«Ларгсса шинаву дан дакIнийсса чIяруми давуртту дан бювхъунни»

gofro_10Гьарцагу ЦIушинавун бухлахийни жулла яла агьаммур чIа учаву дикIай барачатсса, даркьусса, тIайлабацIусса шин хьуннав тIисса. Мукунсса хьунни махъсса шинну жулла Лакрал райондалун. ЧIаланну даххана хьунни райондалийсса тагьаргу, Гъумучиял чIалачIингу. Нюжмардий шамилва шюшай паччахI ххуллу, зуруй кIийлла дай идарарттал лагма-ялттусса кIанттурду лакьлакьисса субботникру. Ччя-ччяни шай спорт­ран ва магьирлугъран хас дурсса мероприятияртту.
Гъирарай лагара на кIий хъанахъисса ххуй чулиннайсса дахханашиннардаягу, шадлугъирттаягу бусан, цанчирча миннуй гьуртту хъанахъисса хъамал чIурчIав дуллайнма бикIай 15 шинал мутталий къадурсса давуртту дуршиврий махъсса ххюра-ряхра шинал лажиндарай ва хIакьину жулла район душиву хьхьичIуннай наниминнул сияхIраву. Социал-экономикалул ккаккиярттайн бувну, район лув-ялув шамилла лайкь хьуссар зун­ттал районнаву кIилчинмур кIану бугьан, гьашину тIурча – бувгьунни цалчинмур кIану.
Ларгсса шинаву дурмуния ва ЦIусса шинаву хьхьичI бивхьу­сса мурадирттая буслай ур Лакрал райондалул бакIчи Юсуп МахIаммадов.
— Юсуп ХIамидович, социал-экономикалул ккаккиярттал хIасиллайн бувну, ларгсса шинал жулла район лайкь хьунни зун­ттал районнаву цалчинмур кIану бугьан. Барча тIий буру му хьхьичIуннайшиву. Цукунсса ккаккиярттахлу буллуссар цалчинмур кIану?
— Спортрал, культуралул ва гьарца идаралул дуллалисса давурттал жям дурну, социал масъалар­тту щаллу баву, экономикалуву хьхьичIунмай шаву хIисавравун лавсун, минэкономикалий баллу булайссар. Цалчинма-цалчин бургайссар налогру гьаз даву ци даражалий дурив. Гьашину жулла райондалий налогру датIаву щаллу хьуссар сайки 125 процентрал.
— Налогру датIавриву низам дакъашиврия, низам дишин къабюхълахъаврия чIявусса ихтилатру бикIай прессалий. Жулла райондалий мукунсса хIасиллу хьун дан зуща цукун бюхълай бур?
— Му даву налогирттал инспекциялийн дагьайсса духьурчагу, минная цукунчIавсса хайр биллай бакъая. Ттигъанну Хъунзахъиял райондалий хьусса совещаниялийгу чIявусса районнал каялувчитурал гьаз буллай бия ми суаллу. Му даву жу жулла бакIрайн ласарду — сакин бувну буссар налогру датIаврилсса буллалисса ведомстварттал дянив­сса комиссия.
— Ина вийнма вихшала бувсса ХIукуматрал лавайсса къуллугъгу кьабивтун, махъунай зана хьунна. Пашманагу къавхьурав?
— На кабинетирттаву зий аьдатсса инсан акъара. Мунияту ттул дакI кIункIу тIий дия дурмургу, къадурмургу чIалачIисса ттулла даврийн. Нава райондалул бакIчинал къуллугърайн увкIсса чIумал ттула хьхьичI бивхьусса мурадру бартбигьин ччай бия. Пашмангу хъис къавхьура, ялунгума ххарину ура махъунай учIаврия. Цанчирча ларгсса шинаву дан дакIнийсса давур­тту дан бювхъунни ттула гьалмахтуращал ва коллективращал. Уттигу чансса къабикIай ттухь, махъунай циван лавгра, тIий цIухлахисса. Ца базилух мукунсса ихтилатраву на вай-вай давуртту дан лавгра увкукун, Артур Исрапилов ия: «Миксса давуртту дан вин хазна лявкъурив?» — тIий. Хазнамур къалявкъунни, мугу лякъирча ччива, амма дан бакIрайн ларсъсса давуртту дан багьлай бур.
— Ларгсса шинал райондалий аххана хьунни кIия каялувчи – больницалул хъунама хIакин ва РОВД-лул каялувчи. Миннал даврин цукунсса кьимат бишлай ура?
— На райондалул бакIчину зун увкIния мукьах райондалий цIу хьунни шамилчинсса хъунама хIакин. Ххаллилсса хIакинтал ХIажиев Сулайман ва ХIасанов Шамил хъуними хIакинталну зун бувцуну, ми уттигу шийва зийнма буссар. Вайннал каялувшиннаралу тамансса ххуй чулиннайсса дахханашиннарду хьуссар райондалул цIуллу-сагъшиву дуруччавриву.
АьбдурахIим Дибиров увкIун мукьах хъиннура ххуйсса ккаккиярду хьунни больницалий. ХIатта республикалул хъуншагьрулий бан бакIрайн къалавсъсса бугьарасса хъамитайпалий кIива операция бунни. ХьхьичIва кунма, чIаххувсса Ахъушиял, хIатта жуярва архсса Къарабудахккантуллал районнаягума букIлай бур цIанакул жулла райондалий операциярду бан. Райондалул цIуллу-сагъшиву дуруччаврил хьхьичIсса агьаммур мурад цIанакул бур цIусса больница къуртал баву.
РОВД-лулма каялувчинан тIурча захIматсса шин хьунни. Марат ЯхIияевич зун увкIун дачIи шиннагу хьуннин жулла паракьатсса райондалий кIусса оьзрурду хьунни. Амма ва, яхI къагъавгъун, зий ур хьхьу-кьини дакъа, зузалтгу цачIунмай бувну. На рязину ура. Гьашину Лакрал ва Ккуллал районнал отделлу цачIун дурну, бувссар ОМВД «Лакский», бивзссар цIусса къатравун.
— Ми тIааьнбакъасса ишру сававну зул давриву къуркъабацIурдугу къачансса хьунабавкьухьун­ссар. Гихунмай ми иширттая буруччин ци давуртту дуллай буру?
— Сакин бувну буссар райондалул администрациялул бакIчи Абакар Къюннуевлул каялувшиврулусса террорданийн къаршисса комиссия. Райондалий гьарза дуллай буру, жулва жагьилтал экстремизмалул щатIухьхьун къабирияву мурадрайсса, спортралгу, магьирлугъралгу мероприятияртту. Ми давурттавух чялишсса гьурттушинна дан бюхъайссаксса чIявусса жагьилталгу кIункIу буллай буру.
— Райондалул социал сфера экономика гьаз даврийну дакъа хьхьичIуннай къахьунссар. Жулла райондалул экономикалул хьхьичIуннайшиву тIурча, лавгмуних бургарча, шяраваллил хозяйствалуха зузавриву дия. ХIакьину ци тагьар дур му аралуву?
— Райондалул шяраваллил хозяйство гьантлия-гьантлийн цIулаглай дур. 90-ку шиннардий экономикалуву хьусса дахханашиннардая махъ шяраваллил хозяйство дахьра-дахьра дайдирхьунни цийнна-цурда дукIлай. ХIалли-хIаллих шяраваллил хозяйствалувун халкь най бур. Ххи хьунни лухIи ризкьилул аьдад. Ми лавхъун бур 28 406-ннийн: вайннува СПК- рдаву бур 3900; КФХ- рдаву – 8406; ЛПХ-рдаву – 16100. Ттизайсса оьллу бур 14073: вайннува СПК-рдаву бур 1291; КФХ-рдаву – 5882; ЛПХ-рдаву – 6900. Ятту-кьяцри бур 156 азарва: вайннува СПК-рдаву – 29 азарва; КФХ-рдаву – 101 азарва; ЛПХ-рдаву – 42 азарва. Гьарза хьунни шяраваллил хозяйствалия дучIайсса бакIлахъия – дикI, накI, ппал, хъуния дучIаймур, гьарзад­рал аьдад буслай буккулт бизар къабулланну.
Райондалул шяраваллил хозяйствалувун духлай дур 22 СПК, 1 АГФ, 114 КФХ, 3186 ЛПХ.
Цин лархьхьусса хьхьичIун­найшивуртту шяраваллил хозяйствалуву хъанай духьурчагу, ризкьилул тайпа ххуй бавриха, лургъи бавриха зий бакъар. ДикIгу, накIгу, ппалгу так миннуйнур гьарза хьунтIисса. Мунийн бувну ххалдиргьуну дуссар вай масъаларттаха зунсса программа.
Шяраваллил агьулданул маэшат ризкьилуя дучIаймуния бухьувкун, буруккинтту чIявусса бур — гъинттул накI, ссуттил дикI даххансса кIану бакъар. Ттирзуцири накI бюрчурдин дуллай бур, ми харж дан къахъанай. Вай масъалартту щаллу баншиврул, ххалдиргьуну дуссар инвестиционныйсса проектру. Ххюлусмав буллай байбивхьуну буссар хьхьу-кьини 5 тонна накIлил кьамул дайсса нисирал завод, Гъумукгу мукунмасса завод бавриха зий ур Ханов Хан. КIия инсан увккунни накIлилсса буллансса. ДикIуха зун ччисса цалсса акъар. Буршай дуллай буссар фореллал хозяйство. КIямашав, Инишав, БахIикIлав ва цукунчIавсса шартIрурагу дакъасса Маркьив ва НицIавкIравгу фермарду дуссар ххуйну зузисса. КIиккун ттукI буцинсса пикрирду буссар.
Хозяйствалуха зун ччисса инсантуран кумаг буллантIиссару. Аьрщи аьркинманан аьрщи дуллай буру. Миннан ччисса кIанттайгу дулун къашай, аукциондалий дирхьуну дуллай буру лагма чапардугу дурну кьакъариртун, зузи дансса инсантуран.
— Махъ зуманив паччахI­лугърал хъуннасса къулагъас дуллай бур багъру бугьаврих. Му аралуву ци давуртту дуллай буссар?
— ЖучIара диялсса аьрщи дуссар багъирдахьхьун дуллусса. Ми ххя­ххан бан ххуйсса шартIругу дуссар.
Оьрмулул бугьараминнан кIулссар Лаккуйнсса паччахI ххуллуцIсса Кьубиял, Карашрал, Кумиял, ГьунчIукьатIрал, Шахьуйннал, Гъумучиял, Кьукуннал багъирдаву цукун ххаллилсса ахъул­сса ххяххайсса диркIссарив. Райондалул администрациялул ляхълай буссар вай багъру цIубуккан бансса чаранну. ЦIубутIуй чIявусса бия багъирдаха зун аьрщи арендалий ласун ччисса. ДР-лул Шяраваллил хозяйствалул министерствалущал жу бюхъайссаксса кумаг буллай буру багъирдаха зун ччисса инсантуран, миннан уква бугьансса мурхьру буллуссар.
Ттининнин багъирдахьхьун, миннуха зузиминнахьхьун бугьан­сса гьаннагу буллуну, арендалий дуллуну дуссар Гъумучиял СПК-лул аьрщарай 4. 6 га., ГьунчIукьатIрал СПК-лул – 5 га., Кумиял СПК-лул аьрщарай – 4 га., Ккурккуллал колхозрал аьрщарай – 5 га.
Ххалдиргьуну дуссар 2016 шиналнинсса багъру бугьаврил программа, цивугу кка­ккан бувну буссар 117 гектарданий цIусса багъру бугьан ва цIубуккан бан 25 гектарданийсса багъру.
— ХIакьину Дагъусттаннай ца яла агьаммур масъала бур инвестортал кIункIу баву ва инвестицияртту дучIан даву. Хаснура захIматсса тагьар дур зун­ттал районнай. Шяраваллил хозяйствалия дучIаймуниха зунсса дакъассагу, ялагу цукунсса инвестиционный проектру дур райондалий зузисса?
— Жу ххалгу бивгьуну, инвестициярттал министерствалул хьхьичI бишарду цаппара проектру. Буссар хъинну хъирив лавсса, инвестицияртту кIункIу дан бюхъайсса бизнес-планнансса проектругу. Проектру хъунисса бушиврийн бувну, бигьану бакъар ми зузи бансса арцу лякъин. Амма ци бухьурчагу, чIярусса ремонтру ва строительствалул давуртту инвестортурал кумаграцIухри дуллалисса. ХъатIив, мажлисру, бан цинявппа шагьрурдайн лаглай бур, хIатта гилу ацIан къашайсса бугъ, кIиришиву духьурчагума, ший тяхъашивуртту дансса кIану бакъашиврийн бувну. Хъинсса пикри дакIнийн багьну, муниха зий буссар уссурвал Аслан ва ХIасан Аьлиевхъул – Гьухъалив вайннал буллай бачIи хьуну буссар зал торжеств ва гостиница. Умуд буссар ялунчIилнин бувну къуртал бансса. ДакI дарцIуну буру му бувну къуртал хьувкун, шагьрурдай ялапар хъанахъимигума ший хъатIив буллан букIлантIишиврий.
Му бакъассагу, жулла район­далучIа бур, ттинин жува ишла къабувсса, хъунмасса гидротехнический потенциал. 40-ку шиннардийва жулла райондалий 7-8 чIиви ГЭС бивкIшивугу хIисавравун лавсун, ччянива бучIия жучIава бусса гидроресурсру ишла бан.
Райондалул бакIчину авцIуния шихунай ва буруккин ттул бакIраву буссия. Цимилагу увкссара респуб­ликалул каялувчитурайнгу, каши дусса ватанлувтурайнгу. Ахиргу увккунни Хъуннеххай мюрщи ГЭС-ру бан бакIрайн ласунсса инвестор. Жул мунайн хъуннасса вихшала дур. КIива чIиви ГЭС бансса аьрщи личIи дурну дуссар. Ми барча цаппарасса зузи кIантту хьунссар. ТIабиаьтрал газ бакъасса, махъзуманив зунттавун бучIайсса хъуручIгу, хъунмурчIин, ххит хIаласса букIлай бухьувкун, жула халкьуннан кьювкьусса ттукIвагу хьунссар.
— Шанна шинал хьхьичIва ВицIхъиял махIлалий аьрщигу ккаккан дурну, чару бивхьуссия жула лаккучу Шяъван Оьмаровлул. Му буллай айишавай акъарив?
— Му чIярусса арцу аьркинсса проект бур. Проектно-сметалул давуртту, ккаккан бувсса кIанттул экспертиза, заключение — гьарзад щаллу хьуссар. ЧIал къавхьуну Аллагьнал кабавкьуну буллай байбишинтIиссару.
— Больница «долгостройрайн» кIура бавну бур. Та къуртал банссар му?
— Больница ва школа къуртал бансса арцу итадакьинну увку­ссия гьашину. Амма къаитадаркьунни. Мунилшиврий дакI цIий дур, мяйжаннугу. Дунияллийсса кризисрацIун бавхIуну захIматшивуртту хьунадакьлай дур. Частныйсса инвесторталгу хIала бан хъанай бакъар.
— Ина махъунай увкIсса чIумалсса ихтилатраву бувсуна диялсса шяравалу хьусса Гьухъалив щин дуцин ва цаппара щархъавунсса ххуллурду бакьин бан дакIний бушиву ларг­сса шинаву. Цуксса щаллу хьуссар ми давуртту?
— Ххуллурду ва щин дусса кIанттай оьрмулул аргъ дур. Мунихлуну, яла агьамсса къула­гъас дуллай буру ми масъаларттах. Гьухъалив щин дурцуссар 3, 5 километралийх. Гикку ххюва кьуллагу бансса пикри буссар. Ххюлусмату Гъумукунсса щинаххуллуцIун Буршаятусса щинаххуллу бавзуссар, кIичча Читтурав ва КIулушацIун щин дуцинтIиссар. Гихунмай пикри буссар кIа щинаххуллий щин марцI дайсса оборудованиягу дишин.
ХьхьичIва март зуруйн бияннин Гъумукунсса щин микIлачIлай, агьали щин дакъа азурда хъанай буссия. Ларгсса шинал мукунсса ишругу къавхьуссар.
ЦIанакул республикалул бакI дургьуминнал ва Автодорданул каялувчитурал кумаграцIух жуща бювхъунни ШавкIуллал шяравун бияннин асфальт бутIин, школалул хIаятращал хIалану. Бакьин був­ссар ГьунчIукьатIувсса, Кумавсса, Кьубавсса, Шахьувавсса, ДучIивсса ххуллурду. ЦIанакул мурлу пIякь учин бувну, биялну гьартагу бувну, ххюл ялтту бивчусса ххуллу буллай буру Хъунайннал шяравун. Бакьин буллай буссар КIунди-ЧIаравсса ххуллугу.
— Администрациялул къат­рал шамилчинмур зивугу дурну, ялтту цIудурунни.
— Гьарца районнай тIалав буллай бур МФЦ-лул идарартту тIитIин. Администрациялул къатрал магъигу хъинну дух хьуну дуну, даххана дан багьлай бия. Мунияту вай къатрал магъигу цурдалу дуллай, МФЦ-лунгу цIусса къатри дуллай, чIярусса арцу харж даяр, шиккура шамилчинмур зиву давриву бигьашивугу, къулайшивугу чIалай дия. Администрациялул зузалт шамилчинмур зивулийн бизантIиссар ЦIусса шинавун. Цалчинмур зиву МФЦ-лухьхьун дуллалиссар, личIисса хьулугу бувккун. Агьалинан къулайсса идара хьунтIиссар шикку.
— «Ветхое жилье» программалуву ци давуртту дан бювхъур?
— КIива кIира зивулийсса къатта кIира шинал хьхьичIва буллуссар, гьашинугу тапшур бувссар ца шанна зивулийсса чIяву квартирарду бусса къатта.
Шиккува кIицI бан, чIяву­ссаннан ччай бур цивппа ялапар хъанай бивкIсса къатри цахьра дитан. Жунгу ччива ми кьабитан, амма му жул биялдаралусса масъала бакъар. КIай къатри лекьавайсса тагьарданий буну тIий, лекьан бан аьркиншиврий ккаккан бувну бур.
— Сайки гьарцагу райондалий бур аьрщарацIун бавхIусса масъалартту. Райондалий дазурду рирщуну, заллухъру ккаккан бувну буссарив аьрщарал?
— 2009 шиная 2013 шинайн бияннин райондалий дазурду рирщуссар 116900 гектар муниципал заллусса аьрщарал. Миннува кадастрданул сияхIрайнгу ларсун, шяраваллал администрациярттахьхьун дуллуссар 30527 гектар, заллушиврул ихтиярдугу цIакь дурну. 16333 гектар аьрщарал дазу рищаврихагу зий буссар подрядчиктал. Гихуннай мигу шяраваллал администрациярттахьхьун дулунтIиссар. Муниципал заллусса аьрщарал дазурду рирщуну махъ ми аьрщарансса налограл ттуршвагу процент букIлакIиссар шяраваллал бюджетравун. Ми аьрщи мюнпатну ишла дулланшиврул, дуллай буссар шяраваллил хозяйствалуха зузиминнахьхьун арендалий. Декабрь зурул ахирданийннин мукун арендалий дуллуну дур 2240 гектар аьрщарал. Ларгсса шинал дургьуну дуссия 2066 гектар дугьай хъуруннил.
Къутаннайсса аьрщи так ца Кьубиялсса личIаннин дазурду, рирщуну СПК-рдацIун ва шяраваллил жямартацIун цIакь дурну дуссар. ХIатта на райондалул бакIчину зун учIаннин дарххуну диркIсса аьрщирдугума судрайхчил махъуннай зана диртссар.
— Аьрщи мюнпатну ишла къадуллалаврийнугу чIя­вусса масъалартту сукку хъанай бур. Ми масъалартту щаллу баншиврул, цукунсса давуртту дуллай буру?
— ЧIярусса аьрщи дур райондалий, зеленкардугу, лагма чапардугу дурну духьурчагу, ишла къадуллалисса. Мукунсса аьрщи ялун нанисса шинаву аукциондалий дирхьуну дахлантIиссар. Мукунма хьунабакьлай бур къатри данну тIий ларсъсса аьрщигу миву-тивуннай дахлахисса ишругу. Масалдаран, хIакьину Гъумук къатта бан ччай, аьрщи дула тIисса инсаннан дулун­сса аьрщи лирчIун дакъар. Къатта бан ларсъсса участокругу, гьашину дуллай байкъабиширча, махъуннай ласлантIиссар. Умуд бур ми махъуннай ласлан къабагьанссар, жулва халкьуннан цалла аьрщи ккаккан дурнин ишла дулланссар тIисса.
— Лакрал барткъалагайсса хиял – газ буцаву. Халкьуннал умуд бишинсса хавар бавуна ларгсса шинал – проектно-документациялул давурттансса арцу итадаркьушиву. Муния гихунмай масъала ссайн бивссар?
— Муниха зий буссар. Дур цайми вариантругу. Гъумук къурув салкьи буллансса база бивхьуну, кIиккун бачIва буллай, карточкалий ласлай, хъунисса шяраваллавун хьюмусса газ буцин хьунссия танива. Амма му газ ххирасса бур, яла мюрщи щархъурдугу газ бакъа личIан тIий дур. Мунихлуну, ссавур дуллай буру, къулайшиву тIабиаьтрал газраву дикIанссар.
Къуртал шавай дуссар жулла кIирагу райондалийн газ буцинсса 38 миллиондалунсса проектно-сметалул документациялул давуртту. Му проект бур Ахъушахчил Вихьлив бувцуну, ца къяртта — Ваччав, ца къяртта — Гъумукун дуцин ккаккан бувсса. Миллиардру харж бан аьркинсса проект федерал центрданияту кумаг бакъа, так Дагъусттаннал кашилуцIух щаллу къахьунтIиссар. Республикалул бакIчи федерал центрданийн уклай ва масъалалул ялув гьаксса хIарачат буллай ур.
— Махъсса чIумал агьалинаву гьаз хьусса Гъумучиял бярнил ялувсса авазалул хIакъираву инава ци учинна?
— МахIатталшиву муниву дикIай — ххуймунивугу оьккимуних луглан бикIай жулва халкь. Щин экьинай, бяр щарай бур, бярних уругайсса акъар тIийгу бияхха чичлай. Ми хаварду жул дакIнийн щилай бия. Пикри барду щин экьинанисса кIанттугу бавщуну, ккурккайхсса ххуллугу бакьин бувну, мурхьругу бувгьуну, ризкьи къабухлан лагма чапар дан. Яла му бахлай бакъарухха.
— Ттун дакIнин къабагьсса, винма ххи бан ччисса бурив цичIав?
— КIива ФАП барду гьашину – ЧIарав ва Сангардай. ЦIанакул ялугьлай буру гайннунсса оборудованиялух. ЦIусса шинаву кIивагу ФАП зунтIиссар.
— ЦIусса шинаву ци давур­тту дан дакIний буру?
— ХьхьичIххуттай буссар больница ва школа. ШавкIуллал школалул юбилейран миллион итабавкьуна ДР-лул Президентнал. Пикри буссар ми арцух школалул капитальныйсса ремонтгу дурну, отопление дишин.
Ххюлусмав, Буршайн, Читтурав асфальт бутIлай байбишинтIиссар. Хъунату Ттурцив, Шунив ва та махIлалийсса цаймигу шяраваллавун ххуллурду бакьин буллантIиссару. Ларгсса шинал Ури-Мукьардал махIлалийнсса ххуллу бувагу 5 километралийхсса бакъа бакьин бан къавхьуна. Ламугу бакьин барду, ливчIмур ххуллул бутIагу, ламугу бакьин бан дакIний буссару.
Райондалий ца жапасса буру­ккин бур дуниял дарщу-дарккусса чIумал нигьал ва хьуллил дянивсса ШавкIрату Щаравсса ххуллу. Ва масъала на гьаз бувссия интту Республикалул Правительствалул каялувчитал ва цаппарасса министртал Лаккуйн бувкIсса чIумал. Микку хIукму бувна ТIулизмавсса ххуллу гьартагу бувну, тичча Щардал къурув ламу бишин. Му ламу цуппагу буллан тIий бур квантовый проект­рай. Му даражалул проектировщиктал жучIава ба­къар, Москавлия бучIантIиссар му проектраха зунсса пишакартал.
Ххуй дакъасса тагьар дур шяраваллал вивсса ххуллурдалгу. Шяраваллал ссуссукьусса бюджетрацIух ми давуртту щаллу хъанай дакъар.
ЦIусса шинаву ялагу зун дакIний буссару Президентнал приоритетсса проектирдаха. Налоговый база хъунма бара тIий бур, му хъунма баншиврул производство гьаз дан багьлай бур. ЦIусса производстварду тIитIара тIий бур. Мунихагу зий буру.
Гьашинусса шин Культуралул шинну баян бувну бухьувкун, му аралух хъуннасса къулагъас дуллантIиссару, хаснура «Гъази-Гъумучи» ансамбль цIудаврих. Ва ансамбль чIивинияцIара ттунна хъинну ххуй дизайсса ансамблъя. Жула цIанихсса къавтIала Жамалуттин Муслимовлул дирхьусса аслийсса лакку къавтIавурттал магьирлугъ хъирив наниминнангу лахьхьин яданшиврул, ансамбльданунсса лаххия хIадур дурну дуссар.
КIулшиву дулавриву ЕГЭ-рал ялув бацIаву кьянкьа дан багьлай бур. Ларгсса шинал нигьачIавугу ялун дирну мукьах мюхчаншиву дуруччаврил даву гужлан дан багьлай бур.
— Барчаллагь хъунмасса, Юсуп ХIамидович. Олимпиадалул шинаву олимпий тIайлабацIурттал даражалий бартлаганнав зул гьарцагу ниятру!
Ихтилат бувссар
Зулайхат Тахакьаевал