Даву дакъанан кумаг буллай

51_11Махъсса шиннардий жулла хIукуматрал экономикалуву хъанахъисса дахханашивуртту багьана хьуну, чIявусса инсантал давурттив дакъа буруккинттаралун багьлай бур. Шиккува жулла хIукуматрайн баян бувсса санкциярдалгу хъиннува ишру къуманивун бивчунни. Мунийн бувну, на уттигъанну хьунаавкьуссияв Ккуллал райондалул даву дакъа ливчIсса инсантуран кумаг бувайсса ЦЗН-далул директор Аьбдулгьани МахIаммадовлущал, райондалий ци тагьар дурив кIул буван.

— Цукунсса тагьар дур Ккуллал райондалий давурттив дакъа ливчIсса инсантурал?
— 2015-ку шинал 10 зурул мутталий жул бухкIуллул ялтту ша лавсун бувкIун бур 300-ннийн бивсса инсантал. Миннавух бия: даврих луглаги­сса, даву дакъашиврул пособия биша тIисса, цIусса касму лахьхьин гьан ччисса, личIи-личIисса цIуххавуртту дуван бувкIсса инсантал. Даву дакъа ливчIсса 238 инсан лавсъссар жу сияхIрайн. Вайннавату пособия бивхьуссар 235 инсаннан.
Гьашинусса 10 зурул мутталий жул кумаграйну, цала даву дакъа ливчIманалгу хIарачатрайну, муданнасса ва чIумуйнусса давурттал дузал уван хьунни 36 инсан. ЦIусса касму лахьхьин, хIукуматрал арцух стипендиягу бивхьуну, жуща дуклан гьан уван бювхъунни 17 инсан. КIия инсаннан, пенсиялийн уккайсса чIун хьуннинна, кIира шинал хьхьичI пенсия бишин буван бювхъунни.
— Даву дакъа ливчIсса инсаннан кумаг буван цукун­сса программартту дуссар?
— Давурттив дулултрал жущал кьутIи чичирча, цачIара чIумуйнусса дуван багьлагьисса давурттив кка­ккан дурну, вай давурттаву гьуртту хьуманан жу итадакьайссар зуруй 1500 къуруш. Укунма чIумуйнусса давурттив хIасул дуван ккаккан бувну бур 3 оьрчI бусса хъамитайпалун. Миннангу ца инсаннан итадакьлай бур 1500 къуруш. Дахьва техникум бувккусса жагьилтуран хьун дуван багьлай бур 2 зуруйсса даву. Вайннангу итадакьлакьиссар 1650 къуруш ца зуруй. Зун бюхълахъисса мушакъатсса инсантуран, зузи кIану сакин буван оборудование ласун, даву дулун итадакьайссар 72600 къуруш. ЦIусса пиша лахьхьин гьан ччисса ухьурча, мунал дуккаву дувайссар хIукуматрал арцух ва буссар дуклакисса чIумуйнусса стипендия. Агарда цалва кулпатращал цамур региондалийн ивзун нанисса инсан ухьурча, тиккун ияннинсса ва даврийн ухханнинсса харжлугъ итадакьайсса программагу дур.
— Шайссарив зуща райондалий даву дакъасса инсан цамур даву дусса райондалийн ягу региондалийн тIайла уккан?
— ЖучIан Министерствалия дучIайссар чIун-чIумуй цайми регионнай даву дусса кIанттурдал аьдад. Гьашину 10 зурул мутталий дуркIунни 200 азарва зунсса кIану бусса аьдад. Вай зунсса кIанттурду бушиву жу баян бувайссар жучIава сияхIрайсса инсантурайн. Дувайссар регионнал дянивсса зун­сса кIанттурдал видеосвязрайсса ярмукIа. Ноябрь зурул 26-нний хьуссар махъмур ярмукIа. Жунма кIулсса куццуй, уттисса давурттайн кьамул баврил тагьар конкурсирттайсса дур. Мунийн бувну жуща, давурттив дусса кIану бусарча бакъа, чун-унугу тIайла увксса инсаннахлу га бунияла даврийн кьамул увантIишиврул жаваб дулун къашайссар. Даврийн зузала кьамул уллалавриву чIявусса ишру хIисавравун ласлан бикIайхха.
— Инсантал давурттал дузал баву дакъагу, ци тIа­лавшинна дувайссар зул идарарттал, СПК-дал, КФХ-дал хъуниминная?
— Закондалийн бувну, гьарца идаралул каялувчинан аьркинссар зурул ахирданий жуйн баян буван цачIава зунсса кIантту бу-бакъашиврия. Даврия бувкьсса инсантурах хъуннасса аякьа дур хIукуматрал. Мунияту жу гьарца нюжмардий цал баян бувайссар Министерствалийн жулла райондалий даврия бувкьсса инсантурая ва ми ци багьана хьуну бувкьссарив. Мунияту кIива зурул хьхьичIва идарарттал бакIчитал буржлув бувну бур даврия букьан буван багьлагьисса инсантурал сияхI жучIан диян дан.
Гьашину жу ххал дурссар хIукуматрал бюджетрай зузисса 18 организация, зузалтран булайсса харжи тIайлану буллай бурив, коллективный договор чирчуну дурив, дакъарив ххал дуллай. Ва жул даврил бурж бур. Жу ххал дурсса организациярттай тIайладакъашивуртту къаляркъунни. Яни булайсса харжру тIайлану буллай бур.
Гьашинусса, даву дакъашиврийн бувну булайсса, пособиялул уттининсса жям дур 1 миллион ва 850 азарда къуруш.
— Барчаллагь, Аьбдулгьаний, гьарта-гьарзану бувсса ихтилатрах.
Ихтилат бувссар
ХIажимурад ХIусайновлул