Хъунмасса биялалул заллу

[dropcap]К[/dropcap]ьубиял шяраваллил Оьхщиял махIлалул ухчIинний ялапар хъанай бивкIссар Жибир-Жибилавхъал тухумрал агьлу. Цинявппагу — марцIсса ятту-гъаттарал агьлу.Му тухумрал вив, цIа дурксса ризкьичи Аьвдуразакьлул кулпатраву, 1926 шинал увну ур Сяид.


[dropcap]К[/dropcap]ьуби аьвзалзаманная шихунмайва ятту-гъаттара ххира­сса агьлу бивкIун бур. ХIакьинугу буссар. Сяидлул ппу Аьвдуразакьгу, тунукьай, чIивиния шихунайва миннухун агьсса, хIакьсса яттихIухчу ивкIун ур.

Оьрмулул 7 шинаву Сяид дуклан лавгун ур Кьубиял 7 шинал учкъулданийн. Дуклайгу ивкIун ур ххуйну, хаснува итххявхсса ивкIун ур математикалул. 1939 шинал, 7 классгу ххаллилну къуртал бувну, игьалаган ппугу шава кьаивтун, лавгун ур яттищал Сяид Дултти-Зунттайн. Ниттил хIадур бувну бивкIсса кьуцурттувун, ганингу кIул къахьунну, ца муххал чIири счетгу лиркIуну дур. Кьубату бувккун, арулку кьини буттал ссурахъу Жамалуттин бригадирсса вайннал яттикъуш гьантта ливккун бур лахъазанттулу. КIюрххицIунмай бивзун, лахъазаннугу лархъун, бивну бур цала миналийн – Бижикъа-Зунттуйн. Миналул хьувкун, яттугу паракьатну канакисса чIуннардий, цалла чIири счетгу дурккун, чIавасса оьрчI улукьайсса ивкIун ур хIисавртту дуллай, лахьлай.

Тай шиннардий яттицIунсса бухгалтер икIайссия – зунттавугу, даэрдайгу, 25 000-ннийн бивсса ятту буссия. Яттил ша лавсний чара бакъа 3 чятир бивщуну бикIайссия: ца – бухгалтернан, ца – нисиран, цагу – кьаркь дикIун. Бухталтернугу икIайссия хъинну за кIулсса пишакар – Пахруттин, Итулав-кьадинал арс. ЧIун дусса чIумал ПахруттиннучIангу занай, мунаятугу мадарасса затру лавхьхьуну бур Сяидлул.
Та чIумал удаманну зий ивкIсса Къалавхъал Сайпуллагьлул бажар бусса Сяид цува зузисса бригадалул хъун хIухчуну ацIан увссар.

Ца шинай бригадиршивугу дурну, миччава, правлениялул хIукмулийну, ивтссар Сяид удаманну. Дуккаврихсса гъира цавува ялу-ялун гужлан хъанай бушиву чIалай, 2 шинай удаманшивугу дурну, правлениялийн аьрза буллуну, увхссар Дагъусттаннал шяраваллил хозяйствалул институтравун. ЧIатIи мурадгу щаллу хьуну, бухгалтер-экономистнал дипломгу лавсун, зана хьуссар Сяид буттал шяравун. Бюхъу бусса специалист, мунийгу гьашиву къадурну, мува шинал (1968) увхссар Хасавюртлийсса агрономтал шайсса техникумравун. Дуккавриву хIарачат бусса Сяид шаннагу шинай классрал старостану ивкIун ур. Шяраваллил хозяйствалуву яла аьркинсса кIива пишалул заллугу хьуссар му. ЧIал къавхьуну ивтссар колхозрал хъунама бухгалтерну.
Ца шинава, колхозниктурал тIалав увну, ацIан увссар колхозрал председательну. Ванал цIанищал цIу-цIусса давуртту гьаз хьуссар, чIалансса хьхьичIуншивурттугу хьуссар.

1970 шинал Кьубияхьсса Львовскаллал 2-мур номерданийсса федерал ххуллул чIарав, хIукуматрая тIалав дурну арцугу, Сяид айивхьуссар 300 оьлинсса комплекс буллай, бувну чулийнгу буккан бувссар. Комплексрал гьарца давугу механизациялуцIун дархIусса диркIссар. Му пирмалий зий бивкIсса доярка Шапаршаева ПатIимат – лайкь хьуссар Лениннул ордендалун.
ЦК КПСС-рал,

ЦК комсомолданул, ЦК СССР-данул министиртурал Советрал чулухатусса муданма цичIава личIансса ЯтIул ттугълин, «Жигули» машиналун ва арцуйнусса бахшишран лайкь хьуну диркIссар 1973-ку шинал Кьубиял колхоз. Сяидлунгу дуллуссар «ЗахIматрал лишандалул» орден.
Совет заманалул шиннардий гьарзад райкомирттахь ди­кIайвахха, коммунист Аьвдуразакьовлуйн оьвкуну райкомрал бюрорайн, баян бувссар, Кумиял колхозрал председательну итлатиссара куну, тани хIура дурккун диркIсса му колхоз хьхьичIуннай хъит учин даншиврул. Чун гьан арчангу, даву кIулсса специалист, сакиншинначи ия Сяид. Зийгу ивкIссар лябуккулий му колхозрал каялувчину пенсиялийн укканцIа. Пенсиялийн увккун махъ кIурагу авссар цала агьаммур пишалийн, — бухгалтер-ревизорнал даврийн. ХьхьичI зий ия Дагъусттаннал Шяраваллил хозяйствалул министерствалий КРУ-рал инспектор-ревизорну. Районнайх занай захIмат хъанай урача куну, цала тIалавшиндарайн бувну, ахиргу увкIссар Лакрал райондалул шяраваллил хозяйствалул управлениялий мува цала пишалий зун. Тамансса шиннардий зий, миккугу цала бюхъугу, гьунаргу чIалачIи бувссар.

ХIасил, ттул шяравачу, иялчу Аьвдуразакьхъал Сяидлул бивтссар оьрмулул ххуллу, цимиягу чув мяш хьунсса ва циминнанвагу дарсну бацIансса. Ванал цIа бусравсса ххуттай чирчуну дуссар, так ца Кьубиял шяраваллил дакъассагу, щалагу Лакрал райондалулгу, республикалулгу лагрулий. Мукунма бусравшиврул ва ххуйшиврул бутIа ххисса бия ванаяту бивзсса наслугу, арсругу.
Аьпа баннав вил, Сяид, ххаллилсса буттал ва тухумрал арс!
Оьмахан Вагьабов,
ш. Кьуби