну бур ахттакьуннил ссят 8-ннийнин.
Нину-виричу цIанасса ппурттуву хIаллихшиннал чулуха ЗахIматрал Вирттавращал архIалну бавцIуну бусса бур.
Путиннухь цIувххунни демография яларай дагьлай душиврул хIакъираву, хIаллихшинну, выплатартту дуллай бунугу. Жагьилсса инсантурал мурад бур арцу гьарзану лякъин ва къуллугъирттал шачIанттуйх лавай лахъан. Микку хIасул хъанай бур жагьилтурал кулпатру булланшиврул цIусса чаранну лякъаврил масъала, увкунни паччахIлугърал каялувчинал.
200 шинавату Аьрасат цукунсса бикIанавав, тIисса суалданухьхьун жаваб дуллай, паччахIлугърал бакIчинал бувсунни, му чIалачIисса масъала бушиву.
«ЖучIава так Хъунмур театрданун 250 шин хьуссар», – ­кунни ганал.
«Ттул пикрилий, билаят бикIанссар дуккаврил чулуха хъинну хьхьичIунмай итххявхсса. Дуккаврил гьанулий му бикIантIий бур хьхьичIунсса даражалул технологиярттащалсса, дузал буллантIий бур цила хьхьичI бавцIусса социал политикалул, экономикалул, цIуллушиву дуруччаврил циняв задачартту. Бавкьуну ялапар хъанантIий бур циняв дунияллул паччахIлугъирттащал», – увкунни Путиннул.
Президентнахьхьун суал буллунни Регина Ореховал. Ванил суал бия нейросетирдал хIакъиравусса. Путиннул махъ буллунни миннуйн къадагъа дишинсса пикри бакъашиву.
Франциянал TF1 телеканалданул журналист Жарем Гаррол буллусса суалданухьхьун жаваб дуллай, паччахIлугърал бакIчинал бакIрайн лавсунни закондалул лагрулий цащава шаймур буван, Лоран Винатье тIисса (иноагентнан ккалли увсса) франциянал журналистнал масъала дузал баншиврул.
ПаччахIлугърал бакIчинал гъалгъа бунни залданувасса цаппара журналистътуращал, жавабру дуллунни ВСМ баврил хIакъиравусса, оьрус мазрал халкьуннал ихтиярду дуруччаврил ва культуралул проектирдал хIакъиравусса суаллахьхьун.
В. Путиннул жаваб дуллунни Украиннаву бувчIавуртту даврил хIакъиравусса суалданухьхьун. «Москавлив баллай бур цIана Киеврайсса властьру бувчIавурттайн хIадурну душиврул ва талатаву дацIан дуван ччай бушиврул хIакъиравусса заявленияртту. Амма жу дурссар бувчIавуртту ва цичIав тIалавгу къадурссар. ХIарачат буллай бия жул бувчIавуртту лиян дуван. Амма жу цичIавгу тIалав къадурну, бакIуйн дуккан дурссия жула бувчIавуртту. Киевуллал властирдал вакилтуращагу бюхъанссияхха ми дуван, ччан бикIарча. Жу хIадурссару бувчIавурттал чIумал мюхчаншиву дуруччин, билаятрал куртIнийн къабитлан. Агана бувчIавуртту дулларча, жу Аьрасатнал Федерациялий ялапар хъанахъисса украин инсантурайн тапшур буванну Аьрасатнал территориялий чIурду булун», – увкунни президентнал.
Аьрасатнал президентнал жавабру дуллунни мукунма цаймигу суллахьхьун.