Чивчусса чани

[dropcap]Х[/dropcap]удожник-фотограф, фотокорреспондент.
Увссар 1937 шинал Гъази-Гъу­мучиял шяраву.
Дагъусттан Республикалул культуралул лайкь хьусса зузала, «Золотой перорал» ва «Золотой орелданул» лауреат.
1961 шиная шинай зий ур личIи-личIисса кказитирттай ва журналлай фотокорреспондентну.

Фотоальбомирттавасса ца-кIиннил цIарду:
«Дагъусттан», фотоальбом, ПФ «Красный пролетарий», Москав, 1995.
«Расул ХIамзатов», фотоальбом, «Эхо Кавказа», Москав, 1998.
«Дагъусттан» иллюстрациярттащалсса ххуллу ккаккканбуву, «Юпитер», МахIачкъала, 2001.

Цаппара агьамсса выставкар­ттал цIарду:
1967 — Дагъусттаннал художествалул суратирттал II фотовыставка.
1975 – «Луттирал ва журналданул искусство», республикалул конкурс. МахIачкъала.
1979 – «Сурат ва замана», щалагу союзрал фотовыставка, Москав СССР-данул Журналистурал союз.
1983 – «Дагъусттаннал тIабиаьтрал гьайкаллу», фотовыставка, МахIачкъала.
2001 – «Ххувшаву ларсми», персоналнайсса фотовыставка, МахIачкъала.
2005 – «Дагъусттаннал шяраваллурду», персоналнайсса выставка «Цалчинмур галерея», МахIачкъала
2006 – «Хъяхъа тIутIисса цинярдагу тIутIив», персоналнай­сса выставка, «Цалчинмур галерея» МахIачкъала.
2009 – «Арчиял мадонна», персоналнайсса выставка, МахIачкъала.
2013 – «Дагъусттан ттул дакIниву», персоналнайсса выставка,1960-2012, «Цалчинмур галерея», МахIачкъала

Ца ххуллух, муниннин кIива-шанма гьантлул хьхьичIва хIадур хъанайгу бивкIун, Камил Чутуевгу архIалну, хъунмасса ххуллугу бивтун, лавгссияв лак­рал ухссавнил дазуйсса кIира шяраваллил сурат рищун (тарихрая чичлай аьркин дагьлай дуну) -ЧIаящиял ва Муккурдал шяраваллил. Лавгун, кIирагу шяравунгу бивну, гьарцанний цинма-цинма лайкьсса тамашагу бувну, зана хьуну бувкIссияв махъунмай – цурда ца сурат къарирщунма. Валлагь, тIайлассар, къарирщуна Камиллул царагу сурат. Къарирщуна, Аллагьнал ссавнияту бивтсса баргъ цан ччисса куццуй бивтун ба­къар тIий.
-Да, рищаярчу, ина ци тIиссара! Бургъищал ччала­ччисса инсан икIайссарив?! – тIий, вев-гьарай тIий бивкIру жу – тай шяраваллавун Камиллущал архIал ялагу та гьан хьувив къакIулсса нагу, ттул гьалмахталгу. Ай, юх! Рищун ан шайсса Камил икIайссарив. БувкIссияв лавгсса куццуй махъунмай.
Мугу мурив, ттигъанну ца цама ттула гьалмахчуналгу бувсунни, сурат рищунгу тIий, Камиллущал кIа жула Лакку билаятрайсса яла бюхттулмур зун­ттуйн — Щунуйнгу лавхъун, мукунма, царагу суратгу къарирщунува, махъунмай бувкIру куну.
Ча, Аминнул арс ЧчютIухъал Камил хъинну хъунасса, ххишала акъа гьунар ххисса фотограф ушиву тасттикь бан ччи­сса хIуччалучIан бувцуну нанисса мисалли ва ттул мисал.
Цалла язи дургьусса сянатраву профессионал акъасса инсаннаща къашайссар, Щуну-Зунттул кIиллувунгу лавхъун, цанна ччисса, кьамулсса куццуй дагьан къананисса суратгу къарирщунура риртун, махъунай учIан.
Камил Чутуевлул янила ва канила дурксса фотосурат, цайминнан къакIулли, ттун ттунна дурчIай найдунура тихара, манзилданий. Кказитрай ягу журналданий рирщусса сурат­рал лувсса чичрулух урувагу-къаурувгна, увчIай заллу цу усса­рив.
Ва фотограф авторсса гьарца суратрал вивх чара бакъа бикIай экьилавгун ляличIисса чани, чаннал зурзу. Га чаннал хъунмур биялагу чассарив найбуна исватну лаласун къахъанан бикIай – ссавнияту бивтсса бургъияссарив ягу цала фотографнал дакIнивассарив. ХIасибул калам, ми кIивагу чани цаннияр ца хIикматну хIала бувххун хIасул хьусса куннасса дикIай Камиллул жунна кьадрулий пишкаш дайсса суратру.
Цуппа «фотография» тIисса мукъул мархлул мяънагу грек мазрая «чани чичлай ура» тIи­сса душиву хIисавравун лавсун, ляличIинура магьирну ва махIатталну му мяъна даркьунугу дур Камиллул янил ва канил хатIлицIун. Ванал цумурцагу сурат ттунна чIалан дикIай чивчусса чанину.
Яллагь, янувну чаннасса лякъиннав вил кьадарданий чивчумургу, чаннану зияратсса хьуннав ина вания тиннай рищунтIими, чичинтIими суратругу.
Ттигу цимирагу дакI ххари­сса сурат чичинсса цIуллушивугу, кьудратгу дулуннав, жул дус ва уртакь Камил, вихьхьун!

Руслан Башаев