АхъницIунсса маслихIатру

Май барз бур аьрщараха зузиминнал ка цIаравусса зурдардивасса ца. Май зуруй дурсса давурттая хъар хъанай дур ахънил, дачалул гихуннайсса диц-куцгу, бакIлахъия дучIан давугу.

ЦIинцIурттун ахъуву кIану бакъассар

Ххуйсса бакIлахъия хьун давриву ца агьаммур даву дур цIинцIурттуцIа аьрщи ва муний ххяхлахимур мурахас даву. Рирттусса урттугу ахъувура аьрщарансса оьргъашивуну ишла дувара.

Зиянчитуращал талай, найрдан зарал биян мабувари

Май зуруйгу аьрщарай дувайсса агьамми давурттавух дуссар ахъувусса зиянчитуращалсса талатаву. Амма мурхьирдайн ва къатIрайн ядохимикатру пурх тIий бухьурча, мугъаятну дувара ва даву. Мурхьру, къатIри тIутIайх бивчусса чIумал къабучIиссар загьру пурх буллан, тIутIайн бавтIсса найрдангу зарал къахьуншиврул. Та-бухьурчагу, хIарачат бувара зиянчитураща ва цIуцIавурттаща ххяхлахимур ххассал давриву химиялул сурсатирттан кIанай ишла дуван зарал бакъамур. Масалдаран, ххалаххив шай мурхьирдал (хвойные), лаччул, календулалул, къуппан-тIутIул (одуванчик), горчицалул настойрду.

Ххалаххал мурхьирдал настой

Ва настойрал зиянчитураща буруччинтIиссар гьивчул, хъюртул мурхьру, крыжовникрал, хъасарал, кьюнукьул къатIри ва чIярусса цайми ххяххиярттугу. Мукунна хъинссар вай хIала дурсса щин нувщи (тIутIайх бичайхту) колорадуллал гъангъаратIуя буруччин пурх дурну.
Укунсса настой дуван­сса хIадурнасса концентрат аьпттикIирттай, ттучаннай дахлайгу дикIайссар. Вайннул 2 хъун къуса дассан дурсса щинал бадралул зиянчитал арх бувантIиссар, 4 къуса дирчусса щинал бадралуллив зиянчитал литIун бувантIиссар.
Укунсса настой зущарагу дуван хьунтIиссар, агарда зучIанма гъанну вацIа бухьурча. ДартIун ххалаххал къяртрал 1/2 ккило, гъилисса щинал бадралувун дирчуну, кьалакьигу дирхьуну, ца нюжмардийсса диртун, диргьуну, марцIсса щинащал 1:7 хIисавну хIала дурну, пурх дуван аьркинссар. Ва давугу дуван аьркинссар гъарал дакъасса кьавкьсса гъилисса гьантрай. Нюжмар ларгун махъ ялагу бучIиссар вара даву тикрал дуван.

Къяч1и-тIутIал (тюльпан) мархри бяйкъакьин

ТIутIайх дирчуну къуртал хьуну, кьаркьсса къяч1и-т1ут1ив ва чимус кунмасса мархри бусса цаймигу тIутIив диркIсса кIану, хъамабивтун, бихлай лявкъуну, вайннул мархри зия хьун мабувари. Агарда вай диркIсса кIану цамур зат дугьан ишла буван ччай, вайннул мархри кIинттулнин букьан ччай бухьурча, ва даву тIутIив меж диркIун барз, барз ва бачIи хьуну махъ дувара.