Аьралуннал хъуниминначIа бусравну ия

useg_4«Илчи» кказитрал 30-мур номерданий («Илчи» №30. 25 июль 2014 ш. лаж. 18) «Вирттаврал цIарду ялун личлай дур» тIисса макьалалуву чивчуну буссия Хъунмасса Буттал КIанттул цIанийсса дяъвилуву ккаккан дурсса къучагъшиврухлу аьпалул хьуну махъ личIи-личIисса аьрали наградарттан лайкь хьусса лак­рал вирттаврая. Вайннавух дия Гъумучатусса Рашкъуев Бакьирдул цIагу. Вай гьантрай къучагъсса цала гъанчуная гьарта-гьарзану бусан жучIан увкIунни Рашкъуев Бакьирдул ссурахъу Гъумучатусса Оьмаров Ленор Закирович.
Андриана Аьбдуллаева
Укун буслай ур ва цала ссурахъия.
-Ттул нину Написат Рашкъухъал агьулданияссар. Ва Бакьирдул ниттилссугу, буттал­ссугу хъанахъиссар. Та заманнай Бакьирдул ппу Шарапуттин халкьуннал душманни тIий дуснакь увну ивкIссар. Амма яла ванай цичIар аьй къаляркъуну, дяъви байбишин хьхьичI реабилитировать увну, шавайн увкIун ивкIссар. Зий ивкIссар «ЦIусса ххуллу» райондалул кказитрал редакторну. Амма дакIру къалпсса бучIи бакъасса инсантурал аьрза бувну, шин ва дачIиннува Шарапуттин цIунилгу дуснакь увссар. Дуснакьраву игу ивкIуссар. Бакьир хъинну итххявхсса, кьянкьа-кьурчIисса жагьил ивкIун ур. Буттал цIаний ванан оьрмулуву чIявусса ккавкссар. Бакьир дяъвилийсса чIумал жу куннал кунначIан чагъарду чичлай бикIайссияв.
Дяъви къуртал хьуну махъ Бакьир Гъумукун увкIуна. Мунал Гъумук ца нюжмар дурна. Жул дянивсса дусшивугу хъиннура цIакь хьуна.
Яла Бакьир Москавлив лавгуна. Му Фрунзел цIанийсса аьрали академиялуву дуклай ия. Му къуртал бувну махъ агьссар Новосибирскаллал областьрайн. Бакьир даву ххуйну кIулсса штабист ия. Аьралуннал хъуниминначIа бусравну ия. Бакьирдул чIивима уссу Ризван ва ванал ссу АтIа Бакуй ялапар хъанай бия. Тийх дуклакисса чIумал нагу минначIан ухху-укку шайссияв. Тийхгу хьуссар Бакьирдул ва ттул хьунабакьаву. Танийгу Бакьир буслай ия цуксса захIмат хьуссарив цанна оьрмулуву буттал цIа. Дяъвилий чIярусса наградартту дулун нанисса кIанай, ппу дуснакьрай ивкIссар тIий, халкьуннал душманнал арсри тIий, дахшишру шайва тIий буслай ия. Ва иш хьуну бур 1945 шинал. Германнаву, Берлин шагьрулия арх дакъа Сирей тIисса нех дуссар. Та нех цукунчIав ласун къахъанай бивкIун бур жулва аьрал. Ца чIумал командованиялул цаппара батальонну бавтIун амру бувна тIар нех ласун. Нехгу лархъун, жула агьамми гужру ялун бияннин бавцIусса батальондалул командирнан виричунал цIа дулунну увкуну бур. Му даву Бакьирдул каялувшиву дуллалисса батальондалул дурну дур. Вайннал неххал тия чулийн лавхъун, жула гужру бияннин тий чулий цала пост цIакь бувну бур.
Командованиялул Бакьирдун Виричунал цIа дулун ккаккан бувну бур. Цаппара хIаллава вайннал бувсун бур Бакьирдухь, жу вин Виричунал цIа дулун ккаккан бувссия, амма жуяр хъуниминнан ина халкьуннал душманнал арс ухьувкун, Виричунал цIа къадуллуну, Лениннул орден дулун хIукму хьуну бур, куну
Буттал цIа сававну ванан дахшишру хьуссар Фрунзел цIанийсса аьрали академиялувун ухлахинийгу, полковникнал чин ласласинийгу. Яла Сталин ивкIуну ппугу реабилитировать увну махъри Бакьирдун полковникнал чин дуллусса. Мунан генералнал чингума дулун ччай бивкIссар, мура буттацIун дархIусса «ттангъа» савав хьуну къадуллуссар тIун бикIай. Бакьир ивкIуссар махъ Новосибирскаллал областьрай­сса Алес тIисса аьрали шагьрулий. Лахъа-хъунну, бусравну увччунни, ЯтIул залданувугу ивхьуну, чIявусса генералталгу бувкIун. Бакьирдул оьрус щарсса дуссия Александра тIисса. Мунилгу чIярусса аьрали наградартту дия. Александра Ивановна Рашкъуева цIанагу сагъну буссар. Оьрмулул 95 шин хьуну бур. Ялапар хъанай буссар Новосибирскалий.
Генералналгу кабакьу бувну ванил цIунил увччунни Бакьир цуппа бусса кIанай Новосибирскалий. Вайннал кIия арс уссия Евгений ва Сергей. ЧIивима арс Сергей ивкIунни. Евгений сагъ-саламатну ур. Вайнналгу кIи-кIия арс ур.
Ми циняв буттал ххуллийх лавгун аьралитал хьунни. Цинявппа ххуйну, бавкьуну ялапар хъанай бур.
Жул миннащал дахIаву дур. Александра Ивановнал учай, жу Рашкъуевхъал фамилия Сибирнавух ппив дуллай, машгьур дуллай буссару куну.
Вана укун багьну бур къучагъсса лаккучу Рашкъуев Бакьирдул кьадар.