ХьхьичIххуттай Дагъусттанналмур экспозициягу

lantuh_10Февральданул 7-нния тиннай – Олимпиада тIиртIусса кьинилия – Аьра­сатнал цинявппагу регионнал Сочилий ккаккиялун цалла-цалла экспозициярдугу дирхьуну дур. Мукун, щалвавагу Аьрасатнал халкьуннал выставка дикIантIиссар Олимпиада лакьлакьисса февральданул 23-мур кьинилийннин.
Февральданул 14-нний Сочилий Олимпийский паркраву кIинтнил ХХII Олимпий тIуркIурдал лагрулуву Ухссавнил Ккавкказуллал Федерал округрал стендрай хьуну дур Дагъусттан Республикалул экспозициялулмур презентациягу.

Ухссавнил Ккавкказуллал Федерал округрал субъектирдал культуралул стендрал бувгьуну бусса бур 500 кв. метралуяр ххишаласса кIану. Ккаккиялун дирхьуну дусса дур культуралул ва тарихрал, туристшиврул ва рекреациялул объектирдал макетру, щаллу бувну бур 3D форматрай ми объектирдах бурган бюхъансса кьяйдарду, бивхьуну бур жк-экранну, жулла, Ухссавнил Ккавкказуллал, республикардаясса фильмру, роликру, слайд-шоу кка­ккан дуван бюхъаншиврул.
Дагъусттан Республикалулмур макетрай бусса бур Нарын-Къала, арула уссил ва ссил къала, Матлас ва цаймигу культуралул ва тарихрал, туристшиврул объектру ккаккан бувну. Выставкалийн бувкIминнаща бюхълай бур Ухссавнил Ккавкказуллал Федерал округрал республикарттал культуралущал кIул хьун, халкьуннал канил пишардащал кIул шаврийну щаллу къавхьуну, усттартурал канила дуклакисса эмаратирттай тамаша буван, ми зузисса куццух, ми давурттив щаллу хъанахъисса куццух буруган, миллатирттал дукрардал тIин-тIааьн ххал буван.
Дагъусттанналмур экспозициялул сакиншинначиталну бур ДР-лул Культуралул министерство, ДР-лул Машлул, инвестициярдал ва ишбажаранчишиврул министерство, ДР-лул Шяраваллил хозяйствалул ва продовольствиялул министерство, ДР-лул Туризмалул комитет.
Ухссавнил Ккавкказуллал Федерал округрал стендрай Дагъусттан Республика ккаккан дурну дур ДР-лул культуралул министр Зарема Буттаевал, культуралул министрнал цалчинма хъиривчу Муслим Телякавовлул, ДР-лул Туризмалул комитетрал председательнал хъиривчу Виталий Демченкол, ДР-лул Туризмалул комитетрал председательнал маслихIатчи Наталья Беламерзаевал, ДР-лул Машлул, инвестициярдал ва ишбажаранчишиврул министерствалул управлениялул начальник Мадина Каибовал, мува Министерствалул отделлавасса цаннил начальник Шамил ХIажимахIаммадовлул, экспозициялул ва халкьуннал канил пишардал мастер-классирттал каялувчи, Аьрасатнал халкьуннал художник ХIамзат ХIажимахIаммадовлул, тарихрал элмурдал доктор МахIаммадхан МахIаммадхановлул ва цайминнал.
БатIаву тIитIлай, Зарема Буттаевал увкуну бур:
— ХIурмат бусса хъамал ва Сочи-2014 культуралул олимпиадалувух гьуртту хъанахъими! Жу хъинну ххариру зу хьунабакьин Ухссавнил Ккавкказуллал Федерал округрал экспозициялий ва зу кIул буван Аьра­сатнал Федерациялул кьиблалул форпостну хъанахъисса Дагъусттан Республикалущал. Дагъусттан хъанахъиссар яла чIявуми миллатру ва конфессияртту бусса республикану, микку оьрмул оьрмулухун нахIуну, бавкьуну ялапар хъанай буссар 100-нния ливчусса этносру, цивгу гъалгъа тIисса 30-ллихъайсса мазурдий ва 70 лугъатрай. Караматсса тIабиаьтрал, тарихрал ва архитектуралул гьайкаллал, авадансса миллатирттал культуралул машгьур бувссар Дагъусттан щаллагу дунияллийх. НахIакь дан бакъар Дагъусттаннал Толстой, Дюма, Бестужев-Марлинский гьуз учин бувсса ххаллилсса произведенияртту чичин, Айвазовскийл, Горшельтлул, Гагариннул, Лансерел полотнордай Дагъусттан ккаккан бувсса. Дагъусттаннайри бусса къундалул яла лахъмур зунтту Сарыкъум, вацIри, яла лахъми бюхттулшивуртту Шалбуздагъ, Ярыдагъ бусса, тарихрал гьайкал Нарын-Къала, цувгу бувхсса ЮНЕСКО-лул гьайкаллал сияхIравун. Дарбантуллан 2000 шин хъана­хъисса шадлугъ дуллалиссару 2015 шинал. Хъуннасса ххаришиврущал зуйн цинявннайнмагу оьвтIий буру му юбилейрайн.
Цинявппагу дагъусттанлувтурал цIания чIа тIий бура жулва спортсментуран цIу-цIусса ххувшавур­тту, цIу-цIусса наградартту, — увкуну бур Зарема Ажуевнал.
Ва шадлугъ цалла къав­тIа­вурттайну чIюлу дурну дур «Лезгинка» ансамбльданул.
Февральданул 15-нний Дагъус­ттаннал экспозиция ххал бан увкIун ур Аьрасатнал Федерациялул Президент Владимир Путин. Мунал хъамакъабитулун кьадиртун дур цалла автографгу.
СтендрачIан бивсса цIанихсса инсантурал сияхIраву мукунна дур арцул призертал Федор Климовлул ва Ксения Столбовал цIардугу. Миннан хъинну хIаз дирзун дур Дагъусттаннал искусство. Муния миннахь гьарта-гьарзану бувсун бур ХIамзат ГъазимахIаммадовлул. Зарема Буттаевал каялувшиннаралусса Дагъусттаннал делегациялул олимпий чемпионтал ххувшаврищал барчагу бувну, миннан бархъаллал тIахIунттив пишкаш дурну дур. Чемпионтуралгу цалла автографру кьадиртун дур.
«Экспозиции регионов России в Олимпийском парке» федерал проектрал лагрулувусса Дагъусттаннал экспозициялул даву лахъи лаган тIий дур мартрал 19-ннийннин, Олимпиадалул ва Паралимпиадалул дянивсса кIира нюжмардийсса муттагу хIисавну.
Гьарца кьини жулва экспо­зициялучIан биллай бур цикссагу инсантал, миннавух – машгьурсса инсанталгу.

ХIадур бувссар Бадрижамал Аьлиевал