Касма азарданун (экзема) халкьуннал дарурттава мюнпатмур

Экзема – бурчуй щавурду хъанай, кьакьлай, ккиртту бизлазисса азарди. Му хIисав дувайссар хъин дуван захIматсса, аллергиялул хасият дусса, ца бигьа дакъасса азарданун. Халкьуннал хъинбавурттавасса дарурттайну му азар хъин дуван шайсса дур архIала оьнивун дагьну дакъахьурча, му азар дайдихьулий щуркIал хьурча. Оьнивун дагьсса, хъунмасса хIаллай къашайшала къума-цIан уллай диркIсса духьурча му азар – микку аьркинссар тIар му азаруннин хасъсса квалифицированный специалистначIан гьан, мунал ци маслихIат байрив ккаккан.

Ва азар ялун личайсса дур нервардал ва эндокринная системалул гуж къалаллан бивкIукун, му цилла ххуттава личлан диркIукун. Ялагу му азар ялун личайсса дур инсаннал чурххаву къулагъас дан аьркинсса инфекция пикри бакъа кьариртсса чIумал, даруртту чурххал кьамул къабувсса ягу цIумулул азарду хъанахъисса чIумал.
Классическая экзема шайсса дур чIавара, жагьилла, угьарара къаувкуну гьарцагу инсаннай. Цурдагу личайсса дур чIяруну каруннай, лажиндараву. Ялун бурган экзема чIалан дикIайсса дур бурчу гьалак буккан бувну, ххяп увкусса, ккир­тту бизан бувсса кунна. ЛичIишиву кIул дайсса дур мюршсса щинал тIинхьру дирчусса куннасса духьурча, цирдагу, чIун наниссаксса кьакьлай, ялтту кьавкьсса ккиртту бакьлакьисса куц хIисав дурну.
Му азар хъин дан ччарча, цалчинна-цалчин лахъ дан аьркин­ссар тIар чурххал иммунитет. Цалчин, аьркинссар тIар инсан пагьриз дургьуну щяикIан, так накIлия дурсса дакъа зат къаканай. Нажа-мажагь урттуя дурсса ци-дунугу бучIи дуллай бур накIлилми продуктилущал. Дурагу дукан къабучIину дусса дур аьнтсса, ярксса, цIарайх дурсса ва дикIул дукрарду, газ бусса щинну, шоколад, полуфабрикатру. КIилчин, инсан учсса ухьурча, илтIа хьун дуллан аьркинссар тIар разгрузочные дни, дукра къадуркуну кьинибархан щинайн ххув тIий икIаву. Му хъинну бигьа дакъасса пагьриз дур, хаснура зунна ххирасса дукрарду къадуркуна яхI буллан багьлагьаву. Ссавур дан аьркинну бусса бур азар хъин дуван ччарча.
Ласун аьркинссар тIар ссу­ссулийх бувксса нувщи ва бишин аьркинссар тIар натуральныйсса (къалпсса дакъасса) янналуву ва дишайсса дур азарданул тIинхьру дусса кIанттай, компресс бувну. Мукунсса компрессругу байсса бур гьантлун цимилвагу. Нувщува ду­ккан дурсса щинал цIумугу ххуйну зузи байсса бур.
Нажагь экземалул зуву ацIан къашайсса духьурча, бан бучIиссар тIар каландалул чIапIул компресс­гу. Компресс бан хьхьичI гьивчул уксусраву бивхьуну, шанна-мукьра минутIрай битайсса бур каландалул чIапIи, яла лакьайсса бур цIуцIисса кIанттул ялун ялтту затгу дархIуну.
Му азар хъин дуван бучIи дуллай бур жулва кьюнукьуя (земляника) дурсса ккурчгу. Кьюнукьи бикIан аьркинссар тIар вацIлуву ягу бувгьуну ахъуву ххявхсса (парникравумур бучIи буллай бакъар). Миннул дирсса ахъулсса ккуччу дурну, компресс бувну, дишайсса дур щавурдай. Каруннайсса экзема хъин дуван бучIи байсса бур аптекрая лавсъсса хьхьирил цIу. Кару цIу бивчусса кIирисса щинаву парить дан аьркинссар тIар. Ва процедура дурну махъ каруннайх дуккан бучIи дуллай бур заживляющий ягу детский кремру.
Хъиннува ххуйсса тIабиаьтрал дарувну бацIайсса бур неххал чIапIи (мать-и-мачеха). Ва уртту блендерданувух ягу дикI гьаяй машиналувух дуккан дурну, мюрш дайсса дур, яла чансса гъилисса накIгу дуртIуну, хIала дуллай, ккурч кунна дурну, цIуцIи кIанттурдай дирхьуну, ялтту пакетрал касакругу бивхьуну, гъилисса карщуй дахIайсса дур. Укун­сса компресс битайсса бур щаллусса хьхьуну. Ва даруврал хъинну кумаг байсса бур азар хъин дуван шанна-мукьра чIумух компрессру барча.
Чистотелданулгу хъинну кумаг бувайссар ва азарданун. Миннуяту мазь дурну дишайсса дур цIуцIи кIанттурдай, мазьгу дайсса дур укун: ца бутIа кьавкьсса порошок бувсса чистотелданул, ххюва бутIа цIу бакъасса лагаврил (сливочное масло) хIала дайсса дур. Ва мазь гьантлун цал дугъарча гьассар тIар тIинхьру дусса кIанттурдайх.
Мура хIакинтурал оь цIупI учай шатри (пиявки) бишайсса процедура бучIи дуллай бур экзема хъин дувангу. Ва хъин буваву чичайсса дур хIакинначIан гьарча. Мунил иммунитетгу лахъ дурну, азар дусса кIанттурдай дакъа, щалла организмалуву оьтту щурущаву, гьухъаитаврил микрофлора ххуй дурну, 1-2 курс бувайхту (5-10 сеанс) азар хъин хъанай дачайсса дур.
ЦIуллуну битаннав.
ХIадур дурссар З. Аьбдуллаевал