Ссутнил ца кьинилущал жапрай

Ххуйшиву «жап» тIисса мукъулва. ДакIнил улттуй нахIусса асар загьир хъанай бур ва махъ зумух ласайхту. Аллагьнал жунма хъинну исвагьийсса, бигьану экьинанисса маз буллуну бур.

Ялагу Аллагьнал жунма буллуну бур кIива я. ЦIусса чIумул кашилийхчин жущава ишла буван хъанай бур шамилчинмур ягу – фотоаппарат. Ва янил кумаг­райну на бусан хIарачат буллан икIара Лаккуйсса тIабиаьтрая.
Жула Лакку тIабиаьт ччимур зунттуй, бакIуй зиярат буллай хияллахьхьун ихтияр дулун бучIисса кIану бур.

Ца яла исвагьими тIабиаьтрал лишанну янилун дагьлагьи­сса чIун дикIай на кIюрххила Вихьлия Ваччав даврийн нани­сса чIун.
Та кьинилул кIюрхгу дия, ссутнил кьинирду духлаглай, кIинтнилми кьутIа тIий нанисса чIун. Лакрал билаятрай ххяххабаргъ тIайла бацIай Къимизуйн. Къимизу цуппагу буссар лав­хьхьусса жула зияратран ккаллисса ПпабакIуха. ПпабакIул чIивима уссин хIисав бан бучIиссар Къимизу. Та кьинигу муна мукунна бургъил тIинттал Къимизул бакI чанна лахъан дуруна. НякIсса, чувчIав ттуруллул ли­ссу да­къасса ссавнилу та цуппагу хъинну исвагьину, лагмасса тIабиаьтрал тажну чIалай бия.

Шиккува ца укунсса затгу ххи буван ччива. Цаппара шиннардил хьхьичI на, ттула оьрчIнийвасса хиял бартбигьин, Лакрал ва Ккуллал райондалул дазуйсса, Къимизуя арх ба­къасса, СарибакIу тIисса зунтту ххал бан лавгссияв. Га чIунгу дия ссутнил чIун. СарибакIуйн на ивунав хъункIюрххилссаннул чIумал. Яла ттун ччан бивкIуна Къимизуя тихуннайсса ца хъа­чIнийсса телевышкалучIан гьан. Амма на тIайла бакъамур ххуллийх лавгун ивкIун, ахттакьун чIун гъан хъанахъаврийн бувну, тиккун къаивнува, Къимизул кьиблалул чулийх ялавай Вираттав, Инишав, Ккуцив ув­ккун, шавайн гьан багьуна. Мунияту на Къимизуйнгу къаив­ссара. Амма Къимизул махьлий дирхьусса Вираттиял, Инишиял, Ккуцрал шяраваллал халкьуннал хъуру дугьлай бивкIсса, каруннах дурсса лахIунттал на хIайран увнав. КIулну бивкIун бур аьрщараха къуллугъ буллан жула инсантуран. Гьай-гьай, аьрщаралгу цихава бувсса къуллугърахлу дулаймур чансса дакъахьунссия.

Га кьини ялагу ца дакIнил макьу зия дурсса ишгурив хьуна. Ккуцияту кIихунай Паннаялу тIисса Вихьуллал шяраваллил лухччинийн ияйхту, чIалай дия га лухччинул аьрщи къулччакIуллал зия дурну. Игьалаган къулччакIуллал лухччинийгу щяивкIун, бакI гьаз дайхту, ттул янилун багьуна, ттула чулийнмай кьусгу бивкIун, цила дакIниймур бусан ччисса Къимизу. КIанил ттухь бусласимур бия:
«Да, лаккучу, ина цизиссара? Зу цизиссару? Шагьрурдайгу яхъанай, хавардугу буслай, Лакку билаят инсантурацIа чан хъанахъаврил дардгу дакъа буру. Зана хьияра буттахъал миналийн», — тIисса.

Зана хьунну цIунилгу жула кIюрхничIан. Цаппара ми­нутIирттава ца куну Къимизул ухссавниха дурккуна шархьттурлу, танил лагма ккуртта бувуна. Амма ялагу танил бакI бургъихь дия. На муданагу махIаттал уллан икIара шархьттуруллал. ЧIаракIлугу дакъана, ми дикIай ратIавух, неххамачIавух най.

Ттул янил хьхьичIсса Щунузунтту, чарив дурксса ттуруллал пардав дуртун, кIучI бувуна. КIучI дуруна ЦIуйшиял шяравалугу. ЧIаракIлу чурххан хIисав къахъанай дунура, ацIра минутIрал дянив ссав ттуруллал ясир дуруна. Цакуну кIул хъанан бивкIуна гьутрурдал ласласисса гьавалун чIал къавхьуну мар­ххала булланшиву. Махъ бакъа, архния нанисса бургъил хьхьичI даркьуну нанисса ттуруллал Лакку билаят кай-кай буллан бивкIуна. МахIатталшиву ци дия учирча, баргъбуккавал чулуха нанисса ттуруллив ваца дазу дургьуну нанийни кунна, Хъуннеххал тия чулийн къадучIлай дия. Кьиблалул чулийсса лахъ зунттал ялувсса ссавгу цIансса ттуруллахь дия.

ЧIал къавхьуну, на Ваччав иявайсса чIумал, чан-чанну тIий буллан бивкIуна марххала. Марххала цивппагу, гъилисса щяв ликкайхту, баслай бия. Ах­ттая махърив тIурча, марххала лув бивхьуну, щала тIабиаьтрайн кIу дакъасса кIяласса цIимилул хялат дуртуна. Ттул дакIгу му ххуйшиврул хIайран дуллай, цила кюрттараву цурда жура-жура хъанан диркIуна.

ХIажимурад ХIусайнов