«Дагъусттан чанна бай жямиаьт»

Лаккуй вийбурду дурну махъ ккамисарная аьрзарду бувунни, вийбурду тIайлану къадурунни тIий. Убласнуй ва салдатнал ва рапIучийнал ккамитетирттал ца-ца адимина гьан увну, ми шамунналвагу дазнания бувунни.
Вийбурду тIайлану къаляркъунни: убласнуй ккамитийтрал хIукму бувунни:
1. ЦIусса вийбурду дуван
2. Вийбур дуван ккамиссия гьан бан.
3. Вийбурду даннин ккамисар Щурагьун уцин.
Ккамиссаргу, цаппара вакилтурахьгу цIувххуну, гьавав, къагьавав Щурагьун куну, къагьан авцIунни Щурагьун.
Вийбурду дайсса халкьуннан ччисса арамтал ккамитийтирттавугу, ккамиссаршиврийгу щябикIаншиврулли. Гьар цумацаннан цIа рищун буллалиссагу жамийоьл халкьуннал арамтал язи бугьаншиврулли.
Вийбур тIайлану гьарчан халкьуннан ччисса арамтурал канихьхьун ихтияр лагайссар. ТIайлану къадарчагу чIявучин халкьуннан къаччисса инсантал иширттал заллухъру шайссар.
Ккамиссиялул вийбур тIай­ласса дакъашиву ккаккан дуллай бухьувкун, жун дакIнийн багьлай бур ккамититирттавун бувх­сса арамтурал ва ккамисартурал дянив халкьуннан къаччисса арамталвагу бакъарвав тIий. Агар мукунсса арамтал бухьурча, мув гьич ва заманнай бюхъайсса зад бакъари.
Мунияту, ккамиссарнал бурж­­ри ккамиссиялул вийбурдай дурсса аьйбру цукун хьуссарив кIул дан, я аьркинни ккамисарнан цанна вийбурду дайсса куц къакIулну бикIан. Ягу аьркинни ккамисарнал цанна ччийкун данна тIий дурну дикIан.
КъакIулну ягу аьйкьуну ухьур­ча, халкьуннал цала ихтияр дур цанма ччимур бан.
Ттунна ччийкун данна… Ттунма ччийкунсса арамтурайн цIа чин банна тIий, дурну духьурча, мув щилчIав кьамул байсса зад бакъари. Цанчирчагь, халкьуннахьхьун хIуриятрал дуллусса ихтиярданий щилчIав гувж бан къабучIиссар.
Мукунсса ишру бухьувкун жу тавакъюъ буллай буру (Саэйд ХIабийюплухь) ккамиссиялул ккаккан буллалисса задир­ттахьхьун лакрал ва Дагъусттаннал хьхьичI жаваб дула тIий. Халкьуннахь цIуххара. УвчIаву къагьар, цанчирча, ккамиссиялулгу халкьуннахь цIувххуну тIий.
Гьарца лаккучувнахьгу миннат буллай буру тIайламунил, хIакьмунил хъирив лайира тIий.
Ялагу лакран дакIнийн багьлай бусса бур ккамисар ца хъуннасса ихтиярданул заллур тIий. Амма ккамисарнал вари чин­сса ихтияр дакъассар. Гьарца зад ккамийтитрал бан аьркинссар:
Ккамисар начанник акъари. Халкьуннал цахава зун ивтсса къуллугъчийри:
Ххишалдаран, укружной ккамисар шама икIантIиссар. Ца ккамисарнал цанни халкьуннал вайксса аварартту, вайксса аьла­гъужартту баву аьйбсса залри. Ца ккамисар итайссар тIий, цавайнная щархъи хьуну, цавайгу гъумучи хьуну, куннайн кув ххяххан, куннащал кув таланну тIисса махъругу аькьлу чансса инсантурал махърур. Мукунсса ишру булланну тIимийгу авлиясса халкьри. Шанма, мукьва зуруй ккамисарналсса буллай, цайми мунияр хъунисса халкьуннан мюнпааьтсса ишру хъама битан къабучIиссар.
Гьарун Саэдуф