Уттавашиврул ххуллийх лавгма

[pullquote]

Сергей Меликов: «Жу вияту пахрулий буссару, НурмахIаммад!»

Аьрасатнал Президент Владимир Путиннул Совбезрал члентуращалсса совещаниялий бувсунни Украиннаву­сса спецоперациялуву жан дуллусса хIаписар НурмахIаммад ХIажимахIаммадовлун Виричувнал ЦIуку булунтIишиву. Ва иширал хIакъираву Дагъусттаннал БакIчи Сергей Меликовлул увкунни:
– Ва награда –жула ватандалул инсаннал, Аьрасатнал хIакьсса хIаписарнал чувшиврун ва ватандалухлу жан ххира къадаврин лавайсса кьимат бищавур. НурмахIаммадлул гьунарданун укун бюхттулсса кьимат бищаву жунма гьарманангу агьамсса ишри. Ва, ясирну агьан къаавцIуну, жагьилсса жандалий хIайп къакуну, аьрали гьалмахтал ххассал буван, Аьрасатнал мюхчаншиву ядуван Виричувну лавгунни. Жу вияту пахрулий буссару, НурмахIаммад!».

[/pullquote]

–Заннал дуниял ххассал дуван малаиктал гьан бувайсса кунма, язи бугьайссар илданул цIа бюхттул дуван лявхъуми. Бусалалувун багьанми. Мукунмари НурмахIаммад.
АрснацIа хьусса ниттил яруннал пашманшивунияр кьурчIисса цамур дусса ххай бакъара дунияллий. Бусланни, чичланни бигьасса.
ДукIу, шинал мутталий тIиссакссагу, социал сетирдай хъинну машгьурну дия, кувннал кувнначIан тIайла дуклакисса, элмулуву, культуралуву, оьрмулул багьу-бизулуву хьхьичI ххуттайсса давуртту дурсса лакрал сияхI. Яни цалчинми. Украиннал аьрщарайсса чувшиврул тарихрал ххуттайгу Аьрасатнаву цалчин Виричувнал цIа ларсунни Къяннал шяраватусса хъунама лейтенант НурмахIаммад ХIажимахIаммадовлул.
Учарухха, инсан чувшиву дуван хIадурну икIан аьркинссар, куну. БивкIулул ссукIуврайн бувкIцириннал НурмахIаммадлуя бусласимуних вичIилийсса чIумал, хъиннува ягингу, исватгу хъанай бия ва жагьил чувшиврун, гьунарданун ва бивкIу бакъашиврун лявхъусса ивкIшиву. Аллагьу Тааьланал ванаяту, лакраяту, Дагъусттаннаяту ил-аьлам гъалгъа тIутIи буван язи бувгьума ушиву. Инстаграмрайсса ттул пост ккавккун, ттучIан Грециянаву яхъанахъисса грек Роланд Керасидислул гьан дурна НурмахIаммадлун хас дурсса назму-акростих. Дия социал сетирдай туркманнал Нур-Мурад Кьурбановлул «Вия пахрулийссар щалвагу Ккавкказ» тIисса назмурдугу. Лакрал чирчуми назмурдая гъалгъа тIийвагу бакъара, уттира диялсса, дюххансса назмурду салкьи хьуну дур. Миннуйнгу яржа биянссар. НурмахIаммадлул цIаницIун дархIусса хIикматру ва ххуйшивуртту чIярур. Азарийла хIайп учирчагу, хIайплияр ялтту дуклай дур ванал итххяххавриясса ва инсаншивриясса хIайраншиву. Гъумуксса лицейраву 9-мур классраву дуклай усса ппурттуву, ванал кIий мурхьру бувгьуну бивкIун бур. Жижаралийн бувкIсса учительталгу, НурмахIаммадлул аллея буссар Гъумук тIий бия. Цува чун агьарчагу, НурмахIаммадлул, ниттил Сапижатлул тIийкун, цува уний хъинбалдарал чани кьабитайсса бивкIун бур.

Аксана Аьлиханова, 42-мур школалул педагог:
– НурмахIаммадлул оьрмулул ххуллу ттун дакIних ххуйну кIулли, ттул янилу хъуна хьусса оьрчIри. Байбихьулул школагу Семендердай къуртал бувну, жучIан, 42-мур школалий дуклан увкIуна. Ванал нину Сапижат ттул маччадушри. Спортраву итххявхсса, чIунархIал оьрчIру, макьнатIисрал кунма, цачIанма кIункIу буллалисса оьрчI икIайва, бакIчинал хасият дусса. Сивсусса, савсъсса. Хъинну ххирая луттирду ккалан, хаснува аьрали темалия. ХIакьину Москавлия централ телевидениялиягу бувкIун бия школалийн передача хIадур дуван, корреспондент цIухлай ия, циван язи бувгьуна аьралий пиша тIий. Аьралий тема аьч дуллали­сса литература чIярусса дуккаврил биялагу бухьунссар. Луттирду хIура къабуллан икIайва каруннища. Цинявннал дус, вихшала­сса ихтиварчи, чIунархIалминнан бан-битанмунил тIайласса ххуллу ккаккан буву. На чIявуну, Неруй, вил бучIантIимур ххуйсса хьунтIиссар тIун бикIайссияв, ванал сий, авторитет чIалай. Жу школалий ванал музей буллай буру, суратру датIлай буру. ДакIнивун кьувтIусса оьрчI икIайва мудангу, утти ванал жул дакIурдиву хъиннува куртI хьунсса гьунаргу бунни. Школалий ванал оьр­мулун хасну Чувшиврул дарсру дихьлантIиссару, бусраврай аьпа­лул хIурмат ябуллантIиссару. Жу вия пахрулий буссару, жул НурмахIаммад!

Ниттищал, ниттиуссищал ва уссищал
Ниттищал ва ниттирссурвавращал
Ниттищал

Кумсият Мазаева, ниттирссу, педагогикалул элмурдал кандидат:
– Февраль зурул 23-нний кIюрххил связьрайн увккуна НурмахIаммад, жу ва барча ув­ссия. Аллагьу Тааьланал уруччиннав учара, дуаь дувара, кьянкьа дувара тIий ия. Сириянава увкIсса чIумалгу, на Аллагьнал яунна тIун икIайва. Ва базилух къаурувччунни…Жул къалагу, зунттугу левкьунни. ЛяличIиссава оьрчI икIайва, циняв гъан буллай, дахIаву цIакь дуллай, щалва кулпатрал, тухумрал бурхIлу хьусса. Ниттил кьадру бусса ия. Стипендия салкьи буллай, цинявннан ссайгъатру лавсун учIайва, цаягу лях гьан къаитанмур буллан икIайва. Цинявппа инсантал ххирасса, ялун увкIная ххарисса ия. Садакьартту буллан чялиш уккайва. Мюрщинаха аякьа дуван, хъуниминнаха хIурмат буван гъиранувасса ия. Аьраличув ухьувкун, давриха оьрмулия неъмат ласун­сса муттавагу къавхьуссар, мажал бакъанува лавгунни дунияллия. Гьунттий хъатIи буну хIакьину увкIссия цала хъатIуйнгума, дяъви къизгъинний уну, дунияллийн бувксса душвагу канил бугьан къанясивну лявкъунни. Цинияргу адав хьхьичIунсса икIайва. Цукун лялиян бави вил бивкIу, НурмахIаммад?!

Малик Мазаев, ниттиуссу:
– НурмахIаммад дуккавриву, спортраву, гьармуниву итххявхсса икIайва. Яла-яла, чув-адаминал хасият дусса. ОьрчIниява лидер ия. Рязаннайсса Гьаваллал десантниктал хIадур байсса лаваймур училище къуртал бувайхту, Сириянавун гьан увна, роталул командирну. Роталуву НурмахIаммадлуяр оьрмулул хъунисса оьрчIру буссия, бухьурчагу, миннал дянив хIурматрай ­уссия. Буттал шяравалу ххирасса уссия, сант дагьтари, шяравунгу ияй­ссия. Ххирая поэзия, цалагу назмурду чичайва. Ванал ттуйн оьвчайва Украиннава, бувчIлай бия ванан цува дяъвилул цIаравун най ушиву. Тарбиягу хьуну ия аьра­лий бурж хьхьичIунну, хIакьсса хIаписарну. Лавгунни дунияллиягу аслансса лачинну. Гьармуниву чув-адаминал журат ду­сса ия. Оьрмулухун гьар кьини дакIнийн утлантIиссару жу ина, НурмахIаммад!

Ниттищал чIивиний

Мариян Мазаева, Сапижатлул буттауссил кулпат:
– Виричувнал агьлу Къяннал жяматраву ччянива хIурмат хIалал бувсса кулпатри. Уссу Малик, ссурвал Кумсият, Сапижат, Рукьижат хъинну кувннащал кув бавкьусса, кувннал кув бувгьу­сса, ихтилат аьчухсса буссар. Вайннал уссу Мазяй, апатI хьуну дунияллия лавгуна, мунал бивкIулул кьурчIишивугу духIлан багьуна. НурмахIаммадлунгу тухумрал кувннал кув бугьавугу тарбиялунсса дарсну хьуссар, тарбиялул гьану бивзссар Сапижатлул нитти-бутталгу. Дунияллул багьасса жагьил уссия Неру. Ванан дирзсса цIая ва, буттал Энгельслул ссурахъил цIа дия. Яла, бусурман цIа дакъахьувкун, даххана дурнуккива цува диндалул ххуттайн кIункIу шайхту. Ттун мудангу ххаришиву дикIайва ва инсаншиврий къуццу тIисса, ихтилат ххуйсса буну тIий. Агьулданий укун ххазина хьусса оьрчI уну тIий. Вайннан яхI бансса кьудрат Аллагьнал дулуннав!
Алжаннул ххари уваннав ина, ххазинай, НурмахIаммад!

Миясат Муслимова, поэтесса, публицист:
– Дазу дакъасса дардри укун язисса арснацIа шаву. Амма НурмахIаммад лавгсса абадшиврувунни, Заннал язи бувгьуми лагайсса уттавашиврул ххуллийх лавгмари. НурмахIаммад ХIажимахIаммадовлул цалла цIа жулва миллатрал ва щалвагу билаятрал агьалинал дакIурдиву, бусраврал улттуй мусил хIарпирдай чирчуссар. Мунал жан кьурван дурссар ххувшаврил цIаний, му ххувшаву ччяни дучIаннав! Вил цIа абадссар, НурмахIаммад!

Гульшан Хасаева, Мариян Илиясовал цIанийсса «Дараччи» клубрал хъунмур:
– Цумурцагу дяъви хьхьичIва-хьхьичI ниттихъал макьри. Халкьуннал шаэр Фазу Аьлиевал увкусса ккуццуй, ккулла чув пIякь учирчагу, ниттил дакIницIунни щайсса. Аьрщи ва ссав аьтIутIи дувансса иш хьунни. Дурксса кьини чувшиврий ва ссавурданий лахълай бур яхIлувсса лакку нину Сапижат. Ванил къювулучIа дур вай гьантрай дунияллийцири ниттихъал къювурдугу. Учарухха, ниттил дардгу, къювугу ниттихъанни дурчIайсса куну. Сапижатлущал дард дачIлачIими чIявуссар. Мукун бикIангу аьркинссар. Ванил дунияллун уллунни 25 шинаву миллатрал, Дагъус­ттаннал цIа бюхттул дувансса Виричув. Жува Виричувнал нитти-буттангу, ва тарбия увцириннангу буржлув­ссару. «Дараччилул» аьдат дуссия Хъаннил байрандалул гьантрай цачIун батIайсса, кувннал кув барча бувайсса, амма, Виричувнал аьпалулгу, ниттил дягъулулгу хIурмат бувну, дакI къадирунни шадлугъ дуван. НурмахIаммадма лавгсса абадшиврувунни, ни­ттихъал зукьлу-дуаьрттавунни.
Ина жул дакIурдиву чувшиврул хатIлий мусил мугьру бивщу­ссар, НурмахIаммад!

Загьидат Бакриева, шяравущар, Дагъусттаннал медициналул лайкь хьусса зузала:
– Къяннал жямат буслай бусан къашавай бикIайва уттинингу НурмахIаммадлул ххуйшиврия. Ванал нину Сапижатгу хъинну дакI тIиртIусса, чурххайгу, бакIрайгу цIу бусса, гьарца чулуха шавхьсса, ас-ламус, инсаншиву дусса хъамитайпар. Ппу Энгельсгу Ккавкказуллал халкьуннал Виричувнал цIанин лайкь хьусса, орденну, медаллу ларсъсса полковникри. Укунсса ниттил ва буттал тарг бусса жагьилгу цамур куццуйсса икIайссияв? Цинявннан ххирасса ия, тарбиялул даража лавайсса ия, гьаннайсса, танийва ванаяту пахрулий бикIайва шяраваллил жямат. Утти гьарцагу шаттирахун ванал цIа бусраврай зумух ласлантIиссару.
Вил гьаттай нур дизаннав, жул барххуй, НурмахIаммад!

Лаккуй
Виричувнал ниттихь учин къавхьумур

НурмахIаммадлуятусса ма­кьа­лартту дахьвару чич­лантIисса. Дахьвару гъалгъа тIунтIисса. ДакIнийхтуну мукIру хьунна, Виричувнал ниттичIан жижаралийн лавгсса чIумал, нава филолог бухьурчагу, маз къуркъа хьуну, учинсса махъру ляхълай бакъая. Ссувай, Сапижат! Гьарца заманалул бу­ссар вирттал. ИширачIа чувшиву ккаккан дурсса, гьунардайну цIарду бюхттул, абад дур­сса. Жулва заманалул вирттавравух изансса арс вилгу увккунни. Учительтурал, мачча-гъаннал бусласимунива бувчIлайгу, асар хъанайгу бур вил арс цал архIал рувхIанийсса ххуйшивугу, чурххал оьхъавугу, спортрал итххяххавугу сахаватну дуллусса ивкIшиву. Амма кутIасса оьрмулул мутталий вил арснаща бювхъунни дуниял чувшиврийну хIайран дуван, хъун махъ бакъар, лакралгу, Дагъусттанналгу цIа-кьини гьаз дуван. Ччи-ччинаща къашайссар мукунсса гьунар буван, Ватандалул мюхчаншиврул цIаний жан кьурван дуван. Муниятур зул ужагърайн бувхцири дакIру цал архIал кьурчIишиврул ва пахрулул дуцIлай дур тIутIиссагу. ЧIявуссаннал зумув бур Нурмах1аммадлул назмулувасса ххару: бюхттул зунттурдал ялтту гьава бувай барзул тархъаншиву ттуннагу ккаккан ччивахха, т1исса.
Тархъансса барзуну лехлайгу уссар утти вил арс, Дагъусттаннал зунттал ялтту ва дунияллийцири агьалинал дакIурдиву!

Гьалмахтуращал

Суратру: Виричувнал ниттил  Сапижат Мазаевал архиврава