МахIаммад Къажлаевлул тархъаншиву

je_13Ларгсса нюжмардий МахIачкъалалив шагьрулул тарихрал музейраву тIиртIунни художник МахIаммад Къажлаевлул «500 метров вольным стилем» цIанилусса выставка.  Муний ккаккиялун дирхьуну дия живописьрал ва графикалул журалул 50-нния лирчусса давурттив.

Бадрижамал Аьлиева
Выставка тIитIлай, Шагьрулул тарихрал музейрал директор Зарема Дадаевал увкунни:
— ХIакьинусса выставка ва хъунмасса ишри. МахIаммад Къажлаев ур дагъусттаннал цIанихсса художник, щихакIуй къалавхьхьусса хатI бусса, дунияллухсса цанналусса ургаву, лагма-ялтту хъанахъимунил цанналусса чIалачIин дусса, — куну.
Гихунмайсса цилва ихтилатраву ванил кIицI лавгунни цалла тарихийсса ватандалий ялапар хъанай акъанугу, МахIаммад Къажлаевлул цалла ватандалущалсса дахIаву дуцан дитлай акъашиву, Москав ва МахIачкъала шагьрурдай зий, республикалул кьатIув дагъус­ттаннал художниктурал творчество машгьур дуллай, хьхьичIуннай дуллай хъуннасса даву дуллай ушиву, АьФ-лул ПрезидентначIасса Дагъусттаннал Вакилханалущал хьхьичIунну зий ушиву, ванал каялувшиннаралу Москавлив цимилгу хьушиву дагъусттаннал художниктурал ххаллилсса выставкарду.
Бувсунни МахIаммад Къажлаев ушиву 9 художникнал персоналий, яни оьрмулул ва творчествалул материаллу дусса, «Круг» цIанилусса альбом Дагъусттаннан пишкаш бувсса художник, му альбом дунияллийн букканшиврулгу МахIаммадлул ххишала бакъа хъунмасса захIмат бивхьушиву.
Выставкалул цIаницIун бавхIунугу Зарема Дадаевал увкунни:
— «500 метров вольным стилем» выставка — му ляличIийссара выставкар, цанчирча «воля» тIисса мукъул циллара лишангу, мяънагу дуссар МахIаммад Къажлаевлун. Цанчирча жагьилсса художник МахIаммад Къажлаевлул 70-ку шиннардий махIаттал байва цалла давурттайну, нигьакъаусайва цалва махъ учин, мугу инсаннал дунияллухсса цалла ургаву чIалачIи дуван хъинну захIматсса чIуннардий. ХIакьинусса кьинигу ва художник гьузуй най ур, тархъанну битлай цалва оьрмулул ва творчествалул ххуллу, — увкунни ванил.
Дагъусттаннал хьхьичIавасса художниктурал аьпалул хIурматгу КъажлаевлучIа хъунмасса бушиву кIицI лаглай, Зарема Дадаевал бувсунни ванал хIарачатрайн бувну МахIачкъалалив ва Москавлив хьушиву Оьмар Ефимовлул выставкарду, цувгу республикалул дазул кьатIув ялапар хъанай ивкIун тIий, Дагъусттаннай ххуйну къакIулсса, му ххаллилсса художникнал аьпалун итабавкьушивугу каталог.
Гихунмай махъру лавхъунни машгьурсса композитор Ширвани Чаллаевлул, художниктал Ибрагьимхалил Супияновлул, Апанди МахIаммадовлул, Амирхан МахIаммадовлул, ДР-лул культуралул министрнал хъиривчу Елена Гьаруновал, П. ХIамзатовал цIанийсса музейрал директор СалихIат ХIамзатовал ва чIявусса цайминналгу. Махъру лавхъми чIурчIав дуллай бия МахIаммад Къажлаевлул ляличIийссава гьунарданий, му цайминнаяр шаттирдал хьхьичI нанисса художник ушиврий. Мяйжаннугу, ванал давурттив най дуна чIявучин дурчIлайгу дакъая. Суратрал цIа ккарккукун ялагума бувчIлан бикIайва ци-бунугу, амма цIанилгума кумаг къабунни цаппарасса суратру дурчIин, миннул мяъна-мурад лаласун.
Ахирданий махъ буллунни цахьхьунма МахIаммад Къажлаевлухьхьун. Цалва ихтилатраву художникнал кIицI лавгунни ва ирглийсса выставка хьушиву цал ххишалагу ватандалийн иянсса, гъан-маччаминнащал хьунаакьин­сса хъин багьанану.
— Ва выставкалий дирхьуну дур ттул давурттал ретроспекция: ччянира дирхьуссаннуя тIайла хьуну, утти, махъ дирхьуминнуйн дияннин. Вайннул инсантураву чантI учин буллай бур личIи-личIийсса асарду, цавайннан вайннуву чIалай дур караматшиву, ххуйшиву, гайминнаннив цичIав бувчIлай бакъар вайннува. Ттул пикрилий, искусст­во дурчIин захIматссар дикIан аьркинсса, — тIий ур МахIаммад Къажлаев.
Шиккува авторнал оьрмулиясса ца-кIива ххагу. МахIаммад Къажлаев увну ур Лакрал райондалий Гъумучиял шяраву 18-мур июньдалий 1946 шинал. Бувккуну бур Дагъусттаннал художествалул училище ва Москавуллал полиграфиялул институт. Выставкардавух гьуртту хъанай ур 1971-ку шиная шинай. Ми шиннардий Москавлив гьуртту хьуну ур официал дакъасса искусствалул выставкардавух. Мукун, 70-ку шиннардий МахIаммад Къажлаев хIаласса художниктурал-авангардистурал, цIанихсса «бульдозерный выставкалул» гьурттучитурал, чIалачIи бувну бур Совет Союзрай къаофициалсса искусствагу душиву. Ялапар хъанай ва зий ур кIива шагьрулий: МахIачкъалалив ва Москавлив.
МахIачкъалалив Ак-Гель бяр­ничIасса Шагьрулул тарихрал музейраву тIиртIусса МахIаммад Къажлаевлул «500 метров вольным стилем» цIанилусса выставка лахъи лагантIиссар мартрал 25-ннийн дияннин.