Республикалул БакIчинал вакил Лакрал райондалий

feds_15АлхIат кьини Лакрал райондалул агьалинащал хьунаакьин увкIун ия ДР-лул БакIчинал зунттал районнайсса уполномоченный Ибрагьим Ибрагьимов. Хьунабакьаврий гьуртту хьунни райондалул идарарттал хъуними, шяраваллал бакIчитал. Бусравсса хъамаллурал аьрххилул мурадраягу бувсун, райондалул бакIчи Юсуп МахIаммадовлул кIицI лавгуна ноябрь зуруй Суздаль шагьрулий хьусса муниципал сакиншиннардал бакIчитурал съездрая махъ Кремлилувусса хьунабакьаврий билаятрал Президентнал чIурчIав дуршиву паччахIлугърал властьрал органнал хъуниминнащалсса батIавуртту анжагъ багьандарансса, дурссар учинсса дакъа, агьалинан мюнпатсса хьун аьркиншиву. ДР-лул БакIчинал Республикалий цала вакилтал битаву хъинчулий ккаклай, миннай хъуннасса жаваблушинна душиврий чIурчIав дуллай, умуд бивхьуна райондалул агьамми буруккинт­ру гьаз бансса хьунабакьавуртту республикалул бакIчинал вакилнащал чIумуя-чIумуйн шавантIишиврийн ва ми хьунабакьавурттай хьхьичI бихьлахьисса мурадру дузрайн буккантIишиврийн.

Зулайхат Тахакьаева
Ибрагьим Ибрагьимовлул бувсуна кIанттул ва республикалул органнал дахIаву дикIаншиврул, ми уртакьну зуншиврул хIасул бувну бушиву Республикалул БакIчинал вакилтурал институт. Зунттал районнайсса вакилнал аппарат сакин хьуну бусса бур, цувагу хIисавну, ряха инсанная: ца кумагчи, кIия маслихIатчи ва ца эксперт. Аппарат цуппагу бивхьуну бусса бур Шамилкъалалий «Чиркейгэсстройрал» къатраву, цалчинмур зивулий.
Ванал кIицI лавгуна махъсса шиннардий Аьрасатнал политика даххана хьушиву, дунияллий Аьрасатнал чIуних вичIи дихьлай бушиву. «Гьарзад жунма ччийкун бакъахьурчагу, билаятгу, республикагу хIалли-хIаллих хьхьичIуннай дарчунни. 90-ку шиннардих бурувгун, агьалинал ахIвал чIаланну ххуй хьунни. Тай шиннардий билаятрай дайдирхьусса къача-къучшивуртту хIакьинусса кьинигу духлаган дан бюхълай бакъар. Агарда билаят­райн 37-ку шинну зана дарча, ми бигьану марцI бан бюхъанссия. Амма демократиялул билаятрай та низамрай зунгу къашайссар.
Зунттал районнал тагьар захIматсса душиврийну респуб­лика хьхьичIуннай давриву къур­къабацIурду хьунабакьлай бур. Ттухьва цIуххирча, зунттал районнай ялапар хъанахъисса агьалинахсса бургаву ххишаласса дикIан аьркинссар. Амма ми районнал агьали хьхьичIра диркIсса хIаллихшиннардаягума махIрум бувну бур. Масалдаран, электричествалул хIаллихшиннарду дикIайссия. Акционер обществарду сакин даврийну билаятрал экономика эффективныйну зурчагу, муния агьалинан мюнпат къавхьунни. Ласунну ОАО «Русгидро» — вайннал электроэнергия Москавуллан бахлай бур, тайннал махъунмай жунма жулва электроэнергия ххирану бахлай бур. Ва масъала Рамазан ХIажимурадовичлул бивхьуссар Аьрасатнал «РусГидролул» ва сетевой компаниялул каялувчитуралгу, Аьрасатнал регионразвитиялул министрналгу хьхьичI. Умуд бур ва масъала чулийн буккан бан бю­хъанссар тIисса», — увкунни ванал.
БатIаврийн бувкIминнал ДР-лул БакIчинал вакилнал хьхьичI гьаз бувна шяраваллил хозяйствалуву зун ччиминнан паччахIлугърал кумаг баврийн багьайсса, учительтурансса, медициналул ва культуралул зузалтрансса хIаллихшиннардайн багьайсса суаллу.
Юсуп МахIаммадовлул кIицI лавгуна Республикалул Президентнал къуллугърай ацIаннина, Рамазан АьбдуллатIиповлул Дагъусттаннал халкьуннал шамилчинмур съездрай гьаз бувну бивкIшиву жулла республикалий буллалисса электроэнергия Москавлия жунма ххирану бахлахаврийн багьайсса суал. «Я тIабиаьтрал газ бакъасса, я лагма вацIри бакъасса яла кьянатсса зунттал районнай жулла рес­публикалий буллалисса ттукIвагу кьювкьуну бикIан аьркиннихха», — увкунни Юсуп МахIаммадовлул.
Гихунмай райондалул больницалул хъунама хIакин АьбдурахIим Дибировлул бувсуна больница бивхьуну бушиву цукунчIавсса шартIрурагу дакъасса хьхьичIарасса обкомрал къатраву. Яла хъунмур буруккинну ванал кIицI лавгуна цIуну буллалисса больница лахъи лаглагаву, сайки 13 шин шавай душиву му буллай. Май зуруй ДР-лул ХIукуматрал хъунамагу, цIуллу-сагъшиву дуруччаврил министргу бувкIсса чIумал шинал ахирданийннийн бувну къуртал бан махъ буллуну бивкIхьурчагу, му масъала чулийн къабувккунма ливчIшиву. «Агарда ва шинал ахирданийннингу къуртал къабарча, цала энтузиазмрай Лаккуй зун бувкIсса хIакинтал тиха-шиха бищунгу бюхъайссар. Цанчирча даврил шартIру дакъасса чIумал жагьилтураву гъира лещай­ссар», — увкуна хъунама хIакиннал. Ванал ялагу кIицI лавгуна цIусса больница баврийну райондалул экономика хьхьичIуннай шаврингу кабакьу хьунтIишиву, ОМС-рачIа дакъасса каширду, ттизаманнул журалул технологияртту ишла даврийну.
Хъирив КIулшиву дулаврил управлениялул каялувчи Явсупи ХIамзаевлул бувсуна шяраваллил кIанттай кьатIаллил билаятир­ттал мазурдил учительтал биялну бакъашиву, мунил хъунмур сававгу хъанахъишиву жагьилсса учительтуран яхьунсса къатри бакъашиву, шартIру дакъашиву. ЯлунчIил ва дарсирал ЕГЭ чара бакъасса дикIан тIий духьувкун, ва масъала райондалий ца яла агьаммурну кIицI лавгуна ванал. Бувсуна 1957 шинал бувсса Гъумучиял школалий капитальныйсса ремонт дан багьлай бушиву. Буллай байбивхьусса школагу, арцу итакъадакьлай бавцIуну бушиву, лахъи лаган тIий бушиву. Райондалий ОьрчIал магьирлугърал ва спортрал школардал къатри дакъашиву, цIусса школа барча ва масъалагу чулийн буккантIишиву, ми бухмур школалул къатравун бизан бан бюхъантIишиву.
Ххюлуссуннал шяраваллил администрациялул бакIчи Шамил Абачараевлул кIицI лавгуна шяраваллал администрациярттан бюджетрава чансса арцу итадакьлай бушиву, буржру тIурча хъунисса бихьлай бушиву. Масалдаран, 2013 шинал Ххюлуссуннал шяраваллин итадаркьуну дур ца миллион ва 600 азарда къуруш. Миннува сайки 85 процент харжирдан булун багьлай бухьувкун, лирчIсса арцух шяраваллил буруккинтту щаллу бан хъанай бакъашиву. Микку ДР-лул вакилнал цIувххуна кIанттул бюджетравун налогру датIаврия. Шяраваллил бакIчинал бувсуна ларгсса шинал дартIшиву 130 азарда къуруш. Миннува 65 азарда – аьрщарал налог.
Ибрагьим Ибрагьимовлул кIицI лавгуна Сурхай-ханнал заманнай хIаятирттая налогру датIаврил низам кьянкьасса диркIшиву, мунийн бувну Гъази-Гъумучиял ханлугъ диркIшиву хьхьичIунсса, цилла цурда дузал дуллалисса паччахIлугъ.
— КIанттул бюджетравун ду­чIайсса налогру гьарза хьуншиврул, кIанттул производство зузи дан аьркинссар, мунийн бувну шяраваллил хозяйствалуха зун ччисса инсантуран ххуллу тIитIин аьркинссар, — увкунни Республикалул БакIчинал вакилналгу, райондалул бакIчиналгу.
Гъумучиял Магьирлугърал къатлул хъунмур Шамсият Ибрагьимовал кIицI лавгуна ДР-лул бакIчинал бувгьусса ххуллу хъинчулий ккаклай бушиву райондалул магьирлугърал зузалтгу, яла-ялагу Республикалул БакIчи культуралийн лажинну кIура аяврия, гьашинусса шин Культуралул шинну баян баврия цивппа ххарину бушиву.
Райондалул магьирлугърал оьрмулуву ца яла агьамсса масъалану ванил кIицI лавгуна шяраваллавусса чIявуми магьирлугърал идарартту лащинсса тагьарданий бушиву, музыкалул ярагъ бакъашиву, 131-мур закон кьамул дурну махъ, кIанттул бюджетрачIа ми ремонт бансса каширду дакъашиву. Магьирлугърал зузалт зий бушиву 0,5 ва 0,75 ставкалий. Магьирлугъ халкьуннал хъунмур хазна бухьувкун, ппухълуннал аьдатиртталгу, магьирлугъралгу ирс ябан цайва бумур цивппагу буллантIишиву бувсунни ванил.
Ккурккуллал школалул директор Даниял Магьдиевлул кIицI лавгуна Рамазан АьбдуллатIипов ДР-лул БакIчинал къуллугърайн учIаврищал республикалий ххуйчулиннайсса дахханашиннарду хьушиву, агьалинаву вихшала ххи хьушиву.