Уча, Мариян, балай!

Август зурул 28-нний 1936 шинал бувссар балайчи, ДАССР-данул лайкь хьусса артистка Мариян Дандамаева.

[pullquote]

Кьадарданул Марияннун лахъисса оьрму буллуну бивкIссания, хIакьину жува «Халкьуннал балайчи – Мариян» — учаванссия. ЦIана Мариян жущала бакъахьурчагу, Дагъусттаннал миллатирттал классикийсса балайчину жула дакIурдиву сагъну буссар.

Наида АьвдулхIамидова

[/pullquote]

Бадави Рамазанов

Уча, Мариян, балай!

Булбулданул чIунийну
Учара ина балай,
Аьзизсса лакку кIану
Итталу бацIан буллай.

Экьилагай вил балай,
Зунттал щаращи кунма,
ТIутIащал щурщу буллай,
Интнил гьантрай марч кунма.

Вил балайлух вичIилий
Къума шара, шад шара,
Яла лавгсса язими
Янилу бацIан бара.

Уча, Мариян, балай,
ДакIниймур бартлагивуй,
Балай къакуну бацIан
Булбулдануща къашай.

Уча, Мариян, уча,
ДакIниймур бартлагивуй!

[pullquote]

Мариян кунмасса инсантал хъама къабитайссар. Дагъусттаннал миллатирттал магьирлугърал чанирхха, укунсса балайчитал.

Бурлият Ибрагьимова

[/pullquote]

МахIаммад-Загьид Аминов

Марияннул аьпалун

Баврув, авчитал, баврув!…
Марияннул махъва-махъсса балай

Баврув, авчитал, баврув,
Бичарду циняв аврду!
Чунмай бугьанну утти
БачIи кьувкьу луларду!
Агь, дахIалай, зун ци бур,
Зулми дакIру цанни цIун:
Ас бакъул ккулла битай
Адав дунал дакIницIун!

[pullquote]

Мариян – лакрал балайлул Эверест, миллатрал магьирлугърал мусил тарихийсса абадул якьутри.

Киров Султанов

[/pullquote]

Бивтунни, агь, бивтунни
Гьав-гьавтIи шанбачIулий,
ЛухIи лавгунни шагьру
ЛухIи леххаврил чIуний.
КIучI бунни шярал ххиттул
КIири оьттул гъатIригу,
Лагма лечлай ливчIунни
Гъинттул мюрщи гадригу.

МурцIниха ябитайни,
Цанъя мюхчан къашайсса,
Вин къакIулав къюкIултрал
Булбулгу цIарайх байсса!
КъакIулав, ссу, къанихнал
Кьаст дикIайшиву мудан
Щарссанил иттавмигу
Илкин аврду кьатI буван?!

[pullquote]

Агь, оьрмулул лахIзардаву инсантурал дакIурдил хIужрардал синттавун сси къабагьайсса бивкI­­ссания, Мариян-булбул жущала бикIантIиссия. Ва бакъар, амма ванил чIу дунияллий къале­щантIиссар.

Аминат Аьвдулманапова

[/pullquote]

Чувнал ттупанг бугьайсса
Буттал кIану ябанъя,
Битлатира, авчитал,
Гьасса душру зун вайнна!
Дяъвилийн увкнан бахшиш
Душманнал угь бакъаяв,
Утти хIалал буллали
Щала жяматрал ав-ав!

Зу аьвну гьантIиссару,
Кьаркьаллуй шатри кунма!..
Вихарив, ттул ххира ссу,
Щала илданул зума.
Щил ци ляхъан барчагу,
Цир утти вин баяйсса?
Лехлайнма бур вил балай,
Бивтун бутан къашайсса!

Мирза Давыдов

Булбул

Балай тIий бунува булбул багъраву
Бивтунни, бувтунни ца иман дакъул.
БяливчIссар ца оьрму интнил чагъраву
Къабувунни рахIму чIутIул ссачмалул.

Ганил балай кувкун, урттул ва тIутIал
Парх битайва чIапIив, гьаз дайва бакIру,
Ганил чIу бавукун, зунттал аьтарттал
Лагь бувайва ххурхху, куртIний пахъ багьну.

[pullquote]

Марияннул, ца балай увкуну, ба­ссан байва инсантал, ваца, баргъ бивтун, марххала бассан байсса кунма. Такьва ххуйсса, лахъгу къадурну, аьжаивну дюххайсса. Дарув кунма, чурххавух нанисса балай учайва ганил.

Ширвани Чаллаев

[/pullquote]

Га чIуних вичIилий ПпабакIул хъачIрай
БацIайва бахьлаган наниса баргъгу,
Га чIуних вичIилий Къимизул бакIрай
Аглан шайва ххивну нанисса авгу.

Бюхттулсса, ттюнгъасса балайлул щатIай
АьтIисса чIивитIу шанул ласайва.
Арсру аьрай ливчIсса ниттил хъазамрай
Къурнил тIутIал кацIну балай ликкайва.

Бивтунни балайлийн някI чIутIул ккулла,
Кьабагьунни абад шадсса чагъана.
БакIру кьус диртунни урттул ва тIутIал,
Зума тIисса хханссар зунттал аьтара.

Дягъуй буривавли ссавнийсса цIуртти,
Хъювхъу тIий лачIлай дур
дяркъусса гъарал,
Урттул чIапIай цIай тIий,
ккиз лавгсса ккузри
Хханссар бивчIайнисса булбулданул макь.

[pullquote]

«Балай тIий бур Мариян»: укун тIий, эфирданий нава баян буллалийни, дакIнийн бургъил тIиму щу­сса куна шайвав.

Гъазахъал Гъаза

[/pullquote]

Душманнайн бакъаяв ккулла битайсса,
Щинъя булбулданул оьшиву дурсса?
Халкь, циванни зуща ядан къашайсса,
ХIикмат тIабиаьтрал зунна дуллусса?!

Чув диявав ттурлу: къув-аьс ва гъарал
Ишан ласласийни яру мурчIи бан,
Чув биявав баргъгу: жан дуллалийни
Ттурлугу лагь дурну щинал кIунтI бутан.

Бивтунни, дагьунни булбуллул хъару,
Хъару дакъа булбул ххяллайх бур бишлай,
Ххяллу ва зунттурду зурзутIи буллай,
Ардайх ва майданнайх балай бур лехлай.

[pullquote]

Ттун чIивину бунива радиолувух тIутIисса Марияннул балайрдах вичIи дишин гъира бикIайва. Гьарца кьини мунил чIу бавну ччай бия. Мариян балай тIутIийни, нарагу муницIун нуну руцлан бикIайссияв. Агь, караматсса чIу. Марияннул балайлул дакI чанна дуллай дур. ЦIана на, Марияннул учайсса балайрду тIутIийни, ваца левххун нанисса лелуххи кунма шара. Амма Марияннуха лащан щищачIав къабюхъантIиссар.

Загьидат Муслимова

[/pullquote]

Ссугъури Увайсов

* * *
ЦIу лерщунни цила
КIиришивруву,
ТIутIив силул хьунни
МарцI ххуйшивруву.

Гьавасрал чагъраву
Гьаз хьусса балай,
БяливчIунни дурсса
Лавмартшивруву.

Руслан Башаев

Шахьуйми

СОНЕТ

Цири ччисса яла зун:
Лултту кьакъур, ялтту сун,
ЯбацIайний яхъулу –
Ца щугълу щарнил кюру.

Сун бувцIусса бургъилу
Дюхлулул мурчал асар…
Сунух рирщусса хханссар
Марияннул ччергъилу.

Ливккун щарнил къирагърай,
Хъяй бур ччикку гъирарай:
Хъяхъа увкуну дурив
Хъахъи ккурмузул тIутIив?

Яхъанахъу, чIири щар,
Хъун-Неххал ххуй чIунищал.