Ялув бацIанну жулла цIуллу-сагъшиврул

Аьлимтурал хIасиллайн бувну, ракрал къашайшалт ялу-ялун гьарза хъанан най бур, агарда цалла цIуллушиврул ялув инсан цува къаацIарча. Мунияту американал аьлимтурал щалва цалва гужгу, аькьлугу тIайла бувну бур онкологиялуйн.
— Гьарзат жула кIунттихьри дусса. Инсаннал чурххаву мудангу буссар ракрал клеткарду, иммунитетрал тай гьарза хьун къабивтун литIлатIиссар, муниятур дурухлу къахъанахъисса. Укун муданма бикIаншиврул, жулла иммунитет гьаз дуллай, ганин кумаг бан аьркинни.

Аьлимтурал маслихIат буллай бур

1. Канан чIярусса ахъулсса ва ахънилсса. Ххуйну шюршуну ккиригу ликкияра, гайннуй бюхъайссар пестицидру ливчIун бикIан.
2. ЛачIал иникьаллул ччатIгу, нацIушивугу чан дувара. Ракрал клеткардангу, дурухлурдангу нацIушиву ва кIяла иникьали удобренияну дацIайсса дур.
3. Аьгъусса дикIуя махъаллил хьун аьркинссар. Базаллавун, ттучаннайн диллай дур концкормалий бивтун буч бувсса гъаттарал дикI. Миннуя зарал хъунмасса бур хайрнияр. Мунияту дукъаркуну къабацIайсса ххуллий нюжмардий 300-500 гр. дикIул канакияра.
4. Канакияра балугъ. Хъин­ссар скумбрия, сардины ва лосось. Вайннуву чIявуссар ракращал талатисса омега-3 жирные кислоты.
5. Хъинну нигьачIиссар трансжиры. Вай дуссар маргариндалуву, лавсъсса (жува къабувсса) печеньелуву, булкардаву, чипсирдаву, микIлачIун дурсса полуфабрикатырдаву (хIадурнасса дукия). Зура дуллалияра зунна дукан ччимур, так маргариндалул кIанай ишла дувара лагаву. Машан ласун хьхьичI ххуйну буккияра ссая дурну дурив. Агарда чивчуну бухьурча «Гидрогенизированное масло» тIий маласару, ва цIанилу хъинну нигьачIисса трансжирду дуссар.
6. Бюхъавай пластиковая посуда ишла мадару. Хъинну нигьачIиссар ПВ поливинилхлорид бумур. Чивчуну буссар PVC ягу тройка треугольникраву. ЧIанулу мура лишан дусса стакан бухьурча, так дяркъусса хIачIиялун дакъа ишла дан къабучIиссар.
7. ХIачIлачIияра марцIсса щин. Чара бакъа ишла дувара фильтр. Пластиковый шушравусса щин бургъилу кьаритан къабучIиссар.
8. Ссибизлан къабучIиссар. Стрессрал чIумал ракрал клеткардан ххирасса гармонну чIяву шайсса бур. Мунияту хIарачат бувара паракьат хьун, чIявуну хъяхъияра ва зула мачча-гъа­ннащал хIала-гьурттуну би­кIия­ра.
9. КурчIил машару, заназияра нюжмардий шамийла 50 минутIрайсса ягу нюжмардий 6-ла 30 минутIрайсса, заназиндарал зу ххуйну буруччинтIиссару ракрая.
10. Хъама дитияра ягу дурагу ишла мадулларду бытовая химия. Ишла бувара ссахIван, ссирка, сода ягу горчица.
11. Дурсса дукралувун дичияра куркума. Ва ххуйну бакьайссар ппиринжращал, ккунуккирттащал, ахънилссаннущал, аьнакIущал. Аьлимтурал тасттикь буллай бур куркумалул инсан ракрая уруччайшиву.
12. Ишла дуллалияра натуральнайсса косметика. Маласару, агарда чивчуну бухьурча парабены ягу фтолаты, дезодорантрай соли амоминия, тIий бухьурча. ХIакинтурал тIимунийн бувну, инсаннан вайннуя хъунмасса зарал бусса бур.
ЦIуллуну битаннав.
Т. ХIажиева