«Шагьун Ибрагьимовал дакъассия царагу чIирисса роль»

Ттуршра шинал хьхьичI дунияллийн бувккун бур Дагъусттаннал халкьуннал артистка, РСФСР-данул лайкь хьусса артистка, ЗахIматрал ЯтIул Ттугълил ордендалул кавалер, ЖахIпардул душ Шагьун Ибрагьимова.

[dropcap]Ш[/dropcap]агьун бия, я ларай­сса, я дянивсса театрал кIулшиву къаласурчагу, Да­гъусттаннал театрал магьирлугърал яла цIанихми усттартурал дянивасса ца, илданун яла бусравсса ва хIурмат лахъсса артистка.

Цил гьунарданул хIайран байва укунмасса тамашачиталгу, сахIналул магьирлугърал минахурталгу.

[dropcap]Ш[/dropcap]агьун Ибрагьимовал Лак­рал театрданул хьулу лавхъун бур 1947 шинал, цимурцаннул дазу рищун бюхъайсса, биял хьусса душнил оьрмулуву. Зий байбивхьуну бур кассирну, яла суфлерну.
Гьай-гьай, рольгу ганийн най дунура вихшала дурну дакъар, тамашачинал хьхьичIун буккан цуппагу сивсуну бакъар. Ца базилух, лакрал районнай­сса гастроллу дяличIан къаданшиврул, ганин багьну бур къашавай хьусса артисткал роль дугьан.

Шагьун Ибрагьимова

Цинма цуппа дакIний бакъа, макIра кунна дургьуну дур Шагьуннул та чIирисса роль, ликригу зурзу тIий, чIугу щилчIавсса кунма, уртакьтурал чIурдугума баллай бия тIар чарив архнияту ттуруллавух. Амма Шагьун ххуй бивзун бур режиссернангу, артистурангу, тамашачитуран тIурча, хIисаввагу хьуну бакъар артистка баххана бувшиву. Ганил «виричунал» тIулул ккаккан бувну бур хъуннасса магьирлугъравунсса, миллатрал театрданул «мусил» фондравун дагьсса, яргсса сипатирттачIансса ххуллу.
ХIалли-хIаллих буклай байбивхьуну бур Шагьун сахI­налийн.

[dropcap]Ч[/dropcap]Iун лагайхту, муксса тавтун бур га театрдануву, цуппагума махIаттал хъанай бивкIун бур цукун бювхъуссар цищава ттинин тамашачитурал хьхьичIун къабувккун , тIайлабацIулул ххаришивурттая ва хъювусулшивурттая махIрумну яхъанан тIий.

Рольданул ялув га зун би­кIайва сипатрал щала тарих лахьлай, театрданувунгу бучIайва, ва ца байрандалийн кунма. Цуксса захIматсса роль дурив, муксса ххарину лачIайсса бия ганицIун, ва муксса куртIну буххайсса бия давривун, му чIумал ганичIан цучIав гъан хьун къабучIиссия.
Вана укун Шагьун Ибрагьимовал тIабиаьтрал гьунарданул ва аькьлулул усттарну хIасул дурсса сипатирттайну, цаннил хъирив ца, буклай байбивхьуну бур личIи-личIисса заманарттал ва никирттал хъами Лакрал театрданул сахIналийн. Аьмну ласурча — 150 сипат!

Агьамсса ишну хьуну бур Шагьуннун цалчинсса агьам­сса роль – Севиль. Лакрал театрданувун даим бучIайсса хъунмур никирал тамашачитурал зумату щяв къадишайва Шагьуннул дургьусса роллу: лахъа-хъунсса Тизбэ («Анджело» В.Гюго); мукъуя къабуккайсса Сакинат («Буттал шяраву» М. Аьлиев­лул), хIиллакарсса Тамари («Уссал усттар» ХI. Цада­ссал), тIайласса ва цIими бу­сса хъунна бава Ольга («На хъунна бавара, Илико ва Илларион» Н. Думбадзел), чумартсса Кьади («Ниттия дурксса цIа» Р. Хубецовал), хансса Танкабике («Барз бувгьусса хьхьуну» М. Каримлул), усттарсса лявзала СалихIат («ПартIу-ПатIима» М. Аьлиевлул), тяхъасса щащар СултIанат («Агар дакIнин ччарча» Г. Рустамовлул), щихачIав къалавхьхьусса Жумайсат («Малла Насруттин» М. Кьурбановлул) ва чIярусса цаймигу. Театрдануву зузисса цимирагу ацIра шинал лажиндарай Шагьун ЖахIпаровнал хIасул дурсса ниттихъал сипатру тIурча, дакъар я цанниха ца лархьхьусса, я цанничIа ца дишин, я тикрал дан шайсса. Мяйжаннугу, цукун цанниха ца къалавхьхьу­сса бур кIива хъамитайпа – ниттихъул К. Мазаевлул «Мусил чIимучIали» ва Б.Рамазановлул «Гьарун Саэдов» пьесардаясса спектакллавасса.

«Мусил чIимучIали» спектакльдануву ва дур, чIанийн къаагьсса арснал хьхьичIарасса щарссанил кулпатраву ялапар хъанан багьсса, алши бакъасса нину. Макь дакъасса къювулул, цила ужагърахсса бизаршиврул, кулпатравусса гъилишиврухсса мякьлил мугьру га хIарачат буллай бур кьюлтI буван ламусъсса пишлих.

Къахъунмасса хIаллай бювхъунни ганища чил ужагърай гъили хьун. СсихI дакъа, цила думургу дартIун, лаглай бур га чунмайрив къакIулну, цичIатува ччех бивкIун лавгсса талихI зана бан ссайнчIав къабувксса хIарачатрая ливхъсса кунма.

«Гьарун Саэдов» спектакльдануву Шагьун Ибрагьимова дугьлай бур цIарал лавхъсса революционер, революциялул даврихлу кIялакъазахънал аьщун ивзсса Гьарун Саэдовлул ниттил роль.
Ганил ниттихъал къюву зума тIисса дакъар, мяш тIисса да­къар ххаришивугу. Ганища бю­хъайва цила хъами лавай бан, гайннал хасият ва агьамшиву кка­ккан дурну.
Шагьун Ибрагьимовал дурагу дакъассия чIирисса роль. Ганил дугьлагьийни яла чIиримур рольгума хъунна шайва.

Цила махъра-махъсса роль Шагьуннул дургьуссар оьрмулул мяйцIалла шинаву – къюкIсса ва маз къакIулсса къарил Сиялил, С. Кьасумовлул «ЛухIи кьини» спектакльдануву. Спектакль байбишайхтува, сахIналийн бувксса артисткал, цавагу махъ зумух къалавсунна, хIасул дуруна куртIсса драмалул сипат, аьч бувуна хъамитайпалул кьадар. Ва роль дугьаврийну Шагьун Ибрагьимовал хIайран бувна Ухссавнил Ккавкказнал Вдадиккав­кказ шагьрулий хьусса «Сцена без границ» фестивальданул жюри ва хъамал.

[dropcap]О[/dropcap]ьрмулувугу Шагьун ЖахI­паровна бакъая бигьану хIала буххайсса. Хансса, цинма ччимур бакъа къабайсса ганища бю­хъайва, ца мукъуйну цир, ябитаврийну инсан мютIи ан.
Шагьун Ибрагьимован театрданувугу, цила ужагърайгу ччиссия низам, артистураягу, цила оьрчIал оьрчIаягу тIалавшинна хъуннасса дикIайва зунттал мяърипат хъамакъаритан. Гьай-гьай, хъунна-бава Шагьуннул махъ артистурангу, оьрчIал оьрчIангу – законъя.

Мюрщинува ятинталну ливчIсса душнил оьрчIру ганил ликкурай бацIан бувуна, ду­ккин бувуна, лащу-щаллу бувуна ва бусса оьрмулий гайннаха аякьалий бия.
Оьрмулул махъсса шиннардий рольлу дугьлай къа­бивкIхьурчагу, Шагьун ЖахI­паровнан даимгу хавар буссия театрдануву хъанахъимуния.

Ххюра шин хъанай дур жула бюхттулсса артистка жущалва бакъа. Амма, архIал зий бивкIминнан бикIу, тамашачитуран бикIу, тачIав дакIния къабуккантIиссар Шагьун Ибрагьимовагу, ганил хIасул дурсса сипатругу.

Гулизар Султанова