АхъницIунсса маслихIатру

Щин дутIаврия

Ххуйсса бакIлахъия ласавриву агьамсса кIану бугьлай бур дургьумунийн щин дуртIусса куццул. Щин чан хьурча, чIапIив кIура-кIура баллан, щюллимур хъахъи лаглан, тIутIайх дирчумур зизлан дикIай. ЧIяру хьурчангу, мархри аьллай байбишай, хьу­сса ахънилссагу щинаталай­сса дикIай.

Щин дутIаврил
журарду

Хасъсса пишакартурал щин дутIаву дачIлай бур цаппара­сса журардайх: зат дугьаннин­сса ва дургьуну махъсса (бувгьу­сса гьанна ва рассада татаншиврул, аьрщарал ласуншиврул); агьаммур (дургьумур, ххяхлай, тIутIайх дичлай дайдирхьувкун, хъатрулул дуччин даншиврул); «подкормочный» (щинаву дяххан дурсса оьргъашиву мархрачIан диян дувансса); дюхлул дувансса (гьава кIирисса чIумал дургьумур дюхлул дуван чIун-чIумуй дутIайсса) ва ссу­ттихуннай микIлачIрулийн къаршимур. Щин дутIаврил вай циняв журарду цану, комплексраву ишла булларчан, ххяхлахимур чара бакъа аьркинмунил щаллуну дикIантIиссар.

Нюжмардий цимийлли ахъувун щин дишин аьркинсса?

Ва суалданун ца жаваб дакъар, цанчирча ва кIану хъар хъанахъи­ссар гьарцаннал участокрайн, аьрщарайн цийнма, лагмасса тIабиаьтрал, гьаварал шартIирдайн, ахъуву дургьумунил журардайн.
ДакI дарцIунурив учин хьун­ссар ца зат: ахъувун щин дихьлан аьркинссар чIун-чIумуй ва цила чIумал.

Щин ци чIумалли дуртIуну хъинсса?

Щин гьантри дюхлулни кIюрххил дуртIуну хъинссар, кIирини – ахттакьуннай. Щин, кIюрххил дутIирчангу, ахттакьуннай дутIирчангу, дутIин аьркинссар яргсса бургъил тIинтту чансса, архсса чIумал. Аьрщаравусса хъатру шайссаксса хъунмасса хIаллай личIаншиврул ва бургъилу щинал кIунтIал ххяххияр­тту ччуччин къаданшиврул.
Ххяххиярттайн, хаснура дахьра хьуну наниминнуйн, щин дутIин аьркинссар, бюхъавай, чIапIайн къадагьанну.

СсибивкIумур щин хъинссар

Ххяхлахимунийнсса щин гьава кIирисса гьантрай, агарда бюхълай бухьурча, кьаллуву ягу цамур затраву цаппарава хIал хьусса, хъинну къадяркъусса хъинссар. КIири ларгсса ххяххияртту най дунура чюхлия дуртIусса дяркъусса щинал ццах учин дувайссар, вайннул стресс шайссар. Гьава кIирини дяркъусса щин бучIиссар дутIлан дякъия нигьакъабусайсса каландалийн, лаччуйн ва чимусуйн.
БувчIлачIисса зат бур гектардай, хъунмасса кIанай дургьумунийн укун щин дутIлан бюхъай­сса ишгу бакъашиву.

Лях-лях ва гьарзану

Щин чIяруссалийлла ва чан-чанну дутIлайнияр, лях-лях ва гьарзану, дургьумунил мархрайн диянну, дуртIуну хъинссар. Ял­ттутура дуртIусса щиная, аьрщарал ялттусса къат кьакьан дуварча дакъа, личIисса мюнпат бакъассар.

Гихунмайгу буссар…