Оьрмулул ва захIматрал ххуллу

Дадаев ШайхахIмад

ЦIуссалакрал райондалий бакъассагу, республикалийгу хьхьичIунсса школардал сияхIрай бур ЦIуминалийсса ТIюхчардал школа. Жу цимилагу кказитрайгу чичарду республикалул олимпиадарттай ва личIи-личIисса конкурсирдай хьхьичIунсса кIанттурду бувгьусса ва школалул оьрчIая. Гьай-гьай, школалул даража гьаз бан хъунмасса бияла директорнай буссар. ОьрчIругу, учительталгу, нину-ппугу, аьмсса мурадру щаллу буллай, ца хху­ллийх бачин бан хъуннасса магьиршиву, усттаршиву аьркинссар. ОьрчIру тарбия баврил ва миннал кIулшивуртту дулаврил ххуллий зий, цала пишакаршиву ва каялувчинал гьунар ккаккан бан бювхъунни ТIюхчардал школалул директор Дадаев ШайхахIмад Рамазановичлуща.

Цимил, ци чIумал гьарчагу ТIюхчардал школалийн, шикку­сса низам, марцIшиву най дуна итталун дагьай. ЧIалан бикIай дуклаки оьрчIал ва учительтурал директорначIансса хIурмат.
Вай гьантрай ШайхахIмадлул оьрмулул 60 шин бартлаглай дур. Миннува сайки 40 шин ванал дурну дур оьрчIан тарбия ва кIулшивуртту дулаврил ххуллий захIмат бихьлай.
Увну ур ШайхахIмад ТIюх­чардал шяраву. 1979-ку шинал ххуйсса кьиматирттай школагу къуртал бувну, увххун ур Да­гъусттаннал педагогикалул институтравун филологиялул факультетрайн. Му къуртал байхту, 1984-ку шинал зун ивкIун ур цува дуклай ивкIсса школалий.1980-1996-ку шиннардий ивкIун ур директорнал хъиривчуну. Зий унува, заочнайну увххун, къуртал бувну бур Да­гъусттаннал университетрал юридий факультетгу. 2007-2014-ку шиннардий ШайхахIмад зий ивкIун ур ТIюхчардал школалул директорну. 2014-ку шиная айивхьуну ЦIуминалийсса ТIюхчардал 1-мур школалий зун ивкIун ур.
ШайхахIмад ур жаваблувшинна дусса, гьармуниву низам ххирасса учитель ва каялувчи. Му бувчIлайгу бур. Ванал оьрмулул ва захIматрал ххуллий эбратну хьуну ур жяматраву бусраврай ва хIурматрай ивкIсса, 1938-ку шинал, оьрмулул 21 шинаву, Ахъушиял райондалийсса Бутриннал школалия айивхьуну, 50 шинай учительшиву дурсса цала ппу Дадаев Рамазан Аьлибуттал арс. Цаппара шиннардий ва ивкIссар Бархъаллал школалий учительну ва директорну зий. ХIакьинугу Бархъаллал жямат ва хIурматрай дакIнийн утлан бикIай. Шиккува кIицI лаган, Рамазаннул бивкIун бур 9 оьрчI. Ххюва оьрчIал, буттал шаттирдайх лавгун, учительнал пиша язи бувгьуну бур. КIинная математикалул учительтал хьуну бур, шамунная – оьрус мазрал ва литературалул.
Ци замана бучIарчагу, цукун­сса захIматшивуртту хьунадакьларчагу, ШайхахIмад Рамазанович тачIавгу пашман къавхьуну ур учительнал пиша язи бугьаврий. Ва ванал, учиннуча, ирсирайгу бивсса, дакIнилгу лавсъсса пиша бур. Ва ххуллий бивхьусса захIматрахлу ШайхахIмад лайкь хьуну ур личIи-личIисса наградарттан. Ва ур АьФ-лул аьмсса кIулшивуртту дулаврил хIурматлувсса зузала, 1999-ку шинал, райондалий яла хьхьичIунма учитель хIисаврай, Ккуллал школалул директорну ивкIсса Бутта Рамазановлул цIанийсса премиялун лайкь хьуну ур. ШайхахIмад мукуна лайкь хьуну ур личIи-личIисса идарарттал чулухасса хIурматрал грамотарттан ва медаллан. Ва ур захIматрал ветеран.
ТIюхчардал школалул дуклаки оьрчIалгу, учительтуралгу цала бюхъулийну ва кIулшивурттайну лайкьну дуручлай бур школалул цIа. Школалул оьрчIал цимилагу хьхьичIунсса кIанттурду бувгьуну бур, республикалул олимпиадарттай ва конкурсирдай бакъа­ссагу, спортрал бяст-ччаллавугу. Вайннаву бур Аьрасатнал даражалийсса бяст-ччаллаву хьхьичIунсса кIанттурду бувгьусса оьрчIру.
Шиккува кIицI лаган, Шай­хахIмад увчIуну ивкIссар ТIюхчардал шяраваллил мажлисрал депутатну, кIийла – ЦIу­ссалакрал райондалул мажлисрал депутатну.
ШайхахIмадлул кулпат Соня МахIаммадовнагу вава школалий зий бур. Ва математикалул учительли. Ванил къуртал бувну бур Воронежуллал университет. Вайннал кIива оьрчI бур. Душнил къуртал бувну бур Дагъусттаннал университетрал экономикалул факультет. Ялапар хъанай бур Москавлив. Школалий дуклакисса чIумал, 2007-ку шинал, «Умники и умницы» тIисса телепередачалий гьуртту хьуну, хьхьичIунсса кIантту бувгьуну, II даражалул диплом лавсун бивкIссар ванил. Арснал къуртал бувну бур Техникалул университет. Вагу Москавлив ялапар хъанай ур. ШайхахIмадлул хъунна­сса ххаришиву дур цала цIа дирзсса арснал оьрчIая – кIилчинма Дадаев ШайхахIмад Рамазановичлуя.
Ттизаманнул школалия, кIуд­шивуртту дулаврил системалия гъалгъа тIий, ШайхахIмад мукIруну ур совет заманнул кIулшивуртту дулаврил системалучIан дирсса цамур дакъашиврий.
– Ларгсса шинал Англиянал кIулшивуртту дулаврил министр­нал баян бунни билаятрал Парламентран ингилис школарду кIулшивуртту дулаврил совет системалийн бувкIшиву. Къащи хъанай дур, цайми жула опыт ишла буллай, та системалул ххуймур жура ишла къадуллалаву. КIулшивуртту дулаврил аралувусса къуллугъчитал, ттухьва цIуххирча, тотальный конт­рольдания, гужсса ялувбацIаврия махъаллил хьуну, цайми цайнма багьайсса ва школалун мюнпат ххи­сса масъаларттаха зун аьркинни. Щаллу дуллан аьркинни учительтуран оьрчIал кIулшивурттал даража гьаз бансса шартIру. ЦIу буккан буллан аьркинни школартту, чIюлу буллан аьркинни лагма-ялттусса кIанттурду, – тIий ур опыт бусса ШайхахIмад Рамазанович.
Ва рязину ур цала коллективрая.
– Бавкьусса, куннан кув бувчI­лачIисса коллектив бакъахьурча, директорнал хIарачат дузрайн къабуккан бюхъайссар. Директоргу, учительталгу, нину-ппугу ца хху­ллийх нанинийри школалул даражагу гьаз шайсса, оьрчIащагу куртIсса кIулшивуртту ласун шай­сса. На хъунмасса барчаллагь учин ччай ура цала пишалуву дакI дирхьуну зузисса хъунмур никирал учительтурахь. Жагьилминнангу чIа тIий ура, зува ва ххуллу язи бувгьунавхьур, лайкьну биттур буллалияра зула буржру, хIарачат бувара учительнал бусравсса цIа яларай къадан, – тIий ур ШайхахIмад.


Жугу барча тIий буру опыт бусса учитель ва хьхьичIунсса директор ШайхахIмад Рамазановичлухь оьрмулул юбилей ва утти­гъанну кIицI ларгсса Учительнал кьини.
Уттиния тихунайгу мува гъираращал ва гьавасращал зун цIуллушиву дулуннав.