Ина увсса кьини мурадирал кьинир

Ссапарбаг Аьбдуллаев

Миллатрал тарих – мунил ххаллилсса арсрур

Вай гьантрай Вираттиял ва лакрал ххаллилсса арс Ссапарбаг Аьбдуллаевлун хъанай дур оьрмулул 75 шин.

Шиннардил ххуйшиву, бюх­ттулшиву, чумартшиву ва чувшиву ккаккан дувайссар гьарца бувтсса гьантлул. Лакрал тарихрал лакку мазрал даража бюх­ттул буллай,гьарца бизайсса ша, бигьай­сса ссихI, Лакку кIанттуха щукрулий, навагу лаккучувра тIий, яхI бурувччуну ялапар хъанахъимари миллатрал хIакьсса арс. Махъ бакъа, мукунминнавасса цар Ссапарбаг Аьбдуллаев.

Вай махъсса 15-20 шинал манзилданий чансса бакъая Ла­кку билаятрал цIаний кьянкьасса махъгу, ккаккиялунсса давурттугу дуллалисса, язи-язисса мурадру бартбигьлагьисса жула лакрал арсру ва душру.

ХIакьинусса жула ихтилат Ссапарбаглуятур – жура кIицI дуллацири дугъришивурттал залуннаятур. Укунсса арсурваврацIун жула ппухълуннал бюхттулсса ирс хъиннува бюхттул хъанахъиссар. ЧIун ларгукун бакъа жува анавар къабу­ккару инсаннал кьимат бищун.

Ххирасса Ссапарбаг, ина ттинин дурцири давурттал жям на къадулланна – ми, так ца Ла­кку билаятрал бакъассагу, щалагу Дагъусттаннал тарихравун дагьссар.

[dropcap]Н[/dropcap]адир-шагь ххит увну 270 шин шаврил байрандалуцIун дархIуну Гъази-Гъумук Хан-Муртазялин цIа кусса гьайкал дацIан давривухсса вил гьурттушинна тачIав хъамакъаритантIиссар. Му давриву ина ккаккан дуруна хъуннасса чувшиву ва Лакку билаятрахсса ччаву – вийнна ларсуна ина мунил диялсса хъар. Му дакъарив адамлугъ, бу­ттал кIанттухсса ччаву, виричушиву.

Увкуну бурхха Ж.Ж. Руссол: «ТIайласса дакIгу, патриотизмгу – яла аьркинмур ярагъри…».

Ссапарбаг, ттул дус, цIуллу­шиву дулуннав вихьхьун, вилцириннахьхьун, Маччайннал махIла ххуй буллалисса Вираттиял жяматрахьхьун! Вил оьр­мугу, давурттугу эбратранссар махъа нанисса никиран. Бюхълай личIаннав!

Шалласу Шалласуев


КIусса, шавхьсса адимина

Ссапар Аьбдуллаев кунма­сса инсантурая бусан щаллу­сса лу биял къахьунссар. Цанчирча ва уну тIий лакрал миллатрал ттарцIан, ххярагьалалун ккалли­сса, багьа бакъасса чув.

Ттун Ссапар Аьлиевич кIулссия ччянива, му лакрайн багьайсса гьарцагу иширал чIарав ацIайсса, илданул зумувгу, итта­лугу усса чув ушиврийн бувну. Лапва гъанну мунащал кIул хьура нава Лакрал райондалул бакIчину зун увкIния шинай. Нава даврий зун увкIсса гьантрайва мунал увкуна цу мудангу хIадурссара райондалул чIарав ацIан куну. Цала мукъул заллушивугу дурунни. Вай ацIра-ацIниясса шиннардил манзилданий гьарцагу иширал чIарав ­уссар, иширайну, маслихIатрайну, ка-кумаграйну хъуннасса хъар цайнна ларсун. МунацIух цайми чиваркIгу райондалийн кIункIу хьунни. Жула лакрал лидертурал – МахIаммад ва Надир Хачилаевхъал бакIуйн бу­ккан бан къавхьунува ливчIсса  хиял – Хан-Муртазялил гьайкал дацIан дансса ттул пикри хъин чулий ккавккун, хъунна­сса хъар цайнна ларсуна. Мукунна хъуннасса хъар цайнна ларсъссар жула Лаккуй ца яла аьнтIикIасса кIану Ханнал бяр цIу буккан бангу, Дагъусттаннал ва Аьрасатнал литературалуву ли­къаххайсса аьш кьариртсса чичу Апанни Къапиевлул гьайкал цIу дуккан дангу.

Ссапардул гьурттушиндарай ва кабакьаврийну дурцири цинярда давуртту бакIра-бакIрах кIицI дан къабюхъан­ссар. Гьарца шинал лув-ялув учIайссар Ххувшаврил байрандалийн. Цурда ца мероприятие лях къалагайссар ванал гьурттушинна къадурну. Цала гьурттушинна даврицIун, цайми лакрал чиваркIгу яхIиравун бивчуну, хIала буххан бай ванал.  Ккуллал ва ЦIуссалакрал районнай хъанахъисса иширтталгу чIарах къауккайсса уну тIий багьавай лайкь хьуну ур шаннагу райондалул бусравсса гражданиннал цIанин.

Ва ур «Илчи» кказитралгу, Лакрал театрданулгу мудана­сса чIарахацIу, магьирлугърал иш­ккаккултран ва творчествалуха зузисса инсантурацIун кабакьлакьисса инсан. КутIану учин, ватангу, миллатгу, миллатрал мазгу, магьирлугъгу, аьдатругу ххирашиву иширайну ккаккан дуллалисса хIакьсса патриот. 

Дагъусттаннал гьарцагу миллатран на чIа учивияв Ссапар Аьбдуллаев кунмасса, кIусса, шавхьсса арамтал. ЧIяву баннав ванаха лавхьхьуми хъиривсса нас­лулийгу.

Ссапардун чIа тIий ура цIакьсса цIуллушиву, илданун бусраврай дичинсса чIярусса шинну.

Юсуп МахIаммадов,
Лакрал райондалул бакIчи