ХIакьсса зунтталчунал зана-кьулушин

Каспийск шагьрулий 1-мур ЦIувкIратусса Кьурбан­махIаммадовхъал агьлу къакIулсса лакраву бакъахьунссар учирчагу, на къабяйкьинссара. Хъунмур никирангу ххуйну кIулну бикIантIиссар хъуними КьурбанмахIаммадовхъул, уссурвал МахIаммад, Амир ва Сулайман. Шамагу уссу диндалул ххуллу-ххуттай цIакьну бавцIусса, шагьрулийсса лакрал багьу-бизулул, диндалул аьдатру дуван мудангу кумаг бувайсса, гьарцагу ккалли бансса иширавух гьуртту шайсса, аькьилсса арамтал буссия. Вай уссурвавраву хъунама МахIаммадъя. Агьалинал тIийкун, мизитрава къауккайсса зунтталчу уссия. Ванал хъунама арсная Рамазаннуяр ттун хIакьину бусан ччиссагу.


Рамазангу, ппу куна, шанмайвагу КьурбанмахIаммадовхъал кулпатраву хъунамари. Август зурул 24-нний ванан 65 шин хьуссар. Каспийскалий школа къуртал бувавривух «Дагдизель» заводрайн токарьнал ученикну зун лавгун ур. Муния махъ аьрали буржгу би­ттур бувну, зана хьуну ур Каспийскалийн, Механикалул заводрайн. Зий унува, Дагъусттаннал политехнический институтравун дуклан увххун ур маркIачIаннаймур отделениялийн. Инженер-механикнал касмугу лархьхьуну, зий ивкIун ур заводрай цал конструкторну, яла конструктортурал бюрорал хъунаману. Заводрал жяматийсса оьрмулул иширттавух чялишну гьуртту хъанахъисса Рамазан, цехрал комсоргну, шагьрулул комсомолданул комитетрал членну ивкIун ур. 1985-ку шинал ва гьан увну ур Москавливсса Щаллагу дунияллул жагьилтурал фестивальданул делегатну. Таний ва сий дусса фестиваль диркIссар. Ванал сий, авторитет лахъсса диркIун дур.
– Комсомолданул даврия цичIав зарал бакъассия, – тIий ур Рамазан. – Жагьилтал аякьалийн лавсун бикIайва. Хасну ттуйн тапшур бувна горкомрал, милицанал сияхIрайн лавсъсса захIматсса чIаважагьилтал тарбия буллан. Хасият захIматсса оьрчIан даву ла­хьхьин дуллай, миннавун зунсса гъира бутлай, тIулдакъашивуртту даврия махъаллил хьунмур буллан бикIайссияв.
Заводирттал цIакь хьхьара хъанан бивкIсса ппурттуву, 2002-ку шинал, Рамазаннуйн зун оьвкуну бур шагьрулул азарханалул хъунама хIакиннал хъиривчуну (хозяйствалулмур даврилсса буллали­сса) ва хIакьинусса кьинигу вава даврий зий ур. Шиккугу Рамазаннуд цала бюхъу-тяхъа ккаккан бувну бур, азарханалул коллективраву ва шагьрулул агьулдануву ва хIурматрай ур.

Ттун къулагъас дуван ччива КьурбанмахIаммадовхъал кулпат ляличIисса кулпат бушиврийгу, шагьрулий бувсса, хъуни хьусса вайннан лакку маз ххуйну кIулшиврий ва ичIува так лакку маз бушиврий, шиккугу, ссурваврал ва уссил МахIаммадрасуллул тIисса куццуй, хъунмур бияла хъунама уссил Рамазаннул бушиврий. КIицI лаганну Рамазаннул чIивима уссу МахIаммадрасул КьурбанмахIаммадов щалвагу Аьра­сатнал билаятрай машгьурсса «Это Кавказ» тIисса хит-балайлул автор ушивугу.
– Кулпатраву, тухумраву хъунаману икIан къабигьассар. Хъуннасса жаваблушиннар. Рамазаннул лайкьну дурурччунни агьулданул хъунаманал цIа. Жу, циняв ссура­хъаврал, ванахьри цIухху-бусу байсса. Гьармуниву ва жун ккаккиялунсса ур. Ванал ядунни нитти-буттахъал низам, сайки циняв творчествалул инсантал бур, шиккугу Рамазаннул хатI хIалассар, – тIий ур Рамазаннул ссурахъу КьурбанмахIаммадов ХIажиаьли.

Рамазан КьурбанмахIаммадов

Буниялттунгу, Рамазаннул уссу ва ссурвал музыкалул чулуха итххявхсса бур. МахIаммадрасул ла­кку мазрайсса балайрдал авторгу ур. Ссу Шамсиятлулгу, гитара бивщуну, учай лакку мазрайсса ва оьрус мазрайсса балайрду. Шагьрулий дуклай бивкIсса, сайки бувагу шяравун къабияйсса вайннал ужагърай ниттил мазрал кьадру бур.
Рамазан кIулнал, ца зумату кунма, бусантIиссар Рамазан сахаватсса, инсаннан шайсса хъинбала буван анавар уккайсса, цайванияр цайминнай аьтIисса чув ушиву. Шагьрулул агьулданун дакIний буссар ванал нанисса автобусрава ххявххун, ххуллийн увксса оьрчI машиналул нигьирттахьхьун ириявайсса кIанттая ххассал увшиву.
Рамазан цувава так ххуймур буллан лявхъусса кунасса инсан ур. Укунминнайн жува «созидательтал» учару. ХIазран акъахьун­ссар ва кару мусилсса инсан, ванаву пагьмурду чIявур, строитель хIисаврай ванан къакIулсса, ванал канилух къадурксса даву дакъар, ва тIаннул усттаргу ур, паргалну тIаннуй накьичгу дишай, суратру дишайсса художникгу ур. Усттарну мандолинагу бивщуну Рамазаннул, учайссар балайрдугу. Хаснува ванан ххирар буттахъал балайрду.
– Лакку мазрахсса ччаву жуву тартссар нитти-буттаяту, шаппа ихтилат анжагъ лакку мазрайсса бикIайва. ИчIува лакку мазрайсса луттирду чан къашайва, бавал чара бакъа «Дусшиву», «ЧIавалачин» журналлал ва «Илчи» кказитрал подписка дувайва. «Илчи» дунияллийн буклан бивкIсса шин жул щалва кулпатран байранну хьу­ссия, – дакIнийн бутлай ур Рамазан.
Ванал тIутIимур тасттикь буван, коллектив барча бан Жаннат бу­ттарссу «Илчилул» редакциялийн дуркIуна цила багъравасса ахъулссаннуя дурсса мураппалущал.

– Шяраваллихсса ччавугу нитти-буттая ирсирай дирна жуйн. Бавагу, буттагу ччянива шагьрулийн бизарчагу, вай багьу-бизулуву шяраваллил агьлуну ливчIуна. Ттунгу ххирая шяравун занан. ХIатта шяравалу ххирашиврул агрономрал пиша язи бугьан ччай уссияв. Тани шагьрурдайсса выпускниктуран Шяраваллил хозяйствалул институравун уххайний колхозрал рекомендация аьркинну дикIайва. Къутаннай зун лавгссияв рекомендация лайкь дуван, шяраваллил хозяйствалул институтравун марцIну ххювардай экзаменну дуллуссия. Амма дуклан бувххуминнавух ттулла цIа къаля­къайхту, гъалатIсса иш бухьун­ссар тIий, ректорначIан лавгссияв. Чачаннавасса ххюя жагьилнан, на кунма шагьрулий школа къуртал бувминнан бронь дурну дия, ми кьамул бувну бия . Ректорнал маслихIат бувна ттухь лекциярдайн заназу, группалуву кIану шайхту кьамул уванну куну. Му чIумал агроном хьунсса гъирагу левщуна, амма шяраваллихсса ччаву щилчIав ва ссалчIав къалещан дуванну цIакьссар ттуву», – тIий ур Рамазан.
Вана укунсса ур шанма душнил ххаллилсса ппу, ххуйсса лас, аякьалийсса хъунаттатта, тухумрал ттарцI, ччимур миллатрал цала хьурдай учинсса арс Рамазан. ЦIуллушиву дулуннав вихьхьун, наслулул ххари улланнав!