Бачи, батIланнуча чартту

[dropcap]М[/dropcap]ахIачкъалалия Лаккуйн нанисса ххуллу, Манасраягу ливчуну, Гъурбуки махъ кьабитайхту, най буссар бакIлавай, урчIа чулийсса зунттурдал ххинчурду ттириркIуну бувсса ххуллийх Лаващиял чулийнмай.

Ва ххуллу бувунни махъсса шиннардий, зунттал районнайнсса хъун ххуллу кутIагу, куклугу шаву мурадрай.


Амма хIакьинусса ттул ихтилат цамур ишираяр. Ва ххуллу буллалийни ттиривкIуцири чартту «КАМАЗ» машинар­ттай батIлай, ттула пикрилий, МахIачкъалаллал дачIи дачарду дурсса ххай ура. Ци бухьурчагу, чIявусса инсантуран бучIи лявкъунни чарттугу, хьунни ххуй­сса шагьраххуллугу.

ХIасил, му хIалусса ххуллугу бивтун, жува утти бучIанну Ккуллал райондалийн. Гьай-гьай, шиккуми ххуллурдугу бакьин буллай бур – шяраваллал дянивми ва шяраваллал вихми. Ларгсса шинал Щуну-Зунттуя Къяннал, Хъюйннал, ЧIяйннал, Ваччиял шяраваллавун щин дуцлай чIявусса чартту ялун ливчуну бия. Жула Дагъусттаннал зунттал билаят ва Арманинал мулк Къапкъазнаву ца яла чартту чIявумур кIанттурдан хIисав байсса бур. Ва ишгу, ца чулуха, хъанай бур чапхунчитурая буруччин бюхъайсса затну. Туну, чарттаяту бакъарив ласун къашайсса къаларду бай­сса. Шяраваллугу ххяллал, зун­ттал мицIай дайсса диркIун дур. ХIакьинунин яхьусса жула шяраваллал буслай бур му иш мукун бивкIшиву.

[dropcap]Ч[/dropcap]артту чIявусса, бакIлахъия дучIан дуван аьрщи чансса зунттал билаятрай яхъана­хъисса инсантурал хъинну му­гъаятну ядайсса ва дуруччай­сса диркIун дур хъу-лухччи: чIявусса чарттацIа марцIгу дурну, ишла дан бюхъайсса кIанттайн диян дайсса диркIун дур. Му иш мукун бивкIшиву буслай бур хIакьинунин яхьу­сса, зунттал чуллахухсса хъуруннал лахIунттал. Масала, нава сайки гьарца кьини заназисса ЦIуйшиял шяраваллил хьхьичIсса хъуруннал марщурдий бурхха мукун чIявусса мюрщисса чарттал ххюлубакIурду, улу, ва иш хIисав бан бучIир Мисриллал пираьнтурал буллай бивкIсса пирамидарттачIан гъансса захIматрангума. Мис­риллал гай циван бувну бивкIссаривгу жухьва ттинин аьлимтурал балжийну бувсунгума бакъар. Бур ваца дарккуну гьанагьисса дунияллул «шар» тIайла бацIан баншиврул був­ссар тIисса хаваргума. Жулами инсантурал бувсса захIматмур тIурча, иширайну цивппа бакI буккаваншиврул, бакIлахъия ласайсса аьрщи ххишала даншиврул буллай бивкIсса захIмат бур.

Ца ттула дусъсса аьлимчунал, ТтурчIиял шяравасса Куркиев Уллубий тIисса адаминал ттухь бувсуна, кIана кIай чар­ттаву дургьусса бакIлахъия ччяни дияйшиврул хаваргу. Циван учирча, баргъ лавгун махъгу чарттая нанисса гъилишиврул ва гайннуй хIасул хъанахъисса хъатрулул хайр биян бувайсса буну тIий. Ччяни ссут дучIайсса зун­ттал билаятрай ца-кIира нюжмардул хьхьичI хъу диявугу хъунма­сса затиран хIисав хъанай бур.
Уттигъанну Ваччату Вихьлив най уссияв жула шяравасса ца гьалмахчунал чIиви машиналий. Ттул чIарав ия мукуна даву дакъар тIий ихтилат буллалисса ца жагьилгу. Ттун кIулссия ганал шаппа бушиву «Газон» самосвал машина. Ххуллул кIивагу чуллахсса чартту ккаккан бувну: «Вайннахха шикку арцу экьидирчуну, ратIлатIу вай. Нагума ласунна вища кIива-шанма машина чарттал», — куссия на. Агь, вил къаттай, я ларай, я яларай ссихI къадурккуна. Нагу му масъалалул ихтилат кутIа був­ссия.

[dropcap]Я[/dropcap]лагу, Гъумучиял лувсса ОьхIлилусса ламучIату Кьукнив бияннин ххуллу бакьин бунни, ганийх асфальтгу бавкьунни. Шикку зузисса прораб бакIчину жул Вихьуллал шяравунгу ххуллу буллалийни, ялун ливчусса чарттал бувцIусса машина бахлай букIлай бия. Явара, цивппагу хъинну жиплин куклуну. Нагума лавсъссия ца «ТАТРА» машина бувцIусса чартту – 8 азарда къурушран. Вай цивппагу ярусса бия. Ганиннин ттун ца лаккучунал неххамачIату бавтIсса, гукунмасса виххуччал «Газон» машина (амма кIанияр шамлий чIивисса) 6 азарда къурушран бавххуна.
Бюхъай на ттула оьрмулувасса затру чIявусса инсантурал оьр­мулийн багьайсса иширттавух хIала буллай икIангу. Амма цаннал чIарав гама авцIукун жямат шайсса бухьувкун, на бувцусса мисаллалгу зу бизар къабувхьунссару тIисса умуд бур.

ХIасил, инсаннан «ччатI лякъин» ччарча, на учин ччай ура, га инава заназисса ххул­­лул яхъницIухгума лякъин бюхъайшиву. Анжагъ аьркинну бур карчI кьаритан. КурчIилшивруллихха инсан оьр­мулуву авара увайсса.
Бачи, батIланнуча чартту.