ЧIунни школарттай тарбиялулмур даву цалчинмур ххуттайн ласун

Тталаткьини Дагъусттаннал паччахIлугърал педагогикалул университетраву хьунни ДР-лул кIулшивуртту дулаврил министрнал бигарду чIумуйну биттур буллалисса ЯхIъя Бучаев ва ванал хъиривчутал гьурттусса психолог-педагогтурал дянив­сса батIаву. Ванил мурадгу бия махъсса ппурттуву республикалул кIулшивуртту дулаврил идарарттай хьусса къаххуйсса иширттацIун бавхIусса масъалартту ххал бигьинсса ва гихунмай укунсса ишру къахъананшиврул, психологтурал насихIатругу хIисаврайн лавсун, оьрчIащал дуллансса давурттал низам сакин дансса. БатIаврий мукунма гьурттуну бия МахIачкъалаллал цаппара школарттал директортал ва оьрчIащал зузисса психологтал-педагогтал.

БатIаву тIитIлай, ДГПУ-лул ректор Нариман Асваровлул кIицI бунни, цуксса хIайпнугу, тарбиялулмур даву хIакьину кIулшивуртту дулаврил идарарттай хъинну лащинсса тагьарданий душиву ва тагьаргу ацIрахъул, кьурахъул шиннардил мутталий салкьи хьусса душиву.
«Школарттай тарбиялулмур даврил чулухунмайсса бияла хьхьара баву хъунмасса гъалатIри га чIумалсса билаятрал каялувшиннарал къулагъас къадурсса. Утти га гъалатIрал «ахъулссар» цIана жува канаки­сса. Дарс лахьхьин давугу, тарбия дулавугу – цаннил ца лащу-щаллу дуллалисса цасса процесс­ри», –увкунни ректорнал.
Хъирив махъ лахъан ихтияр ларсъсса ЯхIъя Бучаевлулгу кIицI бунни хIакьину цува шиккун учIаврил мурад, хъунмурчIин, бушиву республикалий махъ ппурттуву дуклаки оьрчIругу гьурттуну хьусса иширттал хIакъиравусса пишакартурал маслихIатирттах вичIи дишинсса.
«Ттун ччай бур школарттай хьусса оьхIалсса иширттал хIакъиравусса агьамсса даву дайдишин хьхьичI пишакартал хIисаврай зу тIимуних вичIи дишин ва зу хьхьичIун ласласисса кIанттурдая байбишин», – увкунни ЯхIъя Бучаевлул.
Школарттай тарбиялулмур даву гужлан дан аьркиншиврий чIурчIав дуллай, ванал кIицI бунни, уттинин дуллай бивкIсса давуртту багьаннарансса ва, анаварну дурну, бакIуйн къадурксса хьушиву.
Бувсунни ванал МахIачкъа­лаллал 51-мур школалий хьу­сса иширал ялувсса ва хъиривми гьантрай шагьрулул 38-мур школалул дуклаки душнил цинма цила бувсса иширал хIакъиравусса комиссиярттал дурсса хъиривлаявурттая.
Психолого-педагогикалул факультетрал пишакартурал батIаврий кIицI лавгунни школарттай биялну бакъашиву психологтал. ХIукуматралгу ва ишираву цукунсса-дунугу даву дуллан багьлагьишиву оьрчIал тарбиялулмур бияла кIунттихьсса нитти-буттахъащалгу. Вайннал тIимунийн бувну, оьрчIал тарбиялия гъалгъа тIуннин, ци-бунугу ца чаран ва ишираву лякъин багьлай бур нитти-буттахъал цалламур тарбиялул чулухуннайгу. ТIулдакъашиву дурсса оьрчIан кIулну бур нитти-буттал чулуха цайнна аьй къадучIантIишиву, цалла дурсса тIул гайннан ­оькки къадизантIишиву. Укун­сса иширттаву бух хьумину, хъунмурчIин, бур учительтал ва школа. Къалайкьсса тIул дур­сса оьрчIал нитти-буттайн школалийн оьвкуну, бучIан бувкун, гикку гайннан цала оьрчIал ххуттава бувксса цичIав бувшиву бувчIин бан хъанай бакъар. Ялунгу, оьрчIал хьхьичI учительтуращалгу, директортуращалгу лагьу-лахъунттайн буклай бур ва цала оьрчIалмур чул бугьлай бур. КIулшивуртту дулаврил министерствалийнсса вайннал оьвчавугу дия республикалий Психолого-педагогтурал центр сакин бан къабучIиссарив, ги­ккун бавтIун, цала-цала опытрая, цанма кIулмуния буслансса ва кIибачIлансса тIисса. Ва иширал хIакъираву ЯхIъя Бучаевлул кIицI бунни гьаз бувсса масъалалуха министерствалул хасъсса пишакартал зий байбивхьушиву. БатIаврий ялагу гьаз бунни психологтал шагьрурдал школарттай чанну бушаврицIун, ми районнал, щархъал школарттайгу бувагу бакъашивруц1ун баввх1усса масъалартту. КIулшивуртту дулаврил ва элмулул министерствалул пишакартурал шикку психологтурал гьаз бувсса циняв масъалар­тту цала къулагъасрайн лавсунни ва баян бунни укунсса журалул батIавуртту гихуннайгу чIа-чIаннин дуллантIишиву.