ОьрчIал чIурдал ларсун дия ЧIарттал щар

[dropcap]Ч[/dropcap]Iарттал шяраву, чIявусса агьалигу бавтIун, хьунни «Зунтталчу» тIисса гъинттул чIумалсса дуккаврил центр лакьлакьи­сса хъуннасса шадлугъ. Микку гьуртту хьунни райондалул бакIчи Юсуп МахIаммадов,

райондалул КIулшиву дулаврил управлениялул каялувчи Явсупи ХIамзаев, райондалул азарханалул хъунама хIакин АьвдурахIин Дибиров, аьлимчу ХIажи Сулайманов ва шагьрурдая бувкIсса шяраваллил агьлу.


Зулайхат Тахакьаева
— Дагъусттаннал зунттал районнай ва журалул Центр цамур буххай акъара. Жула райондалий цалчин тIитIаву – му хъунмасса тIайлабацIур, — увкунни Юсуп МахIаммадовлул. КIицI лавгунни Центр тIитIин сиптачи хьусса Калиб Шмидтлущал икьрал дурну душиву ялунчIил Центрданул каширду хъиннура гьарза-гьарта дан ва му лахъисса чIумуй зузи бан, Калиблул ва суалданул ялув чIярусса планну ва пикрирду бушивугу хIисаврайн лавсун.

Калиб Шмидт
(Мусттапа ХIажиев)

Райондалул администрациялул чулухасса барчаллагьрал чагъарду буллунни Калиб Шмидтлун, центрданий оьрчIахь живописьрал дарс дихьлан Аьрасатнава бувкIсса художник Лидия Громоченкан, лакку мазрал дарс дихьлай бивкIсса ЧIарттал школалул учительница Зулайхат ПаттахIовнан ва волонтертуран.

— Буттал улклул тарих цуксса куртIну кIулну бурив, муксса куртIсса дикIайссар ватандалухсса ччавугу. Ватан ххира­ссаксса, дакIниву чумартшивугу цIакьссар. Ттун ччива буттал кIану ва ниттил маз лахьхьин баврил цIаний зузисса Центрданул оьрму лахъисса лявкъуну, — увкунни АьвдурахIин Дибировлул.

[dropcap]М[/dropcap]у ххаллилсса даврил сиптачи хьусса Калиб Шмидтлухь, чIивисса арснащал архния бувкIсса Лидия Громоченкахь, чIарав бавцIуминнахь барчаллагь тIисса ихтилатру бунни Лак­рал райондалул Хъунисриннал советрал хъунама Даниял Магьдиевлул, ишбажаранчи Жамал МахIаммадовлул, центрданийн занай бивкIсса оьрчIал ттатта МахIаммад ХIасановлул. Альбина ХIасановал кIицI лавгунни Центрданийн заназиссаксса хIаллай цила оьрчIаву ватандалухсса ччаву цIакь хьушиву, гъирарай лахьлай бивкIшиву лакку маз. ОьрчIавусса гьавас чIалай, цуппагума занай бивкIра тIар дарсирдайнгу, экскурсияр­ттайнгу.
Шадлугърал сий хъун дунни райондалул магьирлугърал зузалтралгу.
[pullquote]Цавагу лакку махъ къакIулну «Зунтталчу» тIисса дуккаврил центрданийн бувкIсса оьрчIан 15 гьантлул мутталий 30 махъ лахьхьин бан бю­хъаву – му хъунма­сса тIайлабацIур.[/pullquote]

Лидия Громоченко

Увну ур Калиб Шмидт (Мусттапа ХIажиев) ЧIарав. Бю­хъай буккултран пикри багьан ванал немецнал цIанил ялув. Ванал ниттил нину бивкIун бур немец миллатрал инсан. Германнаву дуклан гьан ччай, виза ласун дайшишру хьунакъадакьиншиврул ларсун дур ниттил ни­ттил фамилия. Байбихьулул школа ЧIарав къуртал бувну, бивзун бур МахIачкъалалив. Амма Калиблун багьайкун кIулну бур ла­кку маз. Оьнасса чIумал шаэртурал шеърирду ккалай, лакку мазрал курсирдайн занай, лахьхьав тIар. Ванал къуртал бувну бур МахIачкъалалив паччахIлугърал медициналул колледж, Санкт-Петербурглив Эрмитаж музейраву тIаннул ва керамикалул затру цIудуккан даврил магьиршиву. ЧIарав центр­данул даву къуртал хьувкун, Калиб гьантIий ур Ахттав «Люминария» тIисса кIулшиву дулаврил центрданий тIаннул ва керамикалул затру цIу дуккан даврил магьиршиву ла­хьхьин дуллан ва зунттаву кIулшиву дулаврил центрданул даврил опыт кIибачIин.

[dropcap]В[/dropcap]анал ларсун дур журналистнал кIулшивугу. Дуллай ур кьариртсса шяраваллаясса документал фильмру. Зий ур частный школалий каллиграфиялул, анаварну дуккаврил, мнемотехникалул (бигьану дакIний личIаврил) дарсру дихьлай. МуницIуна ялагу зий усса ур фармомедициналул аралувугу.

— Калиб, ина ва проект­раха цукун зий айивхьура. Грант духхав?
— Гьарма ур цIухлай грантрая. Амма му цукун духхай­ссарив ттун къакIулли. Центр тIитIинсса пикри цайнува цуппа хIасул хьуна. Ца кьини нава зузисса школалий дарсирая махъ бакIравун бувххуна пикри, цукун хьунавав, нава гъинттул отпускрал чIумал ттула буттал шяраву ца-кIира нюжмардийсса 20-30 оьрчI усса группа бавтIун, нара дишайсса дарсру дихьларча тIисса. Микссаннахь дихьлансса дакъа ттул каши да­къая. Ттула пикрилия бувсъссия соцсетирдай. ЧIявусса бувккуна центрданийн оьрчIру занази бан ччи­сса. Центрданийн занай буссия 120 оьрчI.
Вайксса оьрчIру шяраву къаккавкссар, духлаглагисса шяравалу оьрчIал чIурдал ларсун най дур тIий, ххарину бур шяраваллил агьлу. Вайннаву бур Австралиянава цалчин буттал шяравун бувкIсса оьрчIругума.

— Ци давуртту дуллали­ссар оьрчIащал?
— Нава дихьлай ура каллиграфиялул дарс. Буссар психологиялул кабинет. Лакку мазрал дарс дихьлай буссар тIуркIулул журалий. Цавагу махъ къакIулну бувкIсса оьрчIан 15 гьантлул мутталий 30 махъ лахьхьин бан бюхъаву – му хъунмасса тIайлабацIур. Живописьрал дарсру дихьлай бур Казань шагьрулия бувкIсса художник Лидия Громоченко.
— Ча бакIрайн багьри вин му архсса зунттаву зун гъира бусса инсан?
— На Лидиящал кIул хьуссара «Селигер» тIисса форумрай. Цалчин Лидия Дагъусттаннайн бувкIссар 2011 шинал. Гания мукьахгу бувкIунни шамийла. Ва буслай бур цинма Ккавкказнал зунттурду, тIабиаьт, аьдат­ру ххира хьушиву ва миннул дакI кказуллал билаятрайн кIункIу дуллай душиву.