ДакI зущал дуссия

35image_7Ца иширайн бувну ттущава «Илчи» кказитрал 25 шин шаврил юбилейрай гьуртту хьун къашаврия ттуява нава хъинну рязи акъа ливчIун ура. Нава га шадсса, хъуннасса, гьарцагу лакку инсаннан уртакьсса мажлисрай миллатрал ххаллилсса вакилтуращал къаивкIун тIий, ттуна нава чIиви излай ура.

Ци дурссар 25 шинал мутталий «Илчи» кказитрал миллатран, ци дуллай буссар цIанасса чIумал, ци дуллантIиссар уттиния тинмай. Лакрал миллатрангу, щала Дагъусттаннангу хайр бусса хъинну чIярусса давурттив дурссар «Илчилул» 25 шинал мутталий. Жунма кIул хъанай бур, чIалай бур жула миллатрал агьлу ччиний ччатI букан бюхъайсса, ччимур кIанай яхьунсса аькьлу-кIулши дусса ва ччимур даврий зунсса гьунар бусса бушиву. Ва дакъарив ххаришиву ва дакъарив хъуншиву. Ванил дакъарив инсаннаву лакрал миллатрахсса ччаву гьаз дайсса. Ттухь цимилгу, циминналгу куссар, уттинин, ва «Илчи» кказитрай буккиннин, къакIулссар жула миллатрал халкь ваксса гьунар бу­сса, хьхьичIунсса бусса куну. МахIаттал шара, чансса бухьурчангу хьунабакьай, «Илчи» кказитрай буккиннин къакIулссия ГьунчIукьатIатусса кIия щалагу дунияллийх машгьурсса, миллат хъун буллалисса аьлимтал бушиву тIисса. Пикри бара, Амаев, Дандамаев ва мукунма цаймигу лакрал хьхьичIунсса халкь «Илчи» кказитрал кIул бувну бур чIявуссаннан!? Ттухь чIявуссаннал уттинин куссар, ттул оьрчIавун, душнивун дуккаврихсса гъира бутлай бур вай жула ва дунияллийх цIа дурксса, цала марцIсса дуккаврийну, цала бивхьусса захIматрайну цивппа хъуни хьусса жула лакрал вакилтурал, куну. Ва ба­къарив жул, учительтурал, дуклаки оьрчIал нитти-буттал, «Илчи» кказитрахьсса чIявусса барчаллагьирттавасса ца. ОьрчIаву дуккаврих гъира бутан кумаг буллай бия, бугу бур, на хъинну вихссара уттиния тинмайгу буллантIиссар «Илчи» кказитрал.
Ци-бунугу ляличIисса, бахханасса затрая гъалгъа тIисса чIумал, чIявуну хIасул шайсса «Вин му ча баври?» тIисса суалданухьхьунсса жавабну шай­ссар: «Илчи» кказитрай бу­ккав». ЦIуллу баннав «Илчи» кказитрал зузалт, чIяву-чIявусса агьамсса затру жунма кIул буллалисса! На навагу ххалли-ххаллилсса инсантуращал кIул хьуссара «Илчи» кказит сававну. КутIану учин, «Илчи» кказитрал жула миллатрал халкьуннал дянивсса дахIаву хъинну гуж дуллай бур, лакрал халкь цанная ца арх буцан битлай ба­къар. «Илчи» кказитрал хъунма­сса захIмат бихьлай бур ялун нанисса ник миллат, ватан ххирану тарбия давриву. На кув чIумал тамаша буллан икIара, цукун­сса кIулшиву, инсаннахсса цукунсса аякьа, миллатрахсса ччаву дикIан аьркинссар, ца номер кказитрал бувккуну, чIявусса пикрирду ххуй чулийнмай кIура баен банну кказитрай макьала чичин шайсса зузалтрал тIий. «Илчи» кказитрал зузалтраву му гьунар бур, бушиву чIявуссаннан чIалай бур. Вих хьун ччинал дуккира ччимур чичру «Илчи» кказитрайсса. Цукун халкьуннал, инсаннал хIурмат бан ччай дуллай бур цала даву кказитрал зузалт. Тарбиялул давриву «Илчи» кказит 25 шинал мутталий дуллай бия ххишала дакъа хъунна­сса, багьа бищун къашайсса даву. Жу, учительтурал, чIявуну жула давриву ишла байссар «Илчи» кказит. Ттун кIулли оьрмулул бугьарассагу, жагьилссагу, чIал хьурчан «Илчи» кказит, ва чIал хъанай бурхха, цаннивав, циваннивав тIун бикIайшиву. ЧIявуну «Илчи» кказитрай цала даврия чичлай бикIай, миллатран цукун, ци чулуха кумаг бан хъинавав тIисса, лакрай дакI аьтIисса гьалмахталгу. Миннавасса ца Эса Аьбдуллаев. Цукун аякьа дуллай ур гьалмахчу цала ниттил мазрах, цукун захIмат бихьлай ур цала маз ябан, жула маз мискин хьун къабитан. Ванан чIалай бур, жунмагу бувчIин буллай ур, мазращал миллат бухлагайшиву, маз ябан аьркиншиву ва мазрах гьарцагу лакку инсаннал хъуннасса аякьа ва ччаву дикIан аьркиншиву. Ччима инсаннал, ччимур пикри цайминнащал кIибачIин бюхълай бур «Илчи» кказитрайхчин. Цукун­сса ххаллилсса давурттив дуллай бур «Илчи» кказитрал жухьва, жунма къабавсса, ЦIуссалакрал, Ккуллал районнайсса, жула Лакрал райондалийсса халкьунная буслай. МарцIсса захIмат бихьлахьисса инсантал уттигу чансса бакъар, ва дакъарив ххаришивугу, ва дакъарив хъуншивугу.
Ца яла агьаммур кIану гьаз къабувну къабучIир. Цуксса захIматну бикIанссия жунма лакку маз хъамабитлай бушиврия ялун нанисса никир­ттахь бусан, агар «Илчи» кказит къабивкIссания. Ва иширавугу хъунмасса бияла бур «Илчи» кказитрахь. Ттун кIулли кулпатру, шагьрурдайсса ва щархъавусса, цала оьрчIру лакку маз лахьхьиншиврул «Илчи» ккалакки байсса. Лакку мазрал пасихIшиву «Илчилийхчин» чIалачIи дуллай бур жула цIа ларгсса чичулт, шаэртал. «Илчи» кказитрайн цала назмурду чичлачими чIяву хъанай бур. Хъуннасса, захIматсса даврий зузинан чIявуну кумагчи, аькьлу бусу, давриву сант руту аьркинну икIайссар. На вихну ура, цинма захIматсса чIумал, оьрмулуву, давриву кумаг аьркинсса чIумал, кабинетраву цуппалу ливчIсса чIумал, Качар Абачараевнал цила буттащал гъалгъа байшиврийн. КIулну тIий Абачара ХIусайнаев кунасса инсаннал гьарица кумаг аьркиннан кумаг байсса ивкIшиву, тIайласса махъ учайсса ивкIшиву. Качар Абачараевнан кIулссар цуппа давриву мудангу марцIну, хьхьичIунну бикIан аьркиншиву. Хъунмасса барчаллагь «Илчи» кказитрал хъунмур редактор вин, мудангу дунияллийх цIа ларгсса буттах ялугьий, ганал тIутIимуних вичIилий буну тIий.
25 шин шаврил юбилейрацIун бавхIуну «Илчи» кказитрал зузалтрахь дакIнийхтуну барчаллагь тIий ура миллатрал цIаний бихьлахьисса марцIсса захIматрахлу.
Ххирама, хIурмат хъунмасса Руслан Башаев, ина бюхттулсса миллатрал ххаллилсса арс ура. Лакку кIанттуягу, лакку мазраягу цIанакул гъалгъа бан къашай вил цIа хIала къадурну. Щала вила гьунар ва бюхъу миллатран буллалисса инсан ура ина.
Цинявппа «Илчи» кказитрал зузалтрал цIарду бусравну ду­ссар лакраву. На пахрулий ура «Илчи» кказитрал зузалтравух ттула ученица, жула школалул выпускница, ххаллилсса, гьунар бусса корреспондент Андриана Аьбдуллаева бушиврия.
Качар Абачараевнай! Зулгу, жулвагу «Илчи», лакрал ба­къассагу, Дагъусттаннал тарихравун багьссар. Ттущава «Илчи» кказитрал юбилейрай гьуртту хьун къашаврия хъинну къуману ура.
Мудангу зул хIурматрайсса Даниял Магьдиев