Ххувшаврил Кьинилул бусрав

Новостройраясса шушими
ва вайннал кьини хъун дуван бувкIсса кIундими Шушияв

Цуксса арх хъанай дурив жуятура Бюхттулсса Ххувшаву ларсъсса кьини, муксса лавай хъанай бур жучIава мунил кьадру-кьимат. Хаснува цIана, дяъвилул цIу жучIанна лап гъанну лархъсса чIумал, хъиннува бувчIлай бур жула ттаттахъал, бавахъал цуксса хъунмасса багьа буллуну бивкIссарив жулла ялувсса някIсса ссавнихлу. Ххувшаву ларсун 78 шин хъанахъисса байран лахъа-хъунну кIицI ларгунни щалвагу билаятрал шагьрурдай ва шяраваллаву, вайннавух Лакрал райондалийсса щархъавугу.

КIундив
Ххувшаврил кьини гьарцагу шинал лайкьсса даражалий хьунадакьайссар КIундиннал шяравугу. Хасну ваний гьуртту хьун шагьрулиягу бучIайссар фронтовиктурал арсру-душру, вайнналми оьрчIру.

Ва кьини кIюрххил ттугъащал, тIутIал кацIурдищал школалул чулуха учительтурал ва дуклаки оьрчIал кьюкьа дарчуна Буттал КIанттул цIанийсса Хъунмасса дяъвилийн лавгминнан дацIан дурсса гьайкалданучIан. ВайннацIун шяраваллил махIлардая махъсса жяматгу бавтIун, Ххувшаврил кьинилун хас дурсса митинг хьуна шикку.

Хъун дяъвилий жанну дуллуминнахлу алхIамгу бувккуну, гихунмай махъру лавхъуна шяраваллил хъунисриннал ва жагьилминнал, шяраваллил каялувшиндарал, КIундиннал дянивмур даражалул школалул вакилтурал. Ва кьини хъинсса мукъурттийну, бусраврай дакIнийн бивчуна дяъвилийн лавгми. ХIакьинугу дяъвилул майданнив талатисса ва шяравасса жагьилтурангу, махъсса цинявппагу жулва аьралитурангу чIа увкуна ххувшаврищал ччясса мутталий цалва-цалва кулпатирттавун цIуллуну-сагъну занашаву, дунияллий ттупал чIурду бухлагаву. Школалул директор Абакар Гуйдалаевлул цалва мукъуву кIицI лавгсса куццуй, хIакьину вай жагьилтал талатиссар, тай архсса 40-ку шиннардий жула ттаттахъал ккуччу дуллай, мархха-ххун къадухларгун лирчIун, цIуницIа чантI увкусса фашизмалущал, нацизмалущал, ванияр 80-ллихъайсса шиннардил хьхьичI кунна, жулла паччахIлугърайн данди бавцIуну буссар цимивагу чил билаят.


Ххувшаврил кьини, майрал 9-нний зунттавусса буттал миналийн чара бакъа бияйссар кьанивсса,
ЦIуссалакрал райондалийсса, Шушиннал шяраву ялапар хъана­хъисса агьали.


 

КIундив

[dropcap]В[/dropcap]а шярава дяъвилийн лавгун ур 223 инсан, вайннавух 3 аьраличу ур, багьавай дунугу, личIи-личIисса багьана-сававрттайн бувну, Совет Союзрал Виричунал цIарду къадуллуну ливчIсса. ЧIявур ларайсса аьралий цIардан ва наградарттан лайкь хьумигу, хаснува офицертал. Оьрмулул хъуниминнал ихтилатирттая махъ дуклаки оьрчIал дурккуна ватан ххирашиврун, Ххувшаврин, дакьаврин хас дурсса, га дяъвилул шиннардий ва гания махъ совет шаэртурал чирч­усса назмурду.
Ва кьини махъатунин чIюхлай бия шяравух дяъвилул шиннардий ва махъ чивчусса, цавугу ххишала бакъа бюхханну дяъвилия бусласисса, дяъвилул чIумалгу аьралитурал дакIру дуллай бивкIсса цIа дурксса балайрду.

Шахьував

Хъун дакъасса Шахьуйннал шярава дунияллул тарихраву ца яла оьхIалмур, чIявусса оьтту экьибувтIумур дяъвилийн лавгун ур 73 адамина. Вайннал аьпа учин, шяраваллил арамтурал ва хъаннил дурсса аьралий ва захIматрал виричувшивуртту дакIнийн дичин майрал 9-нний къачансса инсантал бавтIун бия Хъун дяъвилийн лавгминнан шяраву дацIан дурсса гьайкалданучIан.

Шахьував

Щалвагу билаятрай кунма, дяъвилул щавщи къабивсса кулпат ва шяравугу сайки къавхьуну бур, хIатта ца-ца кулпатрава кIи-кIия, шан-шама чувгума лавгун ур. Дяъвилийн лавгминнава къачансса лайкь хьуну бур личIи-личIисса орденнан ва медаллан.
Ва кьинисса митинграй гьуртту хьусса арамтурал ва хъаннил, къулбасругу дурну, Шяраваллил жяматийсса советрал цIанийнсса, шяраваллил клубгу, шиву хьхьичIва бивкIсса аьралий музейгу цIу бу­ккан баврил ялувсса тавакъюращалсса, чагъар чивчуну бия.
Фронтовиктал дакIнийн бичлачисса ихтилатирттая махъ цинявппагу лагма лавгуна шяравачу Адильгерей Аьлиевлул тIивтIусса байрандалул ссупралух.

Шушияв

Зунттал щархъурду гужирай кьанив дизан дуллалисса архсса 1944-ку шинал дачIра дурксса Шушиннал шяраву хIакьинусса кьини цавагу къатта, шикку мина дирхьусса шяраваллил цаягу инсан акъар.
Ва шярава 1941-ку шинал, жулла ватандалийн душман ххявхсса чIумал, лавгун ур 27 инсан, вайннава зана хьуну ур анжагъ ца-кIия, ятIа-тIар бакъа акъа хьуминнавух ттигу 7 инсан ккаллину ур. Вайннал аьпалун 2010-ку шинал шяраву дацIан дурну дур гьайкал. Муния шийнмай гьарца шинал, Ххувшаврил кьини, майрал 9-нний шиккун чара бакъа бияйссар кьанивсса, ЦIуссалакрал райондалийсса, Шушиннал шяраву ялапар хъанахъи­сса агьали. Гьашинугу мукунма.

Ва ххуллухь бувкIун бия Юнус Жалиев, Ибрагьим Буттаев, Сяид Оьмаров, Маммида Буттаев, Апанни Жалиев, Юнуслул арсру Султан ва ХIажи, вайннал оьрчIру Адам, ХIасан ва Юнус. Лаккуйн, зунттавун бувкIсса шушиннал чIарав ва кьини чара бакъа буссар шикку ятту-гъаттараха зузисса КIундиясса Жабир ва Аьйшат Ясулбуттаевхъал кулпат. Мукунма, вайннахь баврув учин, вайннащал яхши-хаш буван, шийн лахъайссар КIундиннал шярава цаймигу инсантал.

– Жулва оьрчIругу, оьрчIал оьрчIругу, уссур-ссугу бувцуну, ва кьини гьарца шинал жу чара бакъа буссару ший, Лаккуй. Хъунмасса барчаллагь КIундиннал жяматрангу, жу бувкIнийгу, укунмагу мудан жул чIарав бусса. Жул кьини хъун дуван гьарца шинал вайгу бучIайссар жучIан, дакIру тIиртIусса, хъинну ххуйсса инсантал бур. Шийн та бучIарчангу, ттигу-шилагу жулва хIурмат буллалисса Гулан-бавангу (Жабирдул нинур) хъунмасса барчаллагьри. ХьхьичIвагу ванилгу, ванил ласнал, аьпа биву, Юсуп-ттатталгу жу хIурматрай кьамулгу байссияв, лайкьну тIайлагу буккайссияв, – буслай ур Юнус Жалиев.