Укунсса ия Бахъиндихъал Мирза

Мирза Магомедов

Хъусращияйн учай шаэртурал, балайчитурал щар куну. БивкIун бур ми хьхьичIвагу, бур къачансса хIакьинугу. Ттул цIанасса хавар тIурча, Бахъиндихъал Мирзаятур. Вай махъсса шиннардий на мунал «Язими» тIисса лу бувккухьунссар ца шамилва-мукьилва.

Ттул дакI мунал мукъур­ттичIан кIункIу тIун дикIай, бур цавай экьинанисса махъру, ур Мирза мазрал усттар, гьунар бусса лирик.
Ванал оьрмулия акъара буслай: бикIай дакI хъунсса, анавар уккайсса ия тIутIиссагу, цинявн­нан ххуйссану яхъанангу къашайхха.
Ттущала Мирза хьунаавкьу­сса ишру дакIнийн бичинна.
1947-48 шинал Хъусрахь дия муси-къеплил азар ппив хьуну, шяраву му шинал ливтIуссар 80 оьрчI. Нагу, му цIуцIаву дирну, къашавай уссияв. Мирза шяравух духтуртал бувцуну занай ия, ттучIангу увкIун ия 2-3 инсаннащал. Гуржири душ хIакин бувцуну увкIуна ттучIангу Мирза. На ххассал увнав бивкIулуща му духтурнал. Мирзал цала душ Зугайнатгу бивкIуссар му азарданул.

На 6-мур классраву дуклакисса чIумал, лакку мазрал учительну, классрал каялувчину ивкIссар Мирза.
Армиялия шавай нани ххуллий, МахIачкъалалив базаллуву Мирзайн бакIрайн агьра. Цана хъинну кIулсса куна, хьунагуавкьуну, ачу цаланийн тIий, увцура. Ссайгъат булав: цанма – немецнал тихасса сорочка, душнин – ттарал, мурцIу. Чалабов Ибрагьиннущал (вагу ия МирзачIа хъамаличуну) хьхьугу рутав. Хъиривмур кьини Мирзал на автостанциялия тIайла увккунав автобусрай Гъумукун. Ттун арцу сбербанкрая ласунгу, яла шаппайсса ссайгъатгу, ттунна яннагу ласлай, аякьа хъуннасса дуруна, аьпа бивул.
1960 шинал Мирза ттул хъатIийгу уссия. Ва ия бутта­уссил дусгу, жалиндалул ля­хъиндалул гъанчугу. Му шинал ссуттил жу, 6 шяравучу, лавг­ссияв Москавлив жула-жула иширай. Мирзайн гьан дур­ссия най буру тIисса телеграмма, пулан­сса чIумал хьунаакьу куну. Ялугьлай ия, арамталгу бавтIун, машинарттугу бувгьуну.

Мирза та чIумал дуклай ­уссия Литературалул институт­раву, общежитиялий цанмалу­сса къатта бия. Га цIана Мирзал учIан увна, цала ссил арс полковник Саптар бучIан бунни цайми-цаймигу хъамал. ­Уссия полковник Исакь Гургаевгу. Ласарду аьркинмур, дичарду цIарайн. Бувна Мирзал ца авур­сса мажлис, хьуна ца хъуннасса байран. Шанма гьантта барду жу таначIа, яла ххарину тIайлагу бувкру кув Лаккуйнмай, кувгу Ураллайн.
Укунсса уссия жула Бахъиндихъал Мирза.
Цалчин МирзацIа лавхьхьу­ссар жул жяматран увсса кьини кIицI лаглан. Дайссия жул къушлийгу увсса кьинилул байран, батIайссия кIивагу ссил, маччанал кулпатру, учайссия балайрду, байссия ссувхIат, ласайссия магнитофондалийн.
ТачIаврагу чIири дакъасса Хъусращиял шаэртурал кьюкьлуву Мирза МахIанмадовлул бувгьуну бур ляличIинува ккалли бансса кIантту, ванал дур цанналусса дуниял.
Асадуллагь Аьллаев,
ш. Хъусращи