Гьунардал жюружани

fkur_5Апрельданул 16-нний Расул ХIамзатовлул цIанийсса Миллат­рал библиотекалуву хьунни Республикалул «Самородки» проектрал лагрулувусса ирглийсса выставка. Ва ххуллухмур выставка дия, «Творческая мозаика» цIанилусса, Ахъушиял райондалиясса гьунар бусса ХIусмановхъал лакку кулпатрал выставка. Му хIадур дурну дия ДР-лул Культуралул министерствалул ва Республикалул Халкьуннал творчествалул къатлул, Миллатрал библиотекалул гьурттушиврийну.

Бадрижамал Аьлиева
Муса ва Аминат ХIусмановхъал кулпат бур личIи-личIисса гьунардал цачIун бувсса кулпат. Муса цува ур кару мусилсса заргал, музыкалул инструментругу усттарну бищайсса (зюннав ва мандолина), балайгу учайсса. Ванал дурсса ювелирный давурттал цалчинсса цалалусса выставка хьуну дур Ттуплислив, му чIумал Муса му шагьрулий зий ивкIун ур художествалул фондрал реставраторну. Ттуплислив Мусан дуллунугу дур «Народный мастер Грузинской АССР» тIисса цIа. Аминат ХIусманова 25-хъул шиннардий зий бивкIун бур Хъюллал шяраваллил культуралул къатлул fkur_6директорну. Микку зузиссаксса шиннардийгу ванил тIиртIуну дур личIи-личIисса кружокру, канил давурттал, щащаврил. Шагьрулийн бивзун махъ гихуннайгу дачин дурну дур вайннал кулпатрал цалла творчество. Ванил щашлай бур я батIин къашайсса авурсса давурттив, сумкарду, ххуржинтту. Ишла дуллай бур сунттул ххаллу. Махъ Аминат багьну бур къайтагъуллал гулаватилухун (вышивкалухун). Аминатлул цилва мархри бур Ккуллал райондалийсса Хъювхъиял шяравасса, щар хьуну бур Хъюлив. ЧIивинияра шиннай ванин хъинну ххирану диркIун дур сурат дишаву. Кулпатрал хьуну махъгу ласнан кумаг буллай, танацIа лахьлай, багьну бур ва творчествалухун. Мусал ва Аминатлул бур ца арс ва шанма душ, минналгу дур «мусил кару». Душвараллив дуллай бур я мюрщиминнал, я хъуниминнал яру батIин къахьунсса ссихьри. Ва выставкалийгу дия вайннал душнил Гьарунова (ХIусманова) Зугьрал дурсса авурда авурсса ссихьри. Цилва бусаврийн бувну, Зугьра ссихьри дуллай байбивхьуну бур 2006 шинал, цалчинма цалчин ванил щаллу бувну бур «хъюли душ», «бархъала душ». Утти ванил дурсса ттуршлихъайсса ссихьрал коллекциялуву дур цимирагу шяравасса, цимивагу миллатрал ссихьри. Миннуву ца ссихьу дия жулла республикалул бакIчинаха лархьхьуссагума. «Ва Рамазан ХIажимурадовичрив?» куну цIувххукун «Акъар. На ссихьран цIарду къадулара, ягу ва вари, та тари тIий дуллай къабикIара ми. Дурну къуртал хьуну махъ инсантал цивппа бачай ва танаха, та кIанаха лархьхьусса дур тIий», — буслай бур ва.
— Ттул ссил ванияр шиннардил хьхьичIра ца ссихьу дуруна цила карунних. Му хьуна жул Баху баваха (буттал нину) хъинну лар­хьхьусса. «Баху-бава» най дунура хъямала дуруна. ХIатта мукунсса давурттив даххан жун хIайп хъанай дикIайнугу. Ттунгу пикри хьуна яла ссихьри дуллан. Яла-яла ххирар ттун жулла, дагъусттаннал, «къарихъул, бавахъул» дуллан, — буслай бур Зугьра.
Ссихьри цирда дур дачIи бархъаллал тIахIунттуя, дачIи янналуя дурсса, ми щаллуну тIахIунттуя дарча, кIусса хъанай дуну тIий. Миннунсса цIу бусса, авурсса миллатирттал яннардугу Зугьрал цилла дурухлай бур. Так янналийну гьашиву къадурну, миннуцIун ххи дуллай бур миллатрал цайми лишаннугу, масалдаран тIахIунттул урхьри. Ссихьрайн Зугьрал лахлай бур цила буттал дурсса канишру, ссинжиртру ва цамур. Цанна ягу цаманан ляличIийсса бахшиш дан ягу цалла къатлул интерьер, лага-лакьа ярг дуван ччинаща, вай ссихьри шагьрулул ттучаннава ласун бюхълай бур. Зугьрал гьунар бур къавтIун бизаврилгу (кIулшивурив ванил ларсун дур филологналсса). Выставкалийгу вай душварал бавтIми ххари бунни миллатрал яннардавусса халкьуннал къавтIаврийну. Зугьра, хъирив лавну, лахьлай бур Дагъусттаннал халкьуннал яннардаясса литературагу. Ссихьраха зуннин ва Хъюллал культуралул къатлул директорнугу зий бивкIун бур.
Аминатлул ца душ ялапар хъанай бур Чехословакиянаву, Карловы Варылий. Тийхгу дуллай бур му ссихьри, цилла давурттив интернет­раву дихьлай.
«Творческая мозаика» выставка тIитIлай, ва кьини ихтилат бунни ДР-лул культуралул министрнал хъиривчу, Республикалул Халкьуннал къатлул директор Марита МухIадовал:
— Дагъусттаннал культуралул ирс буруччавриву хъунмасса кIану бугьлай бур творчествалул кулпатиртталгу. Цалла творчествалийну, гьунарданийну, хIарачатрайну, жулла аьдатирттачIансса ччаврийну, хIурматрайну ХIусмановхъал кулпатрал уттизаманнул дунияллун ккаккан дуллай бур аьдатрайсса культура. Дагъусттаннай вайннал кулпат ялагу кIулссар халкьуннал балайрду учайсса ва къавтIавуртту ккаккан дувайсса кулпатнугу. Вай хъанахъиссар личIи-личIисса конкурсирдал, фестиваллал хьхьичIунсса гьурттучитал. Ттун ччива ва кулпатравусса гьарцаннахь бакIра-бакIрах барчаллагь учин, халкьуннал аьдатру дуруччавриву ва канил касмурду хьхьичIуннай давриву бихьлахьисса хъунмасса бутIлухлу. Барча бан ва выставкалущалгу, — увкунни Марита Велихановнал. ДР-лул культуралул министр Зарема Буттаевал чулуха ванил ХIусмановхъан буллунни дипломру.
Махъру, мукунма, лавхъунни искусствоведениялул доктор Мисрихан Маммаевлул, искусствовед, ДР-лул культуралул лайкь хьусса зузала Татьяна Петенинал, ДР-лул Художниктурал союзрал председатель Кьурбанаьли МахIаммадовлул, искусствоведениялул кандидат, ДР-лул Художниктурал союзрал член Мариян Чалабовал, ссихьрал усттар Сакинат Исмяиловал ва цайминнал.
Ва выставкалулгу цал ххишалагу ккаккан бунни гьунардал чулуха цукун авадансса билаят буссарив жулва Дагъусттан, цукун ххаллилсса инсантал буссарив микку ялапар хъанай.