Культуралул жулва оьрмулуву агьамсса кIану бугьлагьиссар

16-нний августрал жунма кIулсса куццуй ТIиляратIиял райондалий хьуссар кIилчин дуллалисса халкьуннал дянивсса аслийсса культуралул фестиваль «Цамаури». Ва фестивальданул лагрулуву хьуссар «Горные территории Дагестана» Ассоциациялул заседания. Ва Ассоциациялул батIаврий Ахвахуллал, Гумбетуллал ва Ккуллал районну ва Ассоциациялувун кьамул дуршиврул протоколлу буллуссар районнал бакIчитурахьхьун. Культуралул шин духьувкун ва батIавривух гьуртту хьусса Ккуллал райондалул бакIчинал Сулайманов Сяидлул хIадур бувну бия райондалий культуралул лагрулуву дуллалисса давурттая бусласисса доклад. Ялавай бишлай буру ва доклад чан-кьансса кутIа бувну.

— ХIурмат лавайсса Рамазан ХIажимурадович!
«Горные территории Дагестана» Ассоциациялул хIаласалт, кушурдал гьалмахтал!
Дагъусттан Республикалул БакIчинал Рамазан ХIа­жимурадовичлул мудан: «Респуб­ликалул хьхьичIунмай ша ласаву дачинтIиссар, мархлуцIакул цIусса, дакIнихтунусса пикрирдащал ялун личин дулларча аслийсса культура, гьарца кьинисса къатта-къушливусса оьр­му бутаврил лази-лакьишиву дулларча. Шиккува ишла буллан аьркинссар тIабиаьтрал, инсаниятрал, миллатирттал ххазинардавасса культура, багьу-бизу хьуннав», — тIисса махъру тикрал бувай. Мунияту хIакьину жува: «О состоянии и перспективе развития традиционной культуры в РД», — тIисса ххалбигьлагьисса масъала агьамссану хъана­хъиссар, зунттавусса районнал экономика ва оьрму бутаврил хIалурду хьхьичIуннай хъит учин дувавриву. Мунияту ттун бусан ччай бур Ккуллал райондалий цукун най дуссарив гьашину баян бувсса культуралул шин ва аьмну культуралущал дархIусса давурттив.
ХIакьинусса кьини Ккуллал райондалий бур 14 хъуниминнал ва оьрчIал фольклорданул коллектив. Цалчин Ккуллал райондалий райондалул культурно-досуговый центрданий тIивтIуну буссар «Центр традиционной культуры народов России». Гьарца зуруй гьашину «Культ­работник» тIисса университет­рал дишайссар семинарданул зумунусса дарсру культуралул касмурдай зузисса пишакартурахь. Жагьилтурал комитетращал архIал КIулшиву дулаврил Управлениялул дурунни хъинну ххуйсса личIи-личIисса давур­ттив. Март зуруй бувссар балай учаврил, къавтIаврил «Ттул Дагъусттан» цIанилу конкурс. Шикку хьхьичIун бувкми лавгссар Лавашав зональнайми ккаккиярттаву гьуртту хьун. Бувунни ватандалун хас бувсса балайрдал, хореографиялул ансамбль, театрдал коллективрдал, сурат дишаврил конкурсру. 21-нний мартрал Интнил хьхьу хьунадакьлакьисса циняв райондалийсса шяраваллу гьуртту хъанахъисса байран дурссар. Вара кьини тIиртIуссар Культуралул шингу. Шикку гьуртту хьун бувкIун бия чIаххувсса районнаяту, Дагъусттаннал культуралул министерствалул чулухасса вакилталгу. 27-нний июньдалул Дагъусттаннал халкьуннал Къатлул зузалтращал цачIуну дурссар зональданул «Наследие» цIанилусса фестиваль. Шикку гьуртту хьуссар 14-рагу Ккуллал райондалий­сса шяраваллал коллективрду бакъагу, Лавашиял, Ахъушиял, Лакрал, Хасавюртуллал, Агъуллал районнал коллективрду. Райондалул Досуговый центрданул коллектив гьуртту хьуссар гьашину Республикалул зумуну дуллалисса мероприятиярттавух: МахIачкъалалив хьусса Аьрасатнал халкьуннал Конгрессравух, «Халкьуннал лаххиялул поэзия», «Горцы» фестивальлавух, Дарбантлив хьусса хIукуматирттал дянивсса тарихран ва культуралун хас дурсса фестивальданувух.
Райондалий зий буссар историко-краеведческий музей, Вихьлив искусствалул, 1-мур ЦIувкIрав жагьилсса ххаллайх лахъултрал, Хъусрахь музыкалул школарду.
2006-ку шиная шиннай райондалий дувайссар «Щунудагъ» балайрдал ва къавтIавурттал фестиваль. Ва фестивальданул сиптачи дур фирма «Форема». Халкьуннал пагьму-гьунарду ябуваншиврул, Аьрасатнал халкьуннал артистурал Я.Х1ажикьурбановлул ва Р. Абакаровлул цIанийсса ххаллайх лахъултрал конкурс бувайссар вайннал ватандалий 1-мур ЦIувкIрав. Райондалий дувару, «Оьрмулул байбихьулия хIакьинунин», тIисса цIанилу конкурсру райондалий яхъанахъисса инсантураву бусса пагьму-гьунарду ялун личин бувансса пикрилий. Гьай-гьай, муданмагу най буссар бяс-ччал райондалийсса культуралул идарарттал ва школарттал дянив.
ХIатта райондалул культуралул идарарттай зузисса пишакартал бюхълахъимур буллай бухьурчагу, вай зузисса клубру, библиотекартту, Досуговый центрду, ччянира дурсса духсса, ччимур чIумал лекьан бюхъай­сса къатраву бур зий. Вайннал материально-техническая база бувсса чIумуя шиннай ларгун дур 50-лунничIан дирсса шинну. Мунияту макьанну руцай инструментру дух хьуну, гъагъу-матIу хьуну дур. Мунин бувну райондалийсса культуралул идарарттах ябивтун, вайннал даву хьхьичIуннай хъананшиврул ургъилшиву дикIан багьлай бур Республикалул чулуха. Жу зунттаву яхъанахъисса, зузисса инсантурал жущава шаймур буванну аслийсса халкьуннал хIасул дурмур духлаган къадитан. Зунгу мукунмавасса тIайлабацIуртту чIа тIий ура.
Лажин хIадур дурссар ХIажимурад ХIусайновлул