ЦIуллу-сагъшивруцIунсса маслихIатру

Иммунитет цIакь дансса маслихIатру

— ХIачIлан аьркинссар хъанакIул щин. Термосравун дичияра 2 хъунна къуса хъанакIул (личIишиву дакъассар, цIусса ягу кьакьан дурсса). Ялун ду­тIай­ссар ца литIра щаращи­сса щинал, дитайссар гьунттийнин. ХIачIлан аьркинссар гьантлун шамийла.

— Хъамамаритару ницI: ккурччуй, чяйлий, цаму-цамургу дукралий дилушара (агарда аллергия дакъахьурча), дачIи чяйлул къуса ницIал).
— Салатран ишла дара зай­тундалул аьгъушиву (оливковое масло). Шиву дуссар чурххан хайр бусса аьгъу кислатIартту.
— Щюлли гьивчгу хIала бувну, дулувара къурул салатру, ялув бартгу дирхьуну. Укунсса салат витаминнал аваданссар.
— СсунтIа тIун, канан аьркинссар лаччи. Мюрш бувну бичайссар салатирттавун. Бушкъаправун бивчуну битайссар, къатлувусса гьавалувух фитонцидру ппив хьуншиврул.
-100 мл. лимондалул сокрал, 200 гр. найрал ницIал, 50 гр. зайтундалул нагьлил ххуйну хIала дувара.
Гьарца кьини кIюрххил ца чяйлул къуса дачIра ххю­ттуйн канакияра (зунма ччи­ссаксса хIаллай). Лажиндарал бурчул ранг ххуй хьунтIиссар, ххюттуканил даву цила нирхирайн дагьантIиссар, туннурду, ттиликI, аьркин дакъамуницIа марцI хьунтIиссар, иммунитет цIакь хьунтIиссар.
Витамин В
Ванил углеводру лялиян байссар, аьгъушиву чан хьун дайссар.
Ва группалул витаминну бу­ссар нехълуву, аьнакIул кIяла дикIуву (хъуру), салатраву, тти­ликIраву, хIуру нисираву.

Витамин Д
Ва витамин ишла буллалиминнай ххишаласса дикI къадишайсса дур. Ванийн учай­ссар «бургъил витамин» кунугу, ва хъунмурчIин бургъийну загьир шайсса буну тIий. Чурххал цинявппагу клеткардан аьркин­ссар ва. Д группалул витаминну буссар балугърал аьгъушиврувугу, лагавривугу, ккунукрал хъахъимунивугу, ттуккул нисиравугу (шампиньоны) ва м.ц.

Калий
Ванил кумаг байссар инсаннал чурххава ххишаласса щин дуккан дан. Му бакъа­ссагу, ва минерал аьркинссар бювчIунбишан. Калий буссар помидордануву, соялуву, къайсилуву, щюлли хъюрувраву, ахъвазандалуву, нувщуву.

Витамин С
Гьассар гьантлун 1 гр. ва витаминдалул. С витамин буссар брокколи каландалуву, лухIи хъасараву, цитрусрал ахъул­ссаннуву, шпинатраву, кивилуву, каландалуву, нацIу мамашраву, щаххуллул гьивчуву.

Кальций
Ва минералданул хъунма­сса кIану бугьлагьиссар ттаркIру цIакьну яшавриву. Кальций бу­ссар дурк накIливу, нисираву, аьгъу дакъасса хIуру нисираву, ккунукраву, бакI-щикIираву.

Хъюрув

Хъюрувраву буссар белок­ру, аьгъушиву, углеводру, клетчатка, витамин С,В,В2, Е, каротин, калий, фосфор. Хъюрув хъинссар витаминну биял къа­хъанахъийни, хIал бакъани, диабет думиннан, ттиликIрал, ччаруллал къашайминнан.
— Хъюруврал ххюттука марцI дайссар чурххан зарал биян буллалисса затирттая. Гьава чапал­сса кIанттай ялапар хъанахъиминнал дукралун ишла дуллан аьркинссар.
— Подагра думиннан, ччаруллал къашайминнан хъюрув къа­хъинссар.
ДакIний битияра, хъюруврал лякьа лахъан дайссар, мунияту хъюруврал накь, ккурч (пюре) дуллай хъинссар.

Даруврансса рецептру — ччаруллаву чару буминнан, диабет­ран, бучминнан:
-2 хъунна къуса хъюруврал ялун дутIайссар 2 стакан дяркъусса щинал, щаращи дайссар 10 минутIрайсса. Дякъин дурну, диргьуну, хIачIайссар 3-4-ла духлаганцIа, ца гьантлул дянив.

Лякьа зия хьуминнан:
— Шахьлай даллан дурсса хъюрув, кIурчIулттуйх дуккан дурну ккурч дурну дукайссар.

Косметикалул рецептру:
— Хъинну хъинссар лажиндаравух дуклай хъюруврал тIутIал щин (настой), мунил лажиндарал бурчу кIукIлу байссар, витаминнал щаллу байссар.
— Хъинну кумаг байссар пицIурдан шархьсса хъюруврал щинал примочкардал. Шашан аьркинссар ца хъунна къуса хъюруврал кIукIлу хьунцIа 2 стакан накIливу. Укунсса накIливун ацци щилай, пицIу дусса кIанай дихьлан аьркинссар, хъинхьунцIа.

ХIадур бувссар
Т. ХIажиевал