Интнил дякъихьхьун мадад мабулару

Интнил дайдихьулущал сукку шайссар чурххал хIал чаншиву, буххаву -бавчIаву. Цукунни хIарачат бантIисса интнил зурдардий хьхьарашиврухьхьун мадад къабулун тIисса суалданунсса жавабру ляхълай буссияв жу, жулва буккултгу гьавалул хъанай, бявкъу-гъили хъанай, чурххал хIал баххана хъанай бухьунссархха вай интнил гьантрай тIий.

Вана ахирдангу кIигу ларгун, дурххунни инт цилла нирхиравун, баргъ битлан бивкIунни яргну, гъилину цилла бургъил къяртрал жулва базу-базурду гъили буллай. Муния ххари хъанан аьркинсса кIанттай, мукун къашай чIявумур чIумал. Духхай чурххавун интнил бу­ххаву, бавчIаву, гъира-шавкь чаншиву.
Му цукунсса синдромри муксса оьгъаринсса ва цукунни мунищал талан аьркинсса? Ин­ттухунай инсан тяхъану, ххарину, тIутIайх ичлай икIан аьркинни инт цурдара мукунсса шинал чIун духьувкун. Жунма цуксса ччайнугу, му мукун къашайсса бур, инсан ссибизлай, чурххавун ххалаххив кьутIлай, нярал память къуркъа хъанай, нерварду ца килпитI щурча парх учин хIадурну дикIайсса дур, шану къабиллалаву ххишала шайсса дур цайми чIуннардийнияр, даврихсса гъира лещайсса бур, чурххавусса хронический цIуцIавуртту обострить шайсса дур. Ца-кIива мукъуйну – инсан «гъагъу-матIу» шайсса ур, хIалдануцIа хьуну.
Му лахIзалуву цири бан аьркинсса? Интту жулва лагмасса оьрму анаварну баххана хъанан бикIайсса бур. Жулла организмагу чIумун лархьхьуну анавар дуклан дикIайсса дур, даххана хъанай, лагь-лахъ хъанахъисса атмосферное давлениялийн ва температуралийн хъар хъанай. Кьини лахъи хъанай хьхьичIра диркIссаннуяр, жулла биологический къюкIлил ссятрайн гуж биллан бикIайсса бур. КъюкIлил дакъа, гьутрурдалгу, цIумулулгу, няралгу кьарал даххана хъанахъи дуллан дикIайсса дур. Вай жулла хханххиравусса «ссихIир ссятру» цилла кьаралданийн дагьаннин, жулва чурххайнгу биялсса кьисас ликкайсса бур. КIинтнил витаминнацIа дурсса жулла организмалунгу захIматшиву ххишала шайсса дур. ЦIанасса ахъулсса – ахънилссаннувугу витаминну бува-бухлавгун бухьувкун, миннуягу пайда чансса бусса бур. Хаснува шагьрулул халкьуннан, оьрчIан, бугьара­сса къари-къужран, лякьлуву оьрчI бусса хъаннин ччяни кIул шай­сса дур интнил гьавалул шаву, миннаву хъинну лагьсса обмен веществ дуну тIий. Ми интнил гьантрай аьркинну бусса бур хъуннасса чIумуй шанан, ца-кIира ссятрал ххишалагу цайми чIуннардийнияр, чIавахьултту ягу форточкартту аьч бувну, чансса дюхлулсса къатраву, багу къабякъинну. Интту гьавалийх сайр буллан аьркинссар тIар шанна-мукьра ссятрайссавагу. Интнил буххаву, бавчIаву ччяни чурххава дуккантIиссар тIар комплексныйсса витаминну, микроэлементру хIачIларча, биялну авадансса состав дусса.
Кумаг шайсса бур урттул адаптогенну чIярусса чяйртту хIачIларча (вайнна ми уртту: женьшень, розовая радиола, лимонник, левзей, экстракт элеутерококка). Вайннун цIарду оьрус мазрайра ритав, аптекрая ласурчагу. Вайннуя дурсса чяйрдугу гьантлун шамилла дакъа хIачIан къабучIи дуллай бур, дукра дуркуну махъ мукьра ссятрава ягу дукра дукан дачIиссятрал хьхьичI.
Витаминнал настой дайсса куц: ласияра ца хъунна къуса дурцIусса кьаркьсса хъанакI, дутIара миннуйн 0,5 литра щаращисса щинал, ялагу дирхьуну цIарай щаращи дувара ацIра минутIрайсса кьалакьи ларкьусса кIункIурдуву. Дякъингу, дуккангу диртун ца ссятрайсса, диргьуну, гьантлун шамилла бачIи-бачIи стакан хIачIияра дукра дукан хьхьичI. Зунма ччарча мивун качар, ницIгу хIала дуван бучIиссар.
Хъин бай чяй:
Ласияра архIа-архIалну: сувра, кьювкьумари, ттуккулцIу, узулликри, ятIул мамари, шайлул ахъулсса, кьюнукьи. Вайннуя дурсса витаминнал авадан­сса чяй гьантлун шамилла хIачIан бучIи буллай бур ца-ца стакан.
Ахънилсса дулукияра ша­къархьна, чан мабувару зулла дук­ралува лаччи ва чимус. Шархьсса ахънилссаннува чурххан аьркинмур дакъа шайсса дур. Букияра калан цуксса гьарзану шайрив, муксса гьарзану. Мунил обмен веществ цилла кьаралданийн дуцайсса дур.
Интнил хIал чаншивру­хьхьун мадад мабулару, цайнура цурда гьанссар тIий маялугьларду. Ялун нанисса интниягу ххари хъанан, балай тIисса лелуххантрахгу вичIидихьлан, тIутIайх бичлачисса мурхьирдаягу, тIутIаягу неъмат ласлан, бургъил тIинтталгу базурду гъили буллан, чантIа тIисса щюллишиврухгу буругланшиврул, интния хIаз ласланшиврул, зулва хIал чаншивурттан ххуллу кьукьияра. Мабулару мархьгу, хьхьуригу интнищал дучIайсса хIал чаншивурттахьхьун!
ЦIуллуну битаннав, чIа тIий бура зун интту хъятIисса тIутIаха лархьхьусса дакIнил тагьар, настроение.
ХIадур бувссар
Загьрани Аьбдуллаевал