«Ла Скала» театрданул чаннацIуртти Дагъусттаннай

[dropcap]Ф[/dropcap]евраль зуруй Аьрасатнаву концертру ккаккан дуллай бур щалагу дунияллул опералул магьирлугърал центрну хьусса италиянал «Ла Скала» театрданул

цIанихсса балайчитал. Уттинин тарихраву хьуну бакъар Дагъусттаннайн ва театрданул артистал бувкIсса иш.


Зулайхат Тахакьаева
Республикалул Культуралул министерствалул кабакьаврийну «Дагартконцерт» сакиншиндарайну итникьини Оьруснал театрданул хъунмур залдануву классикалул балайрду ххираминнаща бювхъунни мякь лихханнин вичIи дишин Джованни Гуальярдол (баритон), Массимилиано Пизапиал (тенор) ва Марина Начкебиял (сопрано) балайрдах. Вайннал щаллу бунни италиянал ва аьрасатнал цIанихсса композитортурал язими произведениярттавасса арияртту.

Балайчитурахун руцлай бия Аьрасатнал халкьуннал артист Валерий Хлебниковлул каялувшиндаралусса симфониялул оркестр.
1778 шинал август зуруй Миланнай тIивтIуну бур   Teatro alla Scala. Театрданул къатри дурну дур австриянал императрица Мария Терезиял 1776 шинал Миланнай­сса Королевский театр ччув­ччуну махъ, хьхьичIва килиса «Санта Мария делла Скала» бивкIсса кIанттай.
Театрданувун лагайсса ур 3600 тамашачи, сахIналийн тIурча, цалархIал уккан бюхъайсса бур 700 артист. Микку бивхьусса цалчин­сса постановка хьуну бур жула Пушкиннулгу шеърирдаву кIицI увсса та заманнул машгьур­сса композитор Антонио Сальерил «Кьамулсса Европа». ХIакьинугу, 235 шин ларгун махъгу, Ла Скала личIлай бур дунияллий яла цIа дурк­мур опералул театрну.
«Ла Скала» театрданул сахI­налийн цалчин увксса аьрасатнал артистнан ккаллину ур Федор Шаляпин. Муная мукьах театрданул сахIналийн чIявуссалийла бувккун бур Николай Собинов, Рудольф Нуриев, Галина Вишневская, дирижер Валерий Гергиев, балерина Светлана Захарова. Шикку ччя-ччяни гьуртту шай­сса ур Мариин театрданул ца яла хьхьичIунма солист Илдар Аьбдуразакьов (Башкирия).
«Ла Скала» театрданул хIа­кьи­ну­сса кьини ца яла яргмур чаннацIуку Марина Начкебия бур абхаз миллатраясса. 1993 шинал Абхазнаву дяъви байбивхьу­сса чIумал нитти-буттащал ва бивзун бур Орел шагьрулийн. Оьрмулул ацIния кIира шинаву, «Серебряный голос» тIисса конкурсрай ххув хьуну махъ, нитти-буттащал Москавлив бивзун, дуклан бувххун бур П. И. Чайковскийл цIанийсса консерваториялучIасса музыкалул колледжравун. Консерваториялуву дуклай бивкIун бур СССР-данул халкьуннал артист Зураб Соткилавал классраву. «Ла Скала» театрданийн ва тIайла бавцIуну бур Саратоврай хьусса Монсеррат Кабальелул цIанийсса конкурсрай ххув хьуну махъ.
Лучано Павароттил цIанийсса конкурсрай ва лайкь хьуну бур Моцартлул произведенияртту яла ххуйну щаллу байсса балайчинал цIанин.