Хьхьирихсса ччаврил мачча бувми

«Дагъусттан спортсментурал республика дур» увкукун, цайми к1анттур­дай яхъанахъиминнан ххан бикIай­хьунссар жула шикку так цавай лачIунбуккулт ва боксертал бакъа ялапар къа­хъанахъисса. Кка­ккан хъина миннан гьарца кьини кIюрххила МахIачкъалаллал шагьрулул пляжрайрайсса щютIу-кьютIу!
КIи, гъи, дяркъу, буран къаувкуну, хъуншагьрулул хьхьирицIсса паркрал чулухунмай цIан-чаннаву нех дирхьуну буссар халкь най.

ХьхьирицI тIурча, пишакар­сса спортсментал бакъасса, зун хьунабакьинтIиссар ва шагьрулий бур кусса, цIа дуркссагу, дахьва байбихьлахьиссагу хIакинтал, аьлимтал, строительтал, ишбажаранчитал, учительтал ва цаймигу личIи-личIисса пишардал заллухъру. Кув волейболданий буклай, кувгу, цавунма цивппа лавгун, йогалул упражненияр­тту буллай, кув ттурникирттайн лахълай, кув къундалийх лечлай, кувгу километрарду манзилданул ритлай, буттахъащал бувкIсса 4-5 шинавусса чIивитIултрая тIайла хьуну, душнил ягу арснал арснащал увксса 80-хъул шинну хьусса хъуна-мяммайн бияннин. ЦучIав акъа­ссар кIюрххила хьхьирицI, ци зунссарив къакIулну, пахъ агьну. СпортрацIун бавхIуми мурадру биттур бувкун, самовардугу дирзун, ххуйсса чяй дуллай сукку хьуссагу чан бакъассар. Цумур-цагу байран ягу акция ду­сса ппурттувугу, лякъинтIиссар хъунисса къазаннугу бивзун, узбакIнал пулав буллалимигу.


Нажагь зувагу хьхьиричIан зананну тIисса пикрилущал бучIарчан, ххал хьунтIиссар, февральданул замгьарданухгу къабурувгун, хьхьирил щинал хIал ххал бан нигьа къабусайсса хъами-чиваркIгу. Вайннал цайнма учай «моржру» куну.


ХIасил, хьхьирил гьавалул, гиккусса тIааьншиврул «ттуву цичIав гьунар бакъассар» тIимагу, цичIана кIункIу увну, «ххира-ххуй» увну, цила аякьалийн ласунтIиссар. КIул бантIиссар цIусса дустуращал ва цIакь бантIиссар дусшиврул ламурду.
Нажагь зувагу хьхьиричIан зананну тIисса пикрилущал бучIарчан, ххал хьунтIиссар, февральданул замгьарданухгу къабурувгун, хьхьирил щинал хIал ххал бан нигьа къабусайсса хъами-чиваркIгу. Вайннал цайнма учай «моржру» куну.

Замира киях

КIюрххила хьхьирил гьава бюкьан бувкIминнавух чансса къабикIай, на кунма, так ца бигьалагай кьинирдай бакъа бучIан къашайссагу. Ци бухьурчагу, хьхьирицIсса кIюрххилсса атмосфералул, гиккусса суккушиндарал цал увкIмагу ясир къаувну къаитай. Яла-ялагу, цирив ца бурж вийва бусса кунма, гьарца ххуллун, алхIаткьини дакI гиккун кIункIу тIун дикIай.
Хьхьирил кIюрххицIунсса минахуртуравух чансса къабикIайсса ххай бура жулва «Илчилул» бу­ккултгу. Гикку заназин дуллай, тиху-шихунмай манзил битлатийни, чIявуну вичIахух бишлан бикIай лакку мазрайсса ихтилатругу. «Гьа, вайгу жула лак буну хъинача!» куну, дакIгу ххари шай, бувагу къакIулсса халкьуннаясса пахрулул.
Пахру шай, хьхьиричIан гьарца кьини бучIайсса жула ла­кку душру ххал хьувкунгу. Цаннияр ца ххуйсса, дакIру тIиртIусса, ци хавар сукку барчагу, мяъна-мурадрайсса ихтилат бан кIулсса, ххуй-ххуйсса давурттай ва къуллугъирттай зузисса, личIи-личIи­сса жула лакрал щархъаватусса лакку душру. Чансса бакъар вайми миллатирттая­ссагу. КIинттул бикIу, гъинттул бикIу, хьхьиричIан гьарца кьини бучIайсса вай хъаннил цалла ккурандалийн «Дельфин» тIисса цIагу дирзун дур. Гьарца кьини хьхьиричIансса аьрххилул цачIун бувсса, ххаришивурттугу, пашманшивурттугу цачIу лахъай­сса, цаннищал ца дусъсса, дагъус­ттан душварал ккуран. Ва ларгсса алхIаткьинигу, кIюрххицIунсса дякъил замгьарданухгу къабурувгун, вай бувкIун бия цала ккурандалуву хъинну ххирасса ва хIурматрайсса, ГьунчIукьатIрал шяраватусса Замира ниттил був­сса кьини барча дан.
Нагу, Замирал хIадур бувсса нацIу-кьацIулул ссупралул лагма лаганнин, вайннувасса цаппараннущал бував чIиви-хъунсса ихтлат.

Гъинттул турпоходрай

ГьунчIукьатIрал шяраватусса Билалова (Чавтараева) Замира:
– Гьарца кьини, марххала, микIлачIру, марч къаувкуну, хьхьирийн занай ттул хьухьун­ссар ца 5 шин. Ссят 8 хьуннин чурх таза буккансса упражненияртту, лечавуртту ва заназин дурну махъ, жула-жула давурттайн ягу шаппа-шаппай лагайссару. На зий бура остеопатну, Редуктор поселокрай ттула массажрал кабинет тIивтIуну. Ттула пишагу агьалинал цIуллу-сагъшивруцIун бавхIусса бухьувкун, ттунгу ттулламур цIуллу-сагъшиву хьхьирийн, шикку­сса гьавалийн тапшур дан пикри хьунни. ТтучIанма бувкIсса клиентътурахьгу бикIайссара хьхьириллу зу цIуллу-цIакь бантIисса тIий, шиккунсса ххуллу тIитIлай.

Гъумучиял шяраватусса Мудунова Нана:
– КIюрххила хьхьиричIан занай ттул ацIрахъул шиннур. Зий бура УЗИ-лул хIакинну. На зузисса медициналул центргу шичча арх бакъа бухьувкун, цурда ца кьини къашайссар на вай ттула дустал ккаккан къабувкIсса. Гьарца кьини ккаклай бунугу, дакIру цаннах ца мюхтажну, цаннал ца чIарав бацIан гъира ххину, хьхьирил мачча бувнуру бусса .

Кумиял шяраватусса Па­тIимат Буттаева:
– Ххюра шинни ттул гьарца кIюрххил хьхьиричIан сайрданий занай. Жагьилний учительницану зий бикIайссияв. Школа кьабивтния шийнмай зий бура муххал ххуллий. Жу шикку кIюрххил дайсса давуртту чIяруссар. Заназин дурну махъ байссар личIи-личIисса упражненияртту, марцIсса хьхьирил ссихI бигьаврил гимнастика. Жул укунмасса оьрмулувугур дусшиврул гьанурду цIакьну бусса. Лагайссару, цачIун хьуну, личIи-личIисса турпоходирттай, аьрххирдай ва хъатIи-хъиншивурттай, цаннал чIарав ца бацIайссару.

 

Сергокъалаллал шяраватусса БахIаммадова ПатIимат:
– Пенсиялийн букканнинма хьхьиричIан занай ттул 30 шинни. Вай ликри дацIан дитарчан, яла вайннун банмур бакъассар. Мунияту хьхьири бакъасса кьини на ттула чIарах гьан къаритара. Ва хъаннил ккуран тIурчан, жун дакъарагу чара бакъая. Гьарцаннахь маслихIат буллай бура, нюжмардий цал бухьурчагу, зулла цIуллу-сагъшиврул хъирив ши­ккун бухьхьияра тIий.

Вихьуллал шяраватусса Аьлилова Ххадижат:
– Оьрмулухун хьхьиричIан занай буссара учирчагу, на къабяйкьинссара. Зий бикIайссияв хьхьичIва Пенсион фондрай. Пенсиялийн буккаврицIун, буниялагу, ттулла цIуллу-сагъшиву дуруччаврихун багьну, хьхьирицI чIун гьан даврихсса къулагъас ххишала хьунни.

ХIажимирзаева Аьбидат:
– ХьхьиричIан гьарца кIюрххил букIлай ттул хьунни 33 шин. Оьр­мулухун зий бик­Iайссияв жула хъуншагьрулул Психиатриялул азарханалий арамтуралмур отделениялул хъунмурну. Зийгу бикIайссияв хъунмасса гъираращал, щалла дакI ттулла давриву дирхьуну. Дахьра ца шинни ттул пенсиялийн бувккун. Даву кьаритарчангу, хьхьири кьабитан къабюхъанссар. Аллагьнал цIуллушиву дулурчан, ттигу вай душвавращал шиккун чIярусса шиннардий занансса тамахIрай бура. Ттулмур пиша гихунмай бачин бантIиссар ттул арснал душнил. На кунма, хIакиннал пиша язи бувгьуну, цIана Медакадемиялуву дуклай буссар.

Хьхьирил аьдатрайн бувну, цала байсса упражнениярттугу бувну, микIларчIсса щинавунгу бувчIун, «Дельфин» ккурандалул душру цачIун хьуна яла Замира барча буллалисса ссупралух. ЧIа тIий бия ванин цIуллушиву ва дунияллий буцири неъматру.
Нагу ттула чулуха, ва макьала чичин савав хьусса Замира барча буллай, чIа учин ччай бура ванин цIуллушиву ва тIайлабацIу. ОьрчIал, оьрчIал оьрчIал ххари буллай битаннав ина чIярусса шиннардий. Ларгмур шин Замиран ва ванил уссур-ссуннан дия пашман­сса ва захIматсса, чIивима арс Украиннавусса дяъвилий гьурттуну уну, дакI къумасса. Аллагьнайн щукру, ни­ттил дакIнийн щунсса цичIав къавхьуну, махъунай зана хьу­нни. Замира МахIачкъалаливсса ГьунчIукьатIрал ккурандалул су­кку дурсса давуртталгу чялиш­сса гьурттучири. Битаннав ина мукунма оьрму ххирану ва дакI тIиртIуну. Барча вил ниттил був­сса кьини!