«Артистурал кулпатрал кIини»

Написат МахIаммадова

[dropcap]Т[/dropcap]тигъанну оьрмулул 80 шинал юбилей кIицI ларгунни чIя­русса шинну Лакрал театрдануву реквизиторну зий дур­сса МахIаммадова Написат МахIаммадлул душнил.

 Ва иширацIун бавхIуну театрдануву хьунни Написат бусравну пенсиялийн тIайла буклакисса шадлугъ.

Зулайхат Тахакьаева
Театрданул каялувчи Бад­рижат МахIаммадхIажиевал кIицI лавгунни Написат хъанай бушиву театрданул ца яла хьхьичIунсса артистурал кулпатрал кIини. Аьрасатнал лайкь хьусса артист Садикь МахIаммадовлул кулпат, Да­гъусттаннал халкьуннал артист Аслан МахIаммадовлул нину. Арс Расул, Дагъусттаннал лайкь хьусса артист, театрданува гьарчагу, тамашачитуран дакIний ливчIссар чIярусса ххаллилсса роллайну.

ДакIний ливчIхьунссар тамашачитуран душ Бахугу. Душнил арс Руслан Написатлул, цила хъунагу увну, оьрмулул ххуллийн уккан увунни. Гьунар ирсирай бияврицIун театрдания якъаувцун хъуна хьусса оьрчIалгу, гьай-гьай, цамур пиша язи къабугьанссия. ЧIаванува роллу дугьлай, ДГУ-лул культуралул факультетрал актертал хIадур бай­сса отделение хьхьичIунну къуртал бувну, дуклан тIайла увккунни ГИТИС-равун. Тагу къуртал бувну, зий ур Москавлив. Амма Руслан Лакрал театрдания арх къаувцссар. Ванал хиял буссар жула театрданул сахIналий спектакль бишинсса.
Багьавай хIалалли Написатлун орден «Артистурал кулпат». Ва орден хасну Написатлун цIа куну тIалав дуршиврий чIурчIавгу дурну, пахрулий ларчIунни му Бадрижат МахIаммадхIажиевал ванил хъазамрай.


ХIалалли Написатлун орден «Артистурал кулпат». Ва орден хасну Написатлун цIа куну тIалав дуршиврий чIурчIавгу дурну, пахрулий ларчIунни му Бадрижат МахIаммадхIажиевал ванил хъазамрай.


— Написат цила хушрайри даврияту нанисса, амма хъунмасса умуд бур ванил театр щала кьакъабитанссар тIисса. Написатлун ххаллилну кIулли лакрал дакIнихсса творчество, му опыт жун мудангу хъинну бучIи лякъайссар, тарихрал темалийн багьайсса спектакль хIадур буллалисса чIумал. Ванияр тихунмайгу аьркин багьаванссар, — увкунни Бадрижат МахIаммадхIажиевал.
Написатлухь юбилейгу барча тIий, цинявппа артистал барчаллагьрай кIицI лаглай бия ва цала ниттил, хъунмур ссил кIану бувгьусса инсан бушиву.

Бувну бур Написат 1939 шинал Къичурлухиял шяраву. Шанна шинаву ппу ивкIуну ур. КIия уссу, Хъунмасса Буттал КIанттул цIанийсса дяъвилий талан лавгун, зана къавхьуну бур.
Шяравалу Мичиххичнавун дизан дурну махъ, нинугу диркIуну, урчIра шинавусса Написат ливчIун бур ятинну. Щар хьусса ссил цичIанмай Ла­ккуйн бувцуну бур. Та заманнай ятинсса оьрчIах паччахIлугърал хъуннасса къулагъас диркIун дур, цила оьрчIру бусса ссингу захIмат къахьуншиврул, Гъумук интернатрайн биян бан нанисса Написат танисса «Ххяххабаргъ» кказитрал редактор Абумуслим Гунашевлул редакциялийн ученицану кьамул бувну бур. Тани Написатлун диркIун дур 12 шин.

— Бусса оьрмулий барчаллагьрай дуаьлувух ишара, аьпабиву, нава, чIиви душ, даврийн кьамул баврихлу. Зува хIисав бара, цуксса духIи-дуцин дусса бухьунссияв на. Цалчинсса харжиран ттун буллу­нни 25 къурушрал ацIва чагъар. Ттущалва зузисса цамур хъамитайпалул каниву ттуршва чагъар ккавккукун, яруннин чани лавсун, на ттулами чагъарду жанахIравух экьибивчуну гьан бувссияв. «Вай щил арцу дур?» — тIий цIухлахисса Гунашевлухьгу: «Ттул дур. Ттун чансса, танин чIярусса дуллуну дур!» — учав. Гай арцугу цала рартIун: «Бачу, мусий, вайннуяр чIярусса дулуннахха на вин», — куну, ка дургьуну бувцуну, кIива пачка ца-ца къуруширттай­сса арцул буллуну, ххарил лехлай бивкIссара, — тIий, хъяй дакIнийн бутлай бур Написат.


[dropcap]Н[/dropcap]аписатлухь юбилейгу барча тIий, цинявппа артистал барчаллагьрай кIицI лаглай бия ва цала ниттил, хъунмур ссил кIану бувгьусса инсан бушиву.


Асар хьунсса бур Написат Садикьлуйн бакIрайн багьаврил хаваргу.
— Садикь, аьпабиву, ия аьралуннаву къуллугъгу бувну, дахьа зана хьусса жагьил. На бияв цаманан буцин куну, кIисса лавхсса душ. Буцай оьрчIгу армиялий ия. На ялапар хъанахъисса лаякъатлул чIаххуврай ганал гьалмахчу ялапар хъанай ивкIун ия. Ца кьини хьунаавкьуну чурттурдай:
— Написат, ттун ца душ лякъияр кулпат бан, — увкунни.
Ттун га цуявгу къакIула.

-Гьарай, вингу цу шайссар? — учав.
-Цу шайрив ххал баннуча, — куну, лавгунни.
Яла гьантри хьунни га, ттул ххуллу кьукьлай занай.
Ца кьини лаякъатлул залуннал увкунни: «Та оьрчI вил хъирив заназисса гьарцаннан кIулли, махъ буккай виявача, рязи хьу мунан щар хьун», — куну.
-Буккарча, буккуча, на буцин кусса душра, — тIий бура.
Нюжмар чIарах къадурккун, ца хьхьуну хьхьудяризал, ЗАГС-рай зузисса адаминагу изан увну, магьаргу бивхьуну, бувцуссара.
Тани театр Гъумук бия. Садикьгу найуна театрданувун кьамул увна. Яла театр Буйнакскалийн бизан бувну, нагу редакциялияту лавгун, театрданувун реквизиторну кьамул бувнав. Ба­къасса актрисахлу роллу дугьай­ссия. Танисса театрданул директор СалихI икIайва Садикьлухь на гьунар бусса бур, ттул ххуллу макьукьара тIий. Амма Садикьлул на актриса хьун къабивтунав. Я ганал, я ттул нину-ппу бакъая – оьрчIах буруган, чIарах бацIан. Жувагу гастроллай буну, оьрчIру кIичIирттавух къабищун нигьа увсун икIайхьунссия.
Амма дахьва сахIналийн був­ккун, роль дугьан бириярча, мунияр хъунмасса талихI цамур къабикIайва. Валерий Эфендиевлулгу, аьпабивул, дугьан хьунссарив ва роль, къахьунссарив къакуну, бачу учайссия, — тIий бур Написат.

— Ниттия цIанихсса актриса букканссия, амма ванил цила оьр­му буттангу, жунгу хас був­ссар, — тIий ур арс Аслан. — Аьпабиву бу­тталгу, цан ичIува цIакьсса къинтта аьркинну бур, оьрчIал ялув нину аьркинну дур учайва. Бю­хъайва нагу хIакьину зун кIулсса Аслан къаикIан, ца ишираву ниттил хIарачат къабувссания. Ттупли­слив дуклан лавгсса чIумал, ттул бия кулпатгу, урчIва зурувусса душгу. «Ххюра шинай ина тих, кулпат ших – мукун ичIалу щаллу шайссарив? — тIий, хъирив увкIун, буттал на увцунав, билаятрал ччимур вузравун заочнайну дуклан уххан анна тIий. Заочнайну дуклан ччай бакъая, амма буттал махъ инкар бан­сса чарагу ба­къассия. Ца базилух, буттагу чувъяв аьрххилий уну, ниттил тIайла увкссара, буттаягу кьюлтIну, душнихгу на дуруганна, кулпатгу на ябанна тIий. Му багьа бищун къашайсса тIул дуруна ниттил.

Асланнул увкумунихун ххи буллай:
-Бунагь хьунссияхха ттуха, гъирарайсса оьрчI дуклан гьан къаивтссания, — тIий бур Написат.
Жугу, барча тIий вихь оьр­мулул юбилей, барчаллагьрай буссару вийн, Написат, ина ххаллилсса артистурал кулпат­рал ттарцI шаврихлу. Оьрмулул буччиннин битаннав ина. ОьрчIая, оьрчIал оьрчIая тир­хханну ккакканнав вин!