Ларгсса шинал хIасиллу дунни

fs_1ГИБДД  РД подводит итоги работы за прошлый год.
Тталат кьини «Дагестан» РИА-лул къатраву хьунни УГИБДД-лул зузалтрал ларгсса шинал хIасиллу дуллалисса пресс-конференция. Шикку гьуртту хьунни УГИБДД-лул организационно-политический отделданул хъунама, подполковник Тарлан Герейханов ва УГИБДД-лул пресс-службалул хъунама, подполковник ИсамахIаммад Султанов. Вайннал бувсунни ларгсса шинал цала даврил хIасиллу цукунсса хьуссарив.

Андриана Аьбдуллаева
2012 шинал республикалий сияхIрайн ларсун дур 1419 ДТП, цавугу 510 инсан ивкIусса, 1916 инсаннан цIунцIия хьусса (2011 шин — 1578-568-2132). ХьхьичIмур шинал вара чIумух бурувгун аьмну цирда ДТП-ттугу, ливтIуми ва бивщумигу 10,1-10,2-10,2 процентрал чан хьуну бур.
Гьамин, 159 ДТП чан хьуну дур. ЛивтIуми 58 инсаннал, бивщуми 216 инсаннал чан хьуну бур.
ЗахIматсса апатIру хьусса ДТП-ттая тIурча, авариярттаву зарал бивсса 100 инсаннава 21 инсан ивкIусса хьуну ур. [pullquote]ЗахIматсса апатIру хьусса ДТП-ттая тIурча, авариярттаву зарал бивсса 100 инсаннава 21 инсан ивкIусса хьуну ур.[/pullquote]
ХьхьичIмур шинах бурувгун, 2012 шинал цирда ДТП-тту, миннуву ливтIуми ва бивщуми чIяву хьуну бур Къарабудахккантуллал, Къайтагъуллал, С. Стальскийл, Хъунзахъиял, Ккуллал ва Хасавюртуллал районнай. ДТП-ву ливтIуми чIяву хьуну бур Хасавюртлив (+43%), Каспийскалий (+23%), Избербашлив (+150%), Къизилюртлив (+33%), Южно-Сухокумскалий (+100%), мукунма Къаяккантуллал (+133%), МахIарамкантуллал (+150%), Сергокъалаллал (+250%), Табасараннал (+33%), Буйнакскаллал (+77%), УнцIукIуллал (+100%), Гергебиллал (+100%), ЦIунтIиннал (+100%), Гумбетуллал (+100%), Казбекуллал (+300%) ва Тарумовуллал (+100%) районнай.
БувчIлачIисса куццуй, вай кIицI лавгсса иширттан багьана хъанай бур ххуллул низам къадуручлачаву, шупIиртурал ва бахьттагьалтрал жаваблувшинна дакъашиву. МиннуцIун ххуллул низамрава увксса инсаннан танмихI къабуллалаву.
Мукунсса иширттал хIа­къираву ГИБДД-лул чивчусса постановлениярду иширайну щаллу буллай бакъар. Судрал приставтурачIан гьан був­сса постановленияртту аькIри чIирисса душиврийн бувну, ххалбигьлай бакъар.
2012 шинал хIасиллайн бувну, ххуллул низам къадурур­ччуну тIий дирхьусса 145 млн. ва 612 азарда къурушрайн дирсса аькIрава ларсун дур анжагъ 42 млн. ва 200 азаллий 900 къуруш.
ХIасил, чивчусса постановлениярттава так 29% щаллу буллай бур. Вана укун, гьарица шинах ххуллул низам лирсса инсантурава шанма бутIул ца бутIа танмихI къабувна личIлай бур. ЧIяруми аварияртту дур бахьттагьалтрайн машина щусса. Шиккува кIицI бан, бахьттагьалт бур Дагъусттаннай, хаснува хъунисса шагьрурдай, яла низамрайн мютIи бакъами. 2012 шинал бахьттагьалтрайн машина щусса 418 иш хьуну бур (циняр ДТП-ттал 30%). Миннуву 113 инсан ивкIуну ур, 349 инсаннан личIи-личIисса цIунцIияртту хьуну дур. Миннувагу цайра бахьттагьалтрай аьйну машина щусса 240 иш бур (58%). Миннуву 54 инсан ивкIуну ур, 202 инсан лихха-личча хьуну ур.
БувчIлачIисса куццуй, инсантурайн машина щусса ишру чан баву мурадрай, бахьттагьалтращал хасъсса давуртту дуллан багьлай бур.
Ца яла буруккин бутлатимур масъала бур ДТП-ву мюрщисса оьрчIан апатIру хъанахъаву. Ларгсса шинал, ДТП-ву оьрмулуцIа хьуну бур 41 мюрщисса оьрчI, 166 оьрчIан цIунцIияртту хьуну, мушакъат хьуну бур. Вай иширттал чIалачIи буллай бур оьрчIал садикирттаву, школардай, ВУЗ-ирдаву профилактикалул даву хьхьарану дуллай бушиву. КIантту-кIанттурдай профилактикалул даву ххуйну дуллай бакъашиврийн бувну, кIулшивуртту дулаврил идарарттащал хIала-гьурттушиву дакъашиврийн бувну, мюрщисса оьрчIру хIаласса аварияртту хьуну дур федерал ххуллурдайгу, МахIачкъала, Избербаш, Каспийск, Хасавюрт, Буйнакск шагьрурдай ва МахIарамккантуллал, ЧIарадиял, Буйнакскаллал, Рутуллал, Къарабудахккантуллал районнайгу.
ХIарчIсса шупIиртал багьанану хьусса ДТП-тту 7% ххишала хьуну дур.
Ларгсса шинал мукунсса 229 ДТП хьуну дур. Миннуву 19 инсан ивкIуну ур, 78 инсан лихха-личча хьуну ур. Мукунсса ДТП-тту хьуну дур МахIачкъалалив, Избербашлив, Дарбантлив, Хасавюртлив, мукунна Хасавюртуллал, Къарабудахккантуллал, Нугъайннал, Сергокъалаллал, С. Стальскийл, Къумтуркъалаллал, Хъунзахъиял, Бабаюртуллал районнай ва федерал ххуллурдай.
Чансса дакъар ДТП-тту жагьилсса, рульданух щябивкIун 3 шинаяр ххишала къархьусса шупIиртал багьанану хьусса. Мукунсса 229 ДТП хьуну дур (18%). 2011 шинах бурувгун дукIу ва журалул ДТП-тту 7% гьаз хьуну дур.
КIира шинал лажиндарай цакуццуй дур шупIиртал анаварну най бивкIун хьусса ДТП-тту. Мукунсса 630 ДТП хьуну дур (51%). Миннуву 273 инсан ивкIуну ур, 796 инсаннан цIунцIияртту хьуну дур (2011 шинал 630-260-798).
Ххуллул шартIру ххуйсса дакъашиврийн бувну, респуб­ликалий 179 ДТП хьуну дур. Миннуву 64 инсан ивкIуну ур, 1227 инсаннайн щавурду дирну дур. Му журалул ДТП-тту хьхьичIмур шиналнияр 4% ххишала хьуну дур.
Амма миннуву ливтIуми 18%, щавурду дирми 6% чан хьуну бур.
Цала къуллугърал буржру би­ттур буллалаврицIун ГИБДД-лул зузалтрал хъуннасса даву дуллай бур тахсиркаршивурттан ххуллу кьукьин ва ми ашкара дан.
МВД-лул информациялул центрданул бусласимунийн бувну Госавтоинспекциялул зузалтрал ашкара дурну дур 188 тахсиркаршиву.
Ялагу, 2012 шинал республикалий бавцуну бур 269 машина. Ашкара къабувну бур 105 иш.
2012 шинал лажиндарай цала службалул дурмунил жям дурну махъ УГИБДД-лул зузалтрал журналистурал суаллахьхьун жавабру дуллунни. Вайннал барчаллагь увкунни журналис­турахь шинал дянив цащала цачIу зий бивкIун тIий.
Бувсунни СМИ-ращал цачIуну дурсса даврия хьушиву.
Ахирданий вайннал тавакъю бунни журналистурахь, агьалиная бувкIсса аьрзри, бавсса хаварду ГИБДД-лул зузалтрахь цIухху-бусу къабувну къабищаву.
— Жу хIадурссару цумурцагу масъалалул ялув зущал хьунабакьин, тIайласса информация булун, — увкунни пресс-службалул хъунама И. Султановлул.