Къучагъну талай ивкIссар

pz_4ЧIяйннал шяравасса Кьурбанов Идрис Кьурбановичлул аьрали ххуллу байбивхьуну бур 1922 шинал октябрь зурул 15-нний Ухссавнил Ккав­кказнавусса Аьрали Округрайсса Дагъусттаннал миллатирттал Кавалериялул дивизиялуву. Му чIумал ва ивкIун ур 16 шинаву­сса жагьил.

Имара Саидова
Оьрмулул 13 шинаву ванан хъинну асар хьуну бур цува бара хьусса цIанихсса революционер, шаэр Гьарун Саэдов аьщун изаву. Идрис ччя-ччяни хьунаакьайсса ивкIссар Гьарун Саэдовлущал. Гь. Саэдовлул яргну ва чаннану бувтсса оьрмугу Идрислун хьуссар эбратну.
Дагъусттаннал Кавалериялуву къуллугъ буллалиссаксса хIаллай Идрис эскадрондалул отделениялул командирну ивкIссар.
1930 шинал Идрис Кьурбанович, техникалува за бувчIусса, итххявхсса ушиврийн бувну, тIайла увккун ур Москавлий хим.инструктортурал курсирдайн. Дуккавугу хьхьичIунну къуртал дурну, Идрис увххун ур Киеврайсса М.И. Калининнул цIанийсса аьралуннал школалийн. Дуккаву къуртал дурну махъ ва ивтун ур Бакиннал шагьрулийсса кабельно-шестовой взводрал роталул связьрал 404-мур авиабригадалул командирну.
30-ку шиннардий хIукумат­рай индустрия гьаз дуллалисса агьамсса чIун диркIссар. ХIукуматрал хъуннасса къулагъасралун лавсун бивкIссар Аьрали авиация. ХIарачат бусса, хьхьичIун ливчусса командир хIисаврай, Идрис язи увгьуну ур Ухссавнил Ккавкказнал Аьрали Округрайсса И. Сталиннул цIанийсса Аьрали-авиациялул хьхьирил летчиктал хIадур бай­сса училищалуву дуклан. Му къуртал бувну, чIивима лейтенантнал чингу ларсун, Идрис увкIун ур Новочеркасск шагьрулийсса 55-мур авиабригадалул 24-мур летно-бомбардировочный авиациялул эскадрильялуву къуллугъ буллан. Ца шинава, 1937 шинал, ва тIайла увккун ур эскадрильялул штурманну. Гьунар бусса, хьхьичIун ливчусса ушиврийн бувну, Идрис тIалавну ивкIун ур личIи-личIисса аьрали къуллу­гъирттай каялувшиву дуллан.
1939 шинал байбивхьусса Финнал дяъвилувугу гьуртту хьун багьну бур ванал каялувшиннаралусса эскадрильялун. Ва дяъвигу бивкIссар хъинну рахIму бакъасса, оьсса талатавуртту нанисса. Жула артиллериялул ва авиациялул бивкIссар бомбарду бичлай хъинну хъуннасса цIакьшиву дусса Маннергейма тIисса Финнал дазуйн. Фингу цIакьну данди бацIлай бивкIссар. Ца талатавриву Идрислул самолет бита-ххитаврихьхьун дирирну, ччурччуссар. Идрисгу щавурду дирну, тамансса хIаллай ивкIссар хъин хъанай.
Дахьа ччаннай ацIайхту, хар-хавар бакъа байбивхьуну бур Хъун дяъви. Капитан Идрислун цIунилгу гьан багьну бур дяъвилийн.
Ванал дяъвилул ххуллугу байбивхьуну бур 50-мур архсса Авиациялул дивизиялул связьрал начальникнал кумагчину.
Къучагъсса капитан Идрис Кьурбановлуй най бунува тапшур бувссар хъуннасса жаваблувшиву дусса, 35-мур анаварсса бомбардировщиктурал связьрал начальникнал къуллугъ. Ххюва зурува укунмасса къуллугърайн Идрис тIайла увккун ур Калининский фронтрайсса бомбардировочный авиадивизиялийн. Та талатавриву Идрислул хIарачатрайну ларсъссар цикссагу ххувшавуртту.
Дахьа цIусса гьалмахтурайн, цIусса кIанттурдайн вардиш шайхту, ванан баххана буван багьайсса бивкIссар аьрали къуллугъру. ХIасил ва ляличIину гьунар бусса каялувчи ушиврийн бувну, тIалавну ивкIссар яла захIматми талатавуртту наними кIанттурдайн. 1942 шинал сентябрь зурул 11-нний капитан Идрис Кьурбановлун дуллуну дур майорнал цIа. Вара шинал октябрь зуруй ва гьан увну ур Ухссавнил Ккавкказнал Аьрали Округрайсса 385 БАД 16-мур воздушный армиялул 134-мур ближнебомбардировочный авиаполкрал связьрал начальникну. Связьрал давриву опыт бусса пишакар хIисаврай, Идрислуйн мудан оьвчайсса бивкIссар кумаг аьркинсса кIанттурдайн.
Майор Идрис Кьурбановлул Ххувшаву хьунадаркьуну дур 127-мур гвардиялул бомбардировочный авиаполкрал связьрал начальникну.
Лавайсса даражалул авиаспециалист Идрис талай ивкIссар 15-мур Воздушный Армиялул, 5-мур гвардиялуву, Баргълагавал Белоруссиянал ва Прибалтиканал 1-мур ва 2-мур фронтирдайгу. Мукуна гьуртту хьуссар Баргъбуккавал Пруссиянаву гьаваллавусса ва Кенигсберг ласласини хьусса талатавурттаву. Щавурду дирну дунура, цIуницIа зана шайсса ивкIссар дяъвилул цIаравун. Ххувшаву хьунадаркьуну дур Идрислул Берлиннай майорнал чиндалуву.
Дяъви къуртал хьуну махъгу авиациялийн хаин къавхьуну ур ва.
1954 шинал Кьурбанов Идрис Кьурбанович полковникнал чиндалуву демобилизовать хьуну, зана хьуну ур Ватандалийн. Цувагу дяъвилий цалла дурсса чувшивурттая пахру-ххара буллан къаххирасса, дугърисса, цила икIайкунсса кьянкьасса зунтталчу ия.
Дяъвилий дурсса къучагъшиврухлу дуллуну дур ванан Лениннул, ЯтIул Ттугълил, Бу­ттал КIанттул цIанийсса дяъвилул II-мур даражалул орденну, ЯтIул ЦIукул 2 орден ва «За оборону Сталинграда», «За оборону Кавказа», «За взятие Кенигсберга», «За Победу над Германией» тIисса медальлу, цикссагу барчаллагьрал чагъарду.
Идрис дунияллия лавгун ур 1977 шинал, увччуну ур Буйнакск шагьрулий.