Абадлий дакIнийссара

ko_16Июньдалул 19-нний МахIачкъалалив Оьруснал театрданул хъунмур залдануву хьунни дирижер, АьФ-лул искусствалул лайкь хьусса ишккакку, ДР-лул ПаччахIлугърал премиялул лауреат, профессор Рамазан ХIажиевлул аьпалул вечер, ванан 70 шин там хъанахъаврийн бувну.

ХIажиев Рамазан МахIаммадлул арс увну ур 1944 шинал Ккуллал райондалийсса Ваччиял шяраву. Къуртал бувну бур Л. Лобиновлул цIанийсса Саратовуллал паччахIлугърал консерватория. 1981 шинал зун ивкIун ур МахIачкъалаллал музыкалул училищалуву хоровой дирижированиялул дарсру дихьлай, мура шинал ивтун ур «Дагъусттан» ГТРК-лул хорданул художествалул каялувчину ва дирижерну. 2004 шинал – Дагъусттаннал паччахIлугърал Опералул ва балетрал хъунама режиссер; 2006-2007 шиннай – художествалул каялувчи.

Рамазан ХIажиев аьпалул хьуссия 2007 шинал декабрьданул 25-нний, Къумукьнал театрдануву ДР-лул ПаччахIлугърал хорданул хъуннасса концерт ккаккан дурну махъ увккун, тамашачитал гурну хъатру ришлай, миннал тIутIавун ахьлаган увну, сахIналий авцIуну уна, цакуну къюкI дарцIуну. Вана хIакьсса музыкантнан яла яргмур бивкIу – цанма ххирасса сахIналий, цанма ххирасса тамашачитуращал махъва-махъсса ссихIирайн ияннин икIаву…
Ххаллилсса дирижер, адав-инсапрал, яхIлил увччусса зун­тталчу, лаккучу дакIнийн утан ва кьини залданувун бавтIун бия ванал даврил уртакьтал, гъан-маччами, дустал, ва цува, ванал творчество кIулну бивкIми.
Ва кьинисса батIавугу дия ва залдануву шайсса чIярусса цайминнуяр лап личIисса, пашмансса. Акъая сахIналий ва батIаврил сававчи хьума, бакъая тамашачитал мунан тIутIал кацIру буллай, мунан хъатру ришлай. Ва захIматсса батIаву дачин дурну бия Дагъусттаннал ПаччахIлугърал филармониялул художествалул каялувчи Ирина Нахтигаль. Къабигьану бия ванингу, Рамазан МахIаммадович кIулну ивкIсса махъсса цинявн­нанмагу, ваная ларгсса чIумуву ихтилат буллан. Амма буван шайсса цамур цичIав бакъар, так инсан хъинсса мукъуйну дакIнийн увтун, цал ххишала ганал аьпа баннав учирча бакъа. Мукун, ва батIаврийгу хъинсса пишакар, даврил уртакь, педагог, шяравучу, маччачу, дус дакIнийн утлатисса чIявусса махъру лавхъунни.
Ирина Германовнал цайминнахьхьун буллалисса мукъурттил лях-карах цилвагу буслай бия Рамазаннул оьрмулия ва творчествалия. Цилва ихтилатравугу ванил чIурчIав дунни Рамазан МахIаммадович ивкIшиврий дакIнил хъинну хъинсса, учай­мургу кIукIлуну учайсса бивкI­шиврий, дайсса аьйгу ганал инсан ялавай къаанну, кьюкьин къаанну дайсса диркIшиврий, га хьхьичIа-хьхьичI цачIана, яла махъсса цинявнначIангу хъуннасса тIалавшинна дусса пишакар ва каялувчи ивкIшиврий.
ДР-лул культуралул министр­нал хъиривчу Елена Гьаруновал цилвамур ихтилатраву кIицI лавгунни цукун гьунар бусса, лавайсса даражалул пишакар ивкIссарив Рамазан ХIажиев, цуксса хъунмасса бутIа бивхьуссарив ванал искусство хьхьичIуннай дуван, мунихлуну ва цикссагу паччахIлугърал наг­радарттан лайкь хьушиву.
АьФ-лул искусствалул лайкь хьусса зузала Наида Аьбдул­хIамидовал увкунни:
— Ттун хIакьину бигьанугу бур ттула ххаллилсса сокурсникная ихтилат буллан, мунищала хъинну захIматнугу бур, му чIун дакъа ва оьрмулува лавгун тIий. Жулва учай «Незаменимых людей нет» куну. Амма бур цал кIану цаманаща цукунчIав бугьан къашай­сса инсантал. Муна мукунсса ия Рамазан МахIаммадовичгу. Жула музыкалул культуралуву ляличIийссава кIану бувгьунни мунал, республикалул культура хьхьичIуннай давриву багьа бищун къабюхъайсса даву дунни, музыкантътурал, дустурал, дагъусттанлувтурал дакIурдиву мунал куртIсса ша кьабивтунни…
Рамазаннущал архIал дуклай бивкIсса ванил муная бусанмургу чансса бакъая, мунал дуккаврия, оьрмулия, хасиятрая, ми цимурцагу – так хъинсса, ххуйсса.
Рамазан ХIажиевлул мархри бур Ккуллал райондалийсса Ваччиял шяравасса. Мунияту цала ватанлув дакIнийн утан, муная­сса хъинсса махъру учин бувкIун бия Ккуллал райондалул администрациялул бакIчинал хъиривчу СабринаИлиясова ва Рамазаннул шяравачу, ДР-лул халкьуннал шаэр Ссугъури Увайсов. Вайннал бувсунни ганал бигьа ба­къасса оьрмулия, га чIумул оьрчIал кунна, Рамазаннулгу захIматсса оьрчIшиву диркIшиву, чIарав ацIанма акъана, шаттирал хъирив ша ласлай най, цимурца цалва захIматрайну, хIарачатрайну дуршиву. Ссугъури Давдиевичлул ацIаву дунни Рамазан ХIажиевлул цIа цумур-бунугу кIичIираваллин ягу музыкалул школданун дулурча хъинну хьунссия тIисса сипталий. Махъмигу мунащал рязий хьунни.
АьФ-лул искусствалул лайкь хьусса ишккакку, Опералул ва балетрал театрданул художествалул каялувчи, цикссагу шиннардий (25-ннияр ххишаласса) Рамазан МахIаммадовичлущал зий ивкIсса МахIаммад ХIу­сайновлул бусанмургу чIявуя. Ванал бувсунни Рамазан ХIа­жиевлул творчествалул агьаммур лабораторияну бивкI­шиву Гостелерадиолул хор «Да­гъус­ттан», 1981 шиная айивхьу­ну, 26 шинал му­тталий мунил каялувшиву дуллай ивкIшиву, ми шиннардил дянив Аьрасатнал ва Дагъусттаннал телерадиофондирттан цикссагу стереозаписьру дуршиву да­гъусттаннал композитортурал ва халкьуннал музыкалул, мунал каялувшиврулу «Дагъус­ттан» ГТРК-лул хор сахIналийн хьхьичIва-хьхьичI бувкшиву дунияллул хорданул классикалущал.
Ва кьини залданувун бавтI­миннан сахIналийсса хъунма экрандалий ккаккан дунни аьпа биву Рамазан ХIажиевлущалсса интервьюравасса парча ва композитор Ширвани Чаллаевлул цIанихсса дирижерная бусласисса запись.
Буллалисса ихтилатирттал лях-карах музыкалул номерду щаллу буллай бия ДР-лул ПаччахIлугърал хорданул солистал ва Опералул ва балетрал театрданул симфонический оркестр.
Пашмансса, ва мунищала архIал, дакIнийхтунусса, гъилисса хьунни Рамазан МахIам­мадовичлул 70 шинал юбилейран хас дурсса аьпалул вечер.
Рамазан МахIаммадовичгу мудангу сагъну уссар музыкалуву, ванал гъан-маччаминнал, дустурал, даврил уртакьтурал, ва кIулну ивкIминнал дакIурдиву.